Văn hóa > Đương đại

Sau 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 9-6-2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, tỉnh Đắk Nông đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, góp phần xây dựng và phát triển con người tỉnh Đắk Nông nghĩa tình, văn minh, giàu đẹp.

Trong nội dung bài viết, chúng tôi đặt vấn đề nghiên cứu việc xây dựng văn hóa ẩm thực Việt Nam như một ngành công nghiệp văn hóa (CNVH). Từ phương diện văn hóa, lĩnh vực này cũng đặt ra nhiều vấn đề đáng suy ngẫm, tại sao với một nền văn hóa ẩm thực phong phú như vậy, được nhiều bạn bè quốc tế biết đến nhưng chúng ta không phát triển được, không tận dụng được sức mạnh mềm này như Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan đã làm; đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức đối với các chủ trương, chính sách và cơ chế quản lý đặc thù của Nhà nước trong việc xây dựng và phát triển ngành “công nghiệp ẩm thực” ở Việt Nam hiện nay.

Nguồn lực văn hóa là một trong những yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển của công nghiệp văn hóa (CNVH). Trong đó, nguồn lực thể chế mang tính bắt buộc để tổ chức và quản lý các hoạt động văn hóa trong xã hội. Hướng đến mục tiêu ngành CNVH Thủ đô cơ bản trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của Hà Nội cần thay đổi mạnh mẽ về tư duy, thiết lập một hệ thống thể chế văn hóa đồng bộ, phù hợp, tạo ra môi trường pháp lý, chính trị ổn định, thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực văn hóa, CNVH.

Xu hướng đưa văn hóa truyền thống vào việc xây dựng và quảng bá thương hiệu không còn mới. Tuy nhiên, điều cần nói là cơ chế ảnh hưởng của các yếu tố văn hóa làm sao tự nhiên và uyển chuyển để mang lại hiệu quả cao nhất về kinh tế, quảng bá và khơi gợi niềm tự hào dân tộc. Đưa văn hóa vào thương hiệu đã khó, hiểu điều khách hàng muốn và sử dụng yếu tố văn hóa cho phù hợp là cả một quá trình đòi hỏi các thương hiệu cần có khả năng sáng tạo về chất liệu, câu chuyện (ý nghĩa) và thiết kế (hình ảnh)...

Xây dựng môi trường văn hóa (MTVH) ở các đơn vị cơ sở trong quân đội là hoạt động quan trọng góp phần giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất nhân cách của cán bộ, chiến sĩ, xây dựng các đơn vị cơ sở mạnh toàn diện, thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Bài viết dựa trên cơ sở thực tiễn hoạt động xây dựng MTVH rút ra một số kinh nghiệm trong xây dựng MTVH ở các đơn vị cơ sở trong quân đội.

Sách lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong việc giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm lãnh đạo cách mạng của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam. Để hoạt động xuất bản giữ vững định hướng chính trị, thực sự là công cụ sắc bén bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, vấn đề đặt ra là cần phải tăng cường công tác tư tưởng trong hoạt động xuất bản sách lý luận chính trị. Bài viết phân tích vai trò và nội dung của công tác tư tưởng trong hoạt động xuất bản sách lý luận chính trị và đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động này trong thực tiễn hiện nay.

Sách tinh gọn là những ấn phẩm xuất bản ngắn, tóm tắt nội dung những tác phẩm được xuất bản, thể hiện dưới dạng bản in truyền thống hoặc bản điện tử. Đây là một xu hướng phát triển mới của ngành Xuất bản, vừa đáp ứng nhu cầu xã hội, vừa góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế xuất bản. Bài viết nghiên cứu sự cần thiết phát triển thị trường sách tinh gọn hiện nay, những thành công và hạn chế của hoạt động này. Trên cơ sở đó đề xuất giải pháp nhằm phát triển thị trường sách tinh gọn trong bối cảnh xu hướng đọc thay đổi đáng kể do tác động của cách mạng thông tin và lối sống hiện đại.

Công tác xuất bản đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc. Hoạt động này không chỉ góp phần lưu giữ và truyền bá tri thức văn hóa, mà còn tham gia vào tạo lập và thúc đẩy xu hướng đọc tích cực cho các đối tượng độc giả về thể loại sách văn hóa - lịch sử. Bài viết nghiên cứu vai trò của công tác xuất bản, những thành tựu, hạn chế và đề xuất một số giải pháp tăng cường sự tham gia của hoạt động xuất bản vào quá trình xây dựng và bảo vệ nền văn hóa Việt Nam hiện nay.

Hợp tác phát triển xây dựng thư viện số (TVS) dùng chung đại học là yêu cầu tất yếu trong quá chuyển đổi số đại học hiện nay với mục đích nâng cao phục vụ, tiết kiệm chi phí, tăng cường sự giao lưu, học hỏi kinh nghiệm hợp tác giữa các thư viện đại học (TVĐH). Hợp tác, chia sẻ TVS dùng chung với nhiều mô hình theo khối đại học quốc gia, khối lĩnh vực đạo tạo, khối đại học vùng. Sự phát triển các mô hình TVS bị tác động bởi nhiều yếu tố về cơ chế chính sách, hạ tầng công nghệ, các chuẩn hóa, nguồn lực con người, tài chính và sự sẵn sàng tham gia của các TVĐH trong việc xây dựng phát triển TVS dùng chung hiện nay.

Lĩnh vực mỹ thuật nói chung, mỹ thuật ứng dụng (MTUD) nói riêng, không chỉ mang đến cái đẹp phục vụ cho cuộc sống của con người mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện đất nước, xích lại gần với toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế. Hiện nay, đã có một vài cơ sở đào tạo trong nước đang thực hiện đào tạo trình độ thạc sĩ MTUD, với mong muốn không ngừng phát huy thế mạnh của mình, khẳng định vai trò trong công tác đào tạo trình độ cao và khả năng bắt kịp với thế giới và khu vực. Tuy nhiên, trước những khó khăn, thách thức đang diễn ra với một số cơ sở đào tạo ở Việt Nam như: điều kiện học tập, chương trình đào tạo mở rộng kiến thức, trình độ của giảng viên, sự tác động của thực tiễn xã hội, quy định chính sách của Nhà nước về công tác đào tạo… Nội dung bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo MTUD trình độ thạc sĩ góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội thông qua lĩnh vực nghệ thuật trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.