Sự dũng cảm đổi mới trong cách thể hiện đã giúp nhiều chương trình nghệ thuật biểu diễn Việt Nam gần đây chạm tới trái tim công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Như PGS, TS Bùi Hoài Sơn nhận định, chìa khóa thành công nằm ở “sự giao hòa khéo léo giữa bản sắc văn hóa và nhịp đập đương đại, giữa chiều sâu truyền thống và tinh thần đổi mới” (1). Khi nghệ thuật biểu diễn kết nối được với các xu hướng và giá trị đương đại mà vẫn giữ vững bản sắc cốt lõi, nó sẽ tạo được sức hút mạnh mẽ và bền vững đối với công chúng.
Các nghệ sĩ tham gia chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai” - Ảnh tư liệu
Nhìn một cách tổng thể, nghệ thuật biểu diễn Việt Nam hiện nay vẫn còn hạn chế về quy mô và chưa thể hiện hết bản sắc văn hóa đa dạng. Công nghiệp văn hóa chưa phát triển tương xứng tiềm năng, thiếu sản phẩm có tính cạnh tranh quốc tế, và còn ít tác phẩm được vinh danh ở quy mô toàn cầu. Để thúc đẩy nghệ thuật biểu diễn Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trong công cuộc xây dựng công nghiệp văn hóa, chúng ta không chỉ cần những chính sách đúng đắn mà còn cần một tầm nhìn rộng mở và nhiệt huyết từ những người làm nghề. Trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số, nghệ thuật biểu diễn không thể chỉ dừng lại ở việc bảo tồn, mà phải thực sự trở thành một ngành kinh tế sáng tạo, có khả năng tự nuôi sống, tạo giá trị gia tăng và vươn tầm quốc tế.
Chính sách và cơ chế hỗ trợ cho sự phát triển của nghệ thuật biểu diễn
Để thực sự phát triển vươn mình, nghệ thuật biểu diễn rất cần một nền tảng thể chế vững vàng, những chính sách đột phá và sự chung tay của toàn xã hội. PGS, TS Bùi Hoài Sơn cho rằng: “Nhà nước cần một chiến lược đầu tư dài hạn, có hệ thống và đúng trọng tâm. Nhà nước cần đóng vai trò kiến tạo môi trường, cũng như khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân vào việc đầu tư cơ sở hạ tầng cho nghệ thuật biểu diễn - từ nhà hát, rạp diễn, trung tâm sáng tạo, đến các nền tảng số phục vụ phát hành, lưu trữ và quảng bá. Những “sân khấu” không nhất thiết phải là những tòa nhà cổ kính, mà có thể là những không gian mở, sáng tạo, thân thiện với khán giả trẻ và phù hợp với xu hướng biểu diễn đương đại” (2).
Tại hội thảo khoa học quốc gia Thực trạng và giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế (6-3-2025), TS Trần Thị Minh Thu với tham luận Chính sách bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật biểu diễn truyền thống ở Việt Nam hiện nay đã chỉ ra nhiều bất cập trong chính sách hiện hành như thiếu đầu tư phát triển công chúng của nghệ thuật truyền thống, định hướng bảo tồn chưa phù hợp, bất bình đẳng trong chế độ, chính sách đãi ngộ nghệ nhân, nghệ sĩ và lớp trẻ, những hạn chế từ việc sáp nhập, tự chủ khiến công tác bảo tồn bị coi nhẹ. Những tồn tại này đòi hỏi chính sách nhà nước cần được điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn.
Để khắc phục những bất cập hiện tại và thúc đẩy nghệ thuật biểu diễn Việt Nam phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh công nghiệp văn hóa, cần tập trung vào các giải pháp chính sách cụ thể sau:
Chính sách đầu tư và phát triển công chúng
Cần xây dựng các chính sách cụ thể nhằm tăng cường đầu tư cho nghệ thuật biểu diễn, đặc biệt là nghệ thuật truyền thống. Song song đó, phải có các chương trình và chính sách thiết thực để thu hút và phát triển công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, giúp họ tiếp cận và yêu mến nghệ thuật truyền thống.
Minh chứng điển hình cho nỗ lực này là sự kiện chèo Kéo diễn ra vào ngày 1-6-2025 tại Nhà hát Chèo Việt Nam. Chèo Kéo đã thành công trong việc đưa Gen Z hòa mình vào không gian nghệ thuật chèo truyền thống thông qua những trải nghiệm sáng tạo và tương tác thực tế. Khán giả được thưởng thức các trích đoạn chèo kinh điển, đồng thời tham gia triển lãm tương tác Chạm nét Chèo với các buổi workshop, trò chơi dân gian và triển lãm nghệ thuật chèo sáng tạo. Thành công của sự kiện không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống mà còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc và tình yêu với di sản văn hóa cho thế hệ trẻ, minh chứng cho hiệu quả của việc tiếp cận công chúng một cách đổi mới.
Định hướng bảo tồn đúng cách và bền vững
Theo Quyết định số 1755/QĐ-Ttg (2016) về chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Nhà nước định hướng phát triển thị trường và bảo tồn, phát huy nghệ thuật truyền thống kết hợp đương đại, tạo ra nhiều tác phẩm chất lượng cao, thể hiện được tính sáng tạo, độc đáo của nghệ thuật truyền thống. Thay vì chỉ tập trung vào việc bảo tồn hiện trạng, chính sách cần định hướng đến việc bảo tồn động, tức là bảo tồn trong sự phát triển và đổi mới. Điều này bao gồm việc khuyến khích sáng tạo trên nền tảng truyền thống, ứng dụng công nghệ để lưu giữ và quảng bá di sản, đặc biệt tạo điều kiện để nghệ thuật truyền thống có thể sống và tồn tại trong đời sống đương đại, không bị coi là “hiện vật bảo tàng”. Đưa chèo, tuồng, cải lương… đến gần với gen Z - một thế hệ vốn quen thuộc với các nền tảng kỹ thuật số và âm nhạc hiện đại, là một thách thức không nhỏ. Hà Lâm Tùng (Phó Trưởng Ban tổ chức chèo Kéo) nhận định: “Ngôn ngữ cổ, lối diễn xuất ước lệ, các làn điệu dân gian... có thể khiến chèo trở thành một “ẩn số” khó hiểu với người trẻ”(3). Để giải quyết vấn đề này, Ban Tổ chức đã xây dựng chiến lược tiếp cận sáng tạo. “Không cần thay đổi bản chất của chèo, mà nên làm mới cách kể: Đưa chèo lên mạng xã hội, kết hợp với công nghệ, hình ảnh đẹp, âm nhạc hiện đại để tạo điểm chạm đầu tiên” (4) - Hà Lâm Tùng chia sẻ.
Trong bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp văn hóa và cơ chế thị trường, chính sách cần có những quy định rõ ràng để ngăn chặn việc thương mại hóa quá mức làm suy yếu giá trị di sản. Cần có sự cân bằng giữa mục tiêu kinh tế và mục tiêu bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa. Cần có các chính sách khuyến khích các hình thức đầu tư và kinh doanh trong lĩnh vực văn hóa nhưng phải gắn liền với việc bảo vệ và phát huy bản sắc, giá trị nguyên gốc của nghệ thuật.
Đảm bảo bình đẳng và đãi ngộ xứng đáng
Cần rà soát và điều chỉnh các chính sách hiện hành để đảm bảo sự bình đẳng giữa các loại hình nghệ thuật, tránh tình trạng ưu ái hoặc bỏ quên một số loại hình. Đặc biệt, cần có những chính sách đãi ngộ xứng đáng hơn cho đội ngũ nghệ nhân, nghệ sĩ và thế hệ trẻ kế cận. NSƯT Lộc Huyền - Trường đoàn thể nghiệm, Nhà hát Tuồng Việt Nam cho biết hiện nay, nhiều nghệ sĩ, đặc biệt trong các đoàn nghệ thuật truyền thống, vẫn phải đối mặt với mức lương thấp, tuy đã được nâng lên nhưng vẫn không đủ trang trải cuộc sống vì không có cơ chế đặc thù đối với các nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật truyền thống vốn kén khán giả. Do đó, cần có lộ trình tăng lương rõ ràng cùng các chế độ phúc lợi như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, và hưu trí phù hợp với đặc thù nghề nghiệp, giúp họ ổn định cuộc sống và yên tâm cống hiến.
Bên cạnh đó, việc đầu tư vào cơ hội đào tạo và phát triển nghề nghiệp là thiết yếu. Cần thường xuyên tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu, cập nhật kiến thức và kỹ năng mới cho nghệ sĩ. Hơn nữa, cần tạo điều kiện cho họ tham gia các chương trình giao lưu, biểu diễn quốc tế để học hỏi, mở rộng tầm nhìn và quảng bá nghệ thuật Việt Nam. Các chính sách hỗ trợ sáng tạo về kinh phí, không gian và thời gian cũng cần được chú trọng để nghệ sĩ có thể tập trung vào những dự án mới mẻ, đột phá. Việc tôn vinh và ghi nhận xứng đáng những đóng góp của nghệ sĩ cũng là một yếu tố không thể thiếu. Quy trình xét duyệt các giải thưởng, danh hiệu như Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ sĩ Nhân dân cần được đơn giản hóa, công khai và minh bạch, đảm bảo tính công bằng và kịp thời. Thường xuyên tổ chức các buổi khen thưởng, vinh danh sẽ khích lệ tinh thần nghệ sĩ, đặc biệt là những người đã cống hiến lâu năm hoặc đạt được thành tựu nổi bật. Đặc biệt, cần có chính sách khuyến khích, hỗ trợ các nghệ nhân cao tuổi trong việc truyền dạy, bảo tồn và phát huy di sản nghệ thuật truyền thống, đảm bảo giá trị văn hóa được lưu truyền cho thế hệ kế cận.
Cần một hành lang pháp lý rõ ràng và cơ chế hỗ trợ phù hợp cho nghệ sĩ, đơn vị sản xuất, nhà đầu tư nghệ thuật. Đó là chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ bản quyền, khuyến khích sản phẩm chất lượng cao, trao giải thưởng uy tín, và trên hết là sự công nhận xứng đáng cho lao động sáng tạo nghệ thuật. Khi nghệ thuật không còn “một mình trên sân khấu” mà được đồng hành bởi pháp luật, thị trường và khán giả, thì nó sẽ thực sự phát triển bền vững.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và môi trường sáng tạo
Cần xây dựng đội ngũ nghệ sĩ, đạo diễn, nhà sản xuất có tư duy công nghiệp hóa, không chỉ là người làm nghề bằng cảm hứng, mà cần được đào tạo bài bản để hiểu về marketing nghệ thuật, quản trị sáng tạo, bản quyền, sở hữu trí tuệ, quản lý dự án…
Để thu hút và nuôi dưỡng thế hệ trẻ, cần có chính sách học bổng, hỗ trợ tài chính cho sinh viên nghệ thuật truyền thống, tạo cơ hội việc làm và tăng cường giáo dục giá trị nghệ thuật biểu diễn trong trường học thông qua hoạt động trải nghiệm. Bên cạnh đó, các chương trình đào tạo cần cập nhật, kết hợp kiến thức truyền thống với kỹ năng hiện đại (sản xuất âm nhạc, quản lý dự án, tiếp thị số...). Khuyến khích các nghệ sĩ, đặc biệt các nghệ sĩ trẻ học hỏi và thực hành các loại hình nghệ thuật truyền thống. Đồng thời, tiếp tục mở rộng hợp tác quốc tế trong đào tạo nghệ thuật. Thúc đẩy sự đa dạng trong các loại hình biểu diễn, khuyến khích các dự án liên ngành, xây dựng các không gian sáng tạo, studio, nhà hát hiện đại đáp ứng nhu cầu biểu diễn.
Nghệ thuật biểu diễn ngày nay không thể phát triển nếu chỉ đứng một mình, mà phải biết kết nối với các ngành khác như: du lịch, truyền thông, công nghệ số… Từ đó mới tạo ra những sản phẩm “lai ghép” hấp dẫn, có khả năng tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế. Ngày 28-5-2025, tour đêm Tiếng chuông Trấn Vũ chính thức ra mắt tại đền Quán Thánh, Hà Nội, trở thành sản phẩm du lịch văn hóa - tâm linh kết hợp trình diễn thực cảnh đầu tiên tại một ngôi đền linh thiêng. Chương trình đưa du khách đắm mình vào không gian nghệ thuật và tâm linh, tìm hiểu về Thăng Long ngàn năm văn hiến qua các câu chuyện gắn liền với làng nghề truyền thống và các trích đoạn lễ hội, tuồng tích. Chủ tịch UBND quận Ba Đình Tạ Nam Chiến nhấn mạnh tour đêm này là bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản văn hóa, được kỳ vọng thu hút đông đảo du khách. Bà Nguyễn Thị Thùy Lan, Giám đốc Dynamic Travel, khẳng định chương trình kết hợp hài hòa không gian cổ kính với biểu diễn hấp dẫn từ các diễn viên Nhà hát Tuồng Việt Nam, mang đến trải nghiệm sâu sắc về lịch sử và văn hóa. Đây là cơ hội quý giá giúp các nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam có thêm đất diễn và đến gần hơn với khán giả, góp phần tạo ra sản phẩm “lai ghép” hấp dẫn, có khả năng tiếp cận thị trường.
Đặc biệt, cần khuyến khích sự tham gia của cộng đồng vào các chương trình nghệ thuật biểu diễn, tạo ra môi trường biểu diễn mới thú vị. Gần đây nhiều đơn vị nghệ thuật đã tìm cách thay đổi hình thức tổ chức các chương trình nghệ thuật. Cụ thể như Liên đoàn Xiếc Việt Nam, nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam - Thống nhất đất nước (30-4-1975 – 30-4-2025), đã cho ra mắt Ngày hội non sông với không gian tương tác và trải nghiệm độc đáo, khuyến khích khán giả tham gia các hoạt động sáng tạo (như workshop làm cờ, vẽ nón), trò chơi dân gian, và tương tác trực tiếp. Hay tại buổi talk show với chủ đề Tiếp biến của văn hóa Cải lương trong đời sống đương đại (13-11-2024) tại Trung tâm Giao lưu văn hóa phố cổ, 50 Đào Duy Từ, Hoàn Kiếm, Hà Nội, khán giả được tham gia đóng vai nhân vật theo trích đoạn dưới sự hướng dẫn của các nghệ sĩ Nhà hát Cải lương Việt Nam.
Khơi dậy cảm hứng sáng tạo dựa trên bản sắc văn hóa dân tộc
Chúng ta đang sở hữu một kho tàng âm nhạc dân gian, múa cổ truyền, nghi lễ biểu diễn độc đáo nhưng nếu không được làm mới, làm sống lại trong tinh thần thời đại, thì những giá trị ấy sẽ dần mai một. Vì vậy, cần hỗ trợ các nghệ sĩ trẻ khai thác chất liệu truyền thống để sáng tạo những tác phẩm đương đại, vừa gần gũi với thế hệ hôm nay, vừa giữ được hồn cốt Việt Nam. Khi nghệ thuật biểu diễn trở thành nơi “kể chuyện Việt” bằng những ngôn ngữ đa dạng và hấp dẫn, nó sẽ thực sự là tài sản vô giá cho nền công nghiệp văn hóa nước nhà.
Để nghệ sĩ tự do thử nghiệm, sáng tạo và vượt qua những định kiến về “bảo tồn” hay “đổi mới”, đêm concert cá nhân đầu tiên của Soobin Hoàng Sơn tại Hà Nội vào tối 26-5-2025 đã chứng minh điều này một cách ngoạn mục. Khán giả không chỉ được dẫn dắt vào không gian âm nhạc đầy mê hoặc bởi tiếng đàn bầu và khả năng hát xẩm của Soobin, mà còn đắm chìm trong những khoảnh khắc lay động xen lẫn tự hào khi cùng NSND Huỳnh Tú trình diễn các ca khúc hát xẩm nổi tiếng Mục hạ vô nhân và ca khúc quan họ Ngồi tựa mạn thuyền. Đặc biệt, Mục hạ vô nhân còn có sự kết hợp táo bạo với rap của Binz, tạo nên một bản phối đầy bất ngờ và ấn tượng. Màn trình diễn này không chỉ làm nổi bật tài năng của Soobin mà còn cho thấy sự giao thoa hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, minh chứng cho việc nghệ thuật luôn cần sự thử nghiệm để phát triển.
Bên cạnh nỗ lực đổi mới của nghệ sĩ, việc xây dựng hành lang pháp lý vững chắc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là yếu tố then chốt cho sự phát triển bền vững của ngành nghệ thuật biểu diễn. Hiện nay, nhiều nghệ sĩ đối mặt với thách thức vi phạm bản quyền trên nền tảng số, gây thất thoát và giảm động lực sáng tạo. Do đó, cần kịp thời điều chỉnh pháp luật hiện hành để phù hợp với đặc thù nghệ thuật biểu diễn trong kỷ nguyên số. Nhà nước cần hoàn thiện khung pháp lý về quyền tác giả và quyền liên quan, quy định rõ hơn quyền của nghệ sĩ, nhà sản xuất và đơn vị tổ chức trong bối cảnh phân phối trực tuyến. Các cơ quan chức năng phải tăng cường phát hiện, xử lý nghiêm minh các vi phạm, đặc biệt trên không gian mạng, nhằm răn đe và tạo dựng niềm tin cho nghệ sĩ, nhà đầu tư. Khi sở hữu trí tuệ được đảm bảo, nghệ sĩ sẽ có động lực đầu tư vào chất lượng tác phẩm, đồng thời thu hút đầu tư tư nhân, thúc đẩy thị trường nghệ thuật biểu diễn phát triển chuyên nghiệp và cạnh tranh quốc tế.
Ứng dụng công nghệ số để mở rộng không gian tiếp cận và phân phối nghệ thuật
Trong bối cảnh kỷ nguyên số, việc ứng dụng công nghệ vào nghệ thuật biểu diễn không chỉ là xu hướng mà còn là yếu tố then chốt để mở rộng không gian tiếp cận và phân phối nghệ thuật, đưa các giá trị văn hóa Việt Nam đến gần hơn với công chúng trong nước và quốc tế. Việt Nam - Huyền sử diễn ca (ngày 29-12-2024 tại Hoàng thành Thăng Long) là chương trình nghệ thuật dân gian đương đại tổng hợp, kết hợp giữa thực cảnh, hoạt cảnh, trình diễn kỹ năng, sáng tác mới và tương tác với sắp đặt không gian và mỹ thuật; sử dụng các loại hình truyền thống như rối nước, tuồng, chèo, cải lương, xiếc, kịch, múa dân gian, cùng với sự trình diễn kỹ năng của các nghệ nhân. Chương trình có sự hỗ trợ bởi công nghệ âm thanh, ánh sáng hiện đại, kỹ xảo hình ảnh và công nghệ tương tác sân khấu tiên tiến nhất như mapping 3D, đồ họa thực tế trong không gian ảo, mang đến những hiệu ứng nghe nhìn ấn tượng cho khán giả.
Việc chuyển thể các chương trình biểu diễn lên nền tảng số không còn chỉ là giải pháp tạm thời trong những giai đoạn khó khăn như mùa dịch, mà cần được xem là một phương thức phổ biến để đưa nghệ thuật đến với khán giả một cách không giới hạn về thời gian, không gian và xuyên biên giới. Điều này đặc biệt quan trọng để tiếp cận khán giả trẻ, những người quen thuộc với môi trường số.
Sau ảnh hưởng nghiêm trọng của bão Yagi, theo sự chỉ đạo của Bộ VHTTDL, chương trình Trung thu không xa cách do Nhà hát Kịch Việt Nam tổ chức (2024), được livestream trên các nền tảng mạng xã hội, đưa nghệ thuật đến với trẻ em ở khắp mọi nơi, đặc biệt là vùng khó khăn. Để làm được điều này, cần có sự đầu tư vào việc xây dựng các nền tảng số chuyên biệt cho nghệ thuật biểu diễn Việt Nam. Những nền tảng này phải tích hợp hệ thống thanh toán và phân phối bản quyền minh bạch, đảm bảo quyền lợi cho nghệ sĩ, giúp họ sống được bằng nghề. Đồng thời, khán giả cũng được hưởng thụ nghệ thuật một cách công bằng và văn minh.
Công nghệ mang đến nhiều cơ hội để nâng cao trải nghiệm nghệ thuật như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR). Công nghệ sử dụng VR/AR đã được áp dụng trong các chương trình truyền hình thực tế về âm nhạc như: Anh trai vượt ngàn chông gai, Anh trai “say Hi” để nâng cao trải nghiệm thị giác cho khán giả, cho phép khán giả tương tác trực tiếp với không gian biểu diễn và làm cho các màn trình diễn trở nên ấn tượng, mãn nhãn hơn. Bên cạnh đó, phát triển các nền tảng streaming chất lượng cao và khám phá tiềm năng của metaverse cho các buổi biểu diễn trực tuyến. Điều này không chỉ mở ra không gian biểu diễn mới mà còn phá bỏ mọi rào cản về địa lý. Đặc biệt, cần ứng dụng AI trong nhiều khía cạnh của nghệ thuật, từ sáng tác, sản xuất (như hỗ trợ tạo nhạc, thiết kế sân khấu) đến quảng bá (phân tích sở thích khán giả để đề xuất nội dung phù hợp, tối ưu hóa chiến dịch truyền thông).
GS, TS Từ Thị Loan nhấn mạnh: “Việc lan tỏa văn hóa Việt Nam thông qua truyền thông và công nghệ số là yếu tố then chốt trong bối cảnh đời sống số, xã hội số. Chúng ta cần tận dụng tối đa các nền tảng số phổ biến toàn cầu như YouTube, Netflix, TikTok, Spotify để đưa các sản phẩm văn hóa Việt Nam tiếp cận khán giả quốc tế. Hơn nữa, việc hợp tác với các nền tảng truyền thông quốc tế sẽ giúp quảng bá hình ảnh đất nước, con người và hệ giá trị văn hóa Việt Nam một cách hiệu quả hơn. Việc sử dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR) và blockchain sẽ tạo ra những sản phẩm văn hóa có tính tương tác cao, hấp dẫn và độc đáo, góp phần định vị nghệ thuật biểu diễn Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới” (5). Những ứng dụng công nghệ này hứa hẹn sẽ mang lại một diện mạo mới cho nghệ thuật biểu diễn Việt Nam, mở ra kỷ nguyên phát triển đầy tiềm năng.
Kết luận
Để nghệ thuật biểu diễn Việt Nam thực sự vươn tầm và trở thành trụ cột của công nghiệp văn hóa, chúng ta cần một chiến lược tổng thể và đồng bộ. Chiến lược này sẽ kiến tạo một môi trường hoạt động công bằng, minh bạch và chuyên nghiệp, khuyến khích nghệ sĩ cống hiến và thúc đẩy sự phát triển đa dạng, bền vững.
Khi được nhìn nhận đúng đắn như một ngành kinh tế sáng tạo, nghệ thuật biểu diễn không chỉ bảo tồn giá trị truyền thống, mà còn trở thành động lực phát triển kinh tế, là cầu nối đưa Việt Nam đến gần hơn với thế giới. Đó là cách chúng ta kể câu chuyện về sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, về bản sắc dân tộc đậm đà cùng khát vọng vươn lên mạnh mẽ.
Việc phát huy tối đa những giá trị này đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội: từ Chính phủ, doanh nghiệp, đội ngũ văn nghệ sĩ đến từng cá nhân và cộng đồng. Bằng cách tận dụng sức mạnh của công nghệ, truyền thông, công nghiệp văn hóa và ngoại giao văn hóa, Việt Nam hoàn toàn có thể khẳng định vị thế một nền văn hóa giàu bản sắc, hiện đại và đầy sức hấp dẫn trên trường quốc tế thông qua nghệ thuật biểu diễn.
(tiếp theo số 605 và hết)
____________________
1, 2. Phỏng vấn ngày 11-4-2025.
3, 4. Phỏng vấn ngày 1-6-2025.
5. Phỏng vấn ngày 10-4-2025.
Tài liệu tham khảo
1. Trần Thị Minh Thu, Chính sách bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật biểu diễn truyền thống ở Việt Nam hiện nay, hội thảo Thực trạng và giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, Hà Nội, 2025.
2. Linh Tuệ, Tú Quỳnh, Hải Yến, Nỗ lực của người trẻ trong việc kéo gần nghệ thuật Chèo truyền thống với đời sống hiện đại, thuonghieucongluan.com.vn, 28-5-2025.
TS NGUYỄN LIÊN HƯƠNG
Nguồn: Tạp chí VHNT số 608, tháng 6-2025