Thế giới nghệ thuật > Trao đổi

“Áo dài thể hiện bản sắc văn hóa Việt Nam” có lẽ đây là câu thường xuyên được mọi người sử dụng để ca ngợi Áo dài, phần nhiều những lời tốt đẹp đó lại dành cho Áo dài nữ. Vậy, bản sắc văn hóa Việt Nam thể hiện trên Áo dài là gì?

Nếu dòng phim tình cảm, hài hước phải xây dựng câu chuyện, tâm lý nhân vật, mảng miếng gây cười thì với phim hành động ngay từ khi lên kịch bản, bấm máy, chờ duyệt đã phải đối mặt với áp lực về các cảnh bạo lực, một yếu tố làm nên các phim hành động.

Ngày càng có thêm nhiều bộ phim ở các thể loại truyện, tài liệu, hoạt hình sử dụng độ ngắn để chuyển tải thông điệp, nội dung của mình. Trong một môi trường bão hòa thông tin thì đôi lúc sự ngắn gọn lại chứa đựng nhiều điều thú vị và có sức hấp dẫn riêng.

Có khá nhiều lý do, các phân tích về những bộ phim Việt thua lỗ gần đây như Người lắng nghe: Lời thì thầm, 578 - phát đạn của kẻ điên, Kẻ thứ ba… Tuy khác nhau về nguyên nhân, nhưng điểm chung giữa các phim đều là nội dung chưa hay, thiếu sức thu hút từ câu chuyện, nhân vật.

Từ xa xưa, Sơn ta đã được biết đến là một chất liệu bản địa sẵn có với nhiều đặc tính ưu việt như độ kết dính cao, chịu được nước, bền, đẹp… Do đó, đồ gia dụng, đồ thờ, đồ thủ công mỹ nghệ, tầu thuyền... của người Việt cổ thường sử dụng chất liệu này với vai trò gắn kết, phủ kín làm tăng độ bền hoặc trang trí làm đẹp bề mặt. Trong hành trình phát triển, thầy và trò Trường Mỹ thuật Đông Dương đã tạo nên bước ngoặt lớn: chuyển từ chất liệu trang trí mỹ nghệ đơn thuần sang chất liệu tạo hình trong tranh - đó là một câu chuyện dài về lịch sử phát triển chất liệu bản địa, tạo nên một truyền thống độc đáo mang tên tranh Sơn mài, bổ sung vào phả hệ nghệ thuật quốc tế. Không dừng lại ở đó, qua sự sáng tạo của các nghệ sĩ đương đại, Sơn mài đã một lần nữa vượt thoát khỏi ranh giới chật hẹp của nghệ thuật giá vẽ để trở thành phương tiện biểu hiện độc đáo trong đời sống nghệ thuật đương đại. Nói cách khác, trong Nghệ thuật Sắp đặt Việt Nam, Sơn mài đã trở thành phương tiện nghệ thuật mang đậm yếu tố truyền thống (nội sinh) kết hợp với yếu tố hiện đại, hình thức biểu hiện mới (ngoại sinh), mở ra một tiềm năng phát triển mới. Một số nghệ sĩ từng được biết đến qua các tác phẩm Sắp đặt sử dụng Sơn mài như: Oanh Phi Phi, Vũ Xuân Đông, Lê Ngọc Thanh - Lê Đức Hải…

Điện ảnh Việt Nam còn ít đề cập đến chủ đề đồng tính nhưng bằng thứ ngôn ngữ riêng đã chạm vào tâm hồn người xem với những cung bậc cảm xúc đầy tinh tế. Bộ phim tài liệu điện ảnh Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng (Nguyễn Thị Thắm, 2014), Thưa mẹ con đi (Trịnh Đình Lê Minh, 2019) là những tác phẩm hiếm hoi mô tả đời sống người đồng tính và hành trình nhận thức về bản dạng giới.

Phim Em và Trịnh khi ra rạp đã tạo ra những tranh cãi quyết liệt nhưng lại có chung một điểm thống nhất: đó là ấn tượng về các ca khúc, nhạc phim. Với sức hút từ ca từ, giai điệu, những bộ phim về nhạc sĩ, ca sĩ luôn thu hút sự quan tâm, tò mò của công chúng. Ngoài những phim ca nhạc hay đối tượng, nhân vật là ca sĩ, nhạc sĩ thì âm nhạc còn giữ vị trí quan trọng trong một bộ phim và nhiều êkip đã dùng âm nhạc để thu hút, quảng bá trước khi phim ra mắt.

Khi ngành “công nghiệp không khói” trở thành một trong những mũi nhọn phát triển kinh tế, được ưu tiên và quan tâm thì những sản phẩm độc đáo của văn hóa thực sự sẽ là tâm điểm để những tour du lịch được nâng tầm, ghi đậm dấu ấn trong lòng du khách. Nhất là khi vào mùa du lịch hằng năm - những đợt nghỉ hè thì sản phẩm của những hình thức sân khấu truyền thống lại chính là nét khác biệt vùng miền, khác biệt quốc gia… rất đáng được quan tâm. Sẽ rất tốt nếu có sự kết hợp chặt chẽ giữa du lịch và sân khấu truyền thống để cùng nhau phát triển một cách bền vững.

Sau liên tiếp những thành công ở chủ đề gia đình với Về nhà đi con, Hương vị tình thân, Đấu trí đánh dấu sự trở lại của đạo diễn NSƯT Danh Dũng với dòng phim chính luận, điều tra. Trước đó, anh cũng đã từng gây tiếng vang ở mảng đề tài này qua những bộ phim như Khi đàn chim trở về, Người phán xử.

Có thể nói, phim kinh dị luôn là một thách thức với các nhà làm phim bởi kinh phí sản xuất thường không cao, lại sở hữu một lượng khán giả hâm mộ khá đông đảo nhưng để có được một bộ phim thành công không dễ. Từ thành công của 10 bộ phim kinh dị được xếp vào hàng kinh điển của điện ảnh thế giới, một nhóm các nhà nghiên cứu đã bước đầu tìm hiểu đâu là chìa khóa thành công của một bộ phim kinh dị.

Không thể phủ nhận sức hút của nghề diễn khi các diễn viên với thành công trong nghề nghiệp và cuộc sống luôn là những hình mẫu mà giới trẻ ngưỡng mộ. Tuy nhiên, để tới với thành công đã có không ít những thách thức mà họ phải đối mặt.