Diễn đàn văn hóa > Vấn đề sự kiện

Nghị quyết 71 không chỉ đặt ra mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo nhân lực, mà còn tiếp nối tinh thần Đề cương về Văn hóa Việt Nam (1943): coi giáo dục là nền tảng văn hóa của dân tộc, là phương thức để xây dựng hệ giá trị, nhân cách, và bản lĩnh Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu. Từ tầm nhìn đó, việc triển khai Nghị quyết 71 không đơn thuần là một chính sách giáo dục, mà chính là khởi đầu cho một quá trình chấn hưng văn hóa Việt Nam, phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số là nhiệm vụ trọng tâm trong sự nghiệp xây dựng nền văn hóa Việt Nam. Trong những năm qua, Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã đạt được những thành tựu cũng như bài học kinh nghiệm trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số, đồng thời, đề ra những định hướng, giải pháp phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Phát triển thể dục, thể thao là một công tác quan trọng của Đảng và Nhà nước, được coi là một bộ phận không thể thiếu trong hệ thống chính sách an sinh xã hội. Trong những năm qua, công tác thể dục, thể thao ở Việt Nam đã ghi nhận những kết quả tích cực, góp phần quan trọng trong việc rèn luyện và nâng cao sức khỏe, làm phong phú thêm đời sống tinh thần của Nhân dân, xây dựng lối sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội. Bài viết khái quát những thành tựu quan trọng của ngành Thể dục thể thao, hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được đặt ra, đồng thời, đưa ra định hướng phát triển thời gian tới, góp phần xây dựng ngành VHTTDL phát triển bền vững.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa đã đập tan ách thống trị hơn 80 năm của chủ nghĩa thực dân, phát xít tàn bạo, chấm dứt sự tồn tại của chế độ phong kiến lỗi thời; thiết lập nền dân chủ cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc - kỷ nguyên độc lập, tự do. Nhờ có thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, Nhân dân Việt Nam đã thực sự “đổi đời”, từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước. Trong suốt 80 năm đồng hành cùng dân tộc, ngành Văn hóa đã không ngừng phát triển, khẳng định vai trò là nền tảng tinh thần của xã hội. Từ những đường lối, chủ trương đúng đắn của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh, một hệ thống thể chế và pháp luật về văn hóa đã từng bước được xây dựng và hoàn thiện. Bài viết nhìn lại chặng đường vẻ vang, phân tích những thành tựu đã đạt được, đồng thời chỉ ra các thách thức và đề xuất giải pháp nhằm tiếp tục phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập.

80 năm - một hành trình đầy tự hào của các thế hệ làm công tác quản lý báo chí, từ những ngày đầu thành lập Bộ Thông tin và Tuyên truyền (1945) đến Cục Báo chí (Bộ VHTTDL) ngày nay. Họ chính là “những người gác cổng thông tin” thầm lặng, góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại. Nhìn lại chặng đường đầy biến động nhưng cũng vô cùng vinh quang, bài viết không chỉ tôn vinh những đóng góp lớn lao trong quá khứ mà còn khẳng định quyết tâm của thế hệ hôm nay trong việc đổi mới, sáng tạo, tiếp tục hoàn thành sứ mệnh cao cả của Cục Báo chí trong thời kỳ kỷ nguyên số.

Năm 2025 đánh dấu một cột mốc đặc biệt trong lịch sử dân tộc: kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, cũng là kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945- 28/8/2025), ôn lại sự hình thành và phát triển của lĩnh vực văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch . Trải qua tám thập kỷ với nhiều biến thiên lịch sử, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã không ngừng khẳng định vị trí, vai trò như một trụ cột của đời sống xã hội, vừa là nền tảng tinh thần, vừa là động lực phát triển đất nước. Từ những ngày đầu còn non trẻ, văn hóa, thể thao và du lịch đã trở thành sức mạnh tinh thần cổ vũ toàn dân kháng chiến, kiến thiết hòa bình; bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập, lĩnh vực này tiếp tục khẳng định vai trò là cầu nối, là sức mạnh mềm đưa hình ảnh Việt Nam ra thế giới.

(Lược ghi ý kiến của TS Đặng Thị Bích Liên, nguyên Thứ trưởng Bộ VHTTDL, Chủ tịch Hiệp hội Văn hóa Áo dài Việt Nam)

(Lược ghi ý kiến của TS Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông)

Lời tòa soạn: Trong không khí náo nức kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945- 28/8/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025), phóng viên Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật đã tìm gặp, phỏng vấn một số đồng chí nguyên là lãnh đạo Bộ VHTTDL qua các thời kỳ. Dưới đây, xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc bài lược ghi ý kiến của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương, nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thông tin về những dấu ấn cũng như vai trò, sứ mệnh vẻ vang của ngành Văn hóa trong hành trình 80 năm đồng hành cùng dân tộc cũng như trong chặng đường phát triển cùng đất nước hôm nay. Đầu đề bài lược ghi và tít phụ do Tòa soạn đặt.

Trong sắc Thu tháng Tám lịch sử, hòa chung niềm hân hoan, phấn khởi của triệu triệu người con đất Việt hướng về kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025) - Một sự kiện trọng đại của dân tộc, những người làm công tác văn hóa, thông tin, thể thao và du lịch trên khắp mọi miền Tổ quốc được đón nhận thêm niềm vui, niềm tự hào khi ngành Văn hóa cũng tròn 80 mùa Thu cách mạng (28/8/1945 - 28/8/2025).

Tóm tắt: Bài viết tiếp cận lễ hội đền Ông Hoàng Mười tại xã Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An như một hiện tượng truyền thông biểu tượng trong xã hội đương đại. Bài viết nhấn mạnh đến sự biến đổi và lan tỏa của biểu tượng Quan Hoàng Mười thông qua các nền tảng số. Trên cơ sở lý thuyết của Eliade (không gian thiêng), Barthes (biểu tượng văn hóa), Jan Assmann (trí nhớ văn hóa) và Appadurai (cộng đồng tưởng tượng). Bài viết khảo sát cách biểu tượng được tái tạo, diễn giải lại và tiêu dùng trong môi trường truyền thông số. Thông qua phân tích nội dung các video trên mạng xã hội và phỏng vấn sâu các chủ thể thực hành tại địa phương, bài viết đưa ra luận điểm về sự hình thành một hình thức “tín ngưỡng thị giác” trong đạo Mẫu, từ đó, đặt ra những thách thức mới về bảo tồn tính linh thiêng và sự chính danh của nghi lễ.