Nghệ thuật > Sân khấu biểu diễn

Sau một thời gian dài chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, từ cuối tháng 9 tới nay, khi các biện pháp phòng chống dịch được nới lỏng, thích ứng linh hoạt với dịch bệnh trong tình hình mới, các nhà hát ở Hà Nội đã và đang khẩn trương tập luyện trở lại với các vở diễn mới, hoàn thiện các vở diễn dang dở và bước đầu đưa vào lịch biểu diễn. Sân khấu đang chuyển động và đem đến một không khí tươi mới cho đời sống nghệ thuật, vốn đã rơi vào khủng hoảng, đóng băng suốt gần 2 năm nay. Làn gió nghệ thuật tràn đầy cảm hứng sáng tạo đã xuất hiện vào đầu tháng 11-2021 do Viện Goethe phối hợp với Nhà hát Tuổi trẻ, cùng các đạo diễn, lần lượt ra mắt 6 phiên bản, 6 cách diễn giải khác nhau về vở kịch cổ điển Hy Lạp nổi tiếng - Antigone.

Tiếp sau thành công của vở Ballet "Hồ Thiên Nga", Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam một lần nữa tiếp tục thành công với vở nhạc kịch (musical) "Những người khốn khổ" qua 10 đêm diễn đầy ắp khán giả tại Nhà hát lớn Hà Nội.

Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) là hình thức nghệ thuật sử dụng cơ thể, tiếng nói, âm thanh, nhạc cụ và sự có mặt của chính nghệ sĩ làm phương tiện trình diễn trước công chúng. NTBD bao gồm các loại hình sân khấu: kịch hát, kịch nói, trình diễn ca nhạc, múa, xiếc, ảo thuật… Nền NTBD của Việt Nam đã trải qua quá trình hình thành và phát triển lâu dài với nhiều hình thức đa dạng.

Trên con đường sáng tạo nghệ thuật đầy vất vả, gian truân gần một thế kỷ qua, dân ca kịch bài chòi miền Trung Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu rất đáng được khích lệ, có những đóng góp quý báu vào kho tàng văn hóa nghệ thuật dân tộc. Nhưng những đặc trưng cơ bản của loại hình nghệ thuật sân khấu này cũng bộc lộ không ít hạn chế cần sớm được nghiên cứu, tháo gỡ và giải quyết một cách triệt để mới có thể giữ vững được vị trí, chức năng, vai trò và tầm quan trọng của nó đối với đời sống văn hóa tinh thần của người dân Trung Bộ nói riêng, nhân dân cả nước nói chung trong sự nghiệp đổi mới đất nước

Hành động và xung đột có mối quan hệ hữu cơ với nhau, không thể tách rời. Nói khác đi, hành động là hình thức của xung đột, còn xung đột là nội dung của hành động. Vở chèo Quan Âm Thị Kính cũng phải tuân thủ theo những nguyên tắc đó và gắn liền với số phận của nhân vật trung tâm - Thị Kính...

Vai trò của đạo diễn chèo tuy mới xuất hiện từ đầu TK XX, song đã nhanh chóng chiếm vị trí hàng đầu trong công việc sáng tạo một vở diễn sân khấu. Đạo diễn là người đưa ra những phương pháp nghệ thuật, chỉ đạo nghệ thuật của vở diễn.

Nhà hát Chèo Việt Nam là đơn vị nghệ thuật chèo đầu tiên do Nhà nước ta thành lập và quản lý. Đoàn Chèo Trung ương trước kia, Nhà hát Chèo Việt Nam ngày nay đã và đang giữ vai trò hết sức quan trọng trong bộ môn chèo của sân khấu dân tộc. Bảy mươi năm qua, Nhà hát Chèo Việt Nam đã giữ vững và thực hiện tốt vai trò trung tâm quan trọng của mình với nghệ thuật chèo của dân tộc.

Đạo Phật xuất hiện ở nước ta từ rất sớm, có sức ảnh hưởng rất lớn đối với đời sống văn hóa xã hội Việt Nam. Dù đã trải qua bao giai đoạn thăng trầm của lịch sử phát triển đất nước, Phật giáo vẫn nắm vai trò quan trọng chủ đạo và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống tinh thần của người Việt. Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, Phật giáo đã có nhiều đóng góp đáng kể đối với sự phát triển của dân tộc Việt, đặc biệt là lĩnh vực văn hóa nghệ thuật. Trong đó, sân khấu cải lương ảnh hưởng từ Phật giáo rõ nét nhất. Điều đó cũng dễ hiểu vì nghệ thuật sân khấu là loại hình nghệ thuật tổng hợp có khả năng phản ánh hiện thực, đời sống sinh hoạt của nhân dân một cách rõ nét nhất. Phật giáo trở thành một trong những nhân tố quan trọng góp phần định hình nên các quan niệm, chuẩn mực và hệ giá trị đạo đức trong xã hội, thông qua các tác phẩm nghệ thuật nói chung và nghệ thuật sân khấu cải lương nói riêng.

Trên con đường hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước đã lựa chọn mô hình phát triển kinh thế thị trường định hướng XHCN. Đây là nền kinh tế vận hành theo các quy luật của kinh tế thị trường, bảo đảm định hướng XHCN, nhằm mục tiêu dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh. Trong quá trình triển khai thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, Nhà nước đã từng bước chuyển đổi cơ chế hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó có đơn vị nghệ thuật sân khấu. Tuy nhiên, sân khấu là lĩnh vực nghệ thuật có tính đặc thù. Bởi vậy, cùng với việc chuyển đổi cơ chế hoạt động, cần xác định rõ xu hướng phát triển phù hợp cho sân khấu Việt Nam giai đoạn hiện nay.

Năm 2021 là năm đánh dấu tròn 70 năm xây dựng và phát triển của anh cả đỏ ngành Chèo - Nhà hát Chèo Việt Nam. Với nhiệm vụ giữ gìn, kế thừa, phát huy và phát triển nghệ thuật sân khấu Chèo của dân tộc, trong suốt quá trình 70 năm xây dựng và phát triển, Nhà hát Chèo Việt Nam luôn bám sát đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng và Nhà nước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao phó.