Thế giới nghệ thuật > Trao đổi

Cùng với một số loại hình sân khấu truyền thống khác, nghệ thuật Tuồng là một trong những di sản văn hóa quý báu của dân tộc. Đó là con tim, khối óc của cha ông, tinh hoa văn hóa của đất nước và con người Việt Nam. Vì vậy, việc bảo tồn nghệ thuật Tuồng luôn là vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm, chú trọng. Tuy vậy, những thực tế khó khăn của loại hình nghệ thuật độc đáo như: tình trạng thiếu hụt lực lượng nghệ sĩ, đặc biệt là lực lượng sáng tác lại luôn là vấn đề nan giải, đáng để chúng ta suy ngẫm.

Sau đại dịch, một cuộc khảo sát của Tổ chức du lịch thế giới cho thấy số lượng du khách quốc tế chọn điểm đến có liên quan đến nhân vật được yêu thích trong những bộ phim điện ảnh hay phim truyền hình đã tăng mạnh.

Sau đại dịch, không chỉ điện ảnh trong nước mà điện ảnh khu vực, điện ảnh thế giới đều có sự trầm lắng bởi nhiều lý do. Làm thế nào để tồn tại và phát triển sau đại dịch là câu hỏi mà mỗi nền điện ảnh, mỗi hãng sản xuất và từng cá nhân nghệ sĩ phải trăn trở.

Nhà hát Tuồng Việt Nam đã dàn dựng thành công vở tuồng lịch sử Nữ tướng Lê Chân. Bên cạnh sự thành công khắc họa hình ảnh về một nữ tướng quật cường, tài ba, vở diễn còn mang đến cho khán giả thông điệp về tinh thần gìn giữ bản sắc phong hóa, hồn cốt của dân tộc Việt.

Mỗi dân tộc, cộng đồng tùy vào vị trí địa lý, tập tục, văn hóa… đều có những nét bản sắc riêng. Khi thế giới hội nhập, có nhiều cách để kéo con người xích lại gần nhau trong đó có văn hóa, phim ảnh.

Dành hẳn một tọa đàm để nói về thực trạng và tương lai của hoạt hình Việt Nam cũng như cơ hội cho hoạt hình Việt Nam bước ra thế giới, đã đến lúc loại hình này được coi trọng hay chỉ là trả lại giá trị như nó vốn thế?

Với vốn đầu tư khủng, nhiều êkip sản xuất phim đã phải tính tới các phương án khác nhau sao cho nhanh thu hồi vốn, có lãi và tái sản xuất. Trong bài toán đó, một phiên bản phim có thể được “chế biến” từ phim truyền hình sang điện ảnh và ngược lại. Ngoài hai xu hướng trên, gần đây, các web drama cũng được tính như một kênh để các êkip nhanh thu hồi vốn.

Tối 2/10, Liên hoan Sân khấu Thủ đô lần thứ V năm 2022 đã chính thức bế mạc sau một tuần tranh tài của 200 nghệ sĩ từ 13 đơn vị nghệ thuật trên cả nước với 13 tác phẩm sân khấu đặc sắc thuộc các loại hình: chèo, cải lương, kịch nói, xiếc. Đây là Liên hoan định kỳ hai năm một lần do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp Sở VHTT Hà Nội tổ chức với mục đích tôn vinh những tác phẩm vinh danh con người và vùng đất kinh kỳ ngàn năm văn hiến, đồng thời cũng thêm một cơ hội tụ tập anh tài, nhìn lại sự phát triển của sân khấu trong thời gian qua.

Đời sống đô thị luôn phức tạp và chứa đầy bi kịch, đầy nghịch lý. Tập truyện ngắn Ở trọ phố phường (với 20 truyện ngắn) của tác giả Anh Thư là một tác phẩm dày dặn, tập trung, sâu sắc về đề tài này. Chị đã viết bằng trải nghiệm của chính mình với biết bao đớn đau, hạnh phúc và sự sẻ chia để có những trang văn sinh động, ấn tượng mang lại cho người đọc những cảm xúc sâu lắng.

Vở cải lương Huyền thoại gò Rồng ấp đã hấp dẫn được người xem bởi cách thể hiện khá mới lạ, giàu sáng tạo về sự ra đời còn nhiều bí ẩn của Lý Công Uẩn, vị Hoàng đế khai quốc của triều Lý, cũng là vị hoàng đế quyết đoán dời đô từ Hoa Lư ra Đại La- Thăng Long, mở ra một giai đoạn phát triển mới trong lịch sử Việt nam. Kịch bản văn học của PGS,TS Nguyễn Thế Kỷ cũng đã từng được đạo diễn TS, NSND Triệu Trung Kiên dàn dựng cho Sân khấu Lệ Ngọc, nay cũng chính anh dựng cho Đoàn Cải lương thể nghiệm của Nhà hát Cải lương Việt Nam.

Đến hẹn lại lên, cứ 3 năm một lần, các nghệ sĩ chuyên nghiệp làng chèo lại tụ hội, gặp nhau tại Liên hoan sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc. Đây là dịp những người làm nghề trổ hết tài năng, tâm huyết, trình diễn những tác phẩm sân khấu chèo chọn lọc, được chuẩn bị kỹ càng, dàn dựng công phu nhất để đem ra “trình làng”. Đây cũng là dịp những người làm chèo chuyên nghiệp học hỏi lẫn nhau, tạo nên một sức mạnh tập thể để gìn giữ, phát huy thế mạnh của nghệ thuật chèo. Liên hoan năm nay diễn ra từ ngày 12 - 28/10/2022 tại Nhà Văn hóa trung tâm tỉnh Hà Nam, có 16 đơn vị nghệ thuật chèo tham gia với 27 vở, thi diễn trong suốt 14 ngày đêm.

Cho tới thời điểm hiện nay, chưa có văn bản nào chính thức công nhận Áo dài (nam và nữ) là trang phục đại diện cho dân tộc Việt Nam, có quy định kiểu dáng, quy định cách sử dụng. Giống như hoa sen (từng được đề xuất là quốc hoa) thì Áo dài (được nhiều ý kiến đề xuất là quốc phục) cũng đang vướng phải những vấn đề về pháp lý trong công tác quản lý. Hoàn thiện thể chế cho trang phục Áo dài là việc làm thiết thực bởi giải quyết hành lang pháp lý cho vấn đề quản lý và sử dụng biểu tượng văn hóa không chỉ tháo gỡ vấn đề bản quyền, chính danh của các biểu tượng mà còn là động lực trong việc giáo dục, quảng bá văn hóa Việt Nam.