Bài viết công bố các nội dung khảo sát liên quan đến vấn đề liên kết du lịch đường sông như: thực trạng tuyến điểm du lịch đường sông; thực trạng liên kết nguồn nhân lực; liên kết sản phẩm du lịch; vai trò, rào cản và yêu cầu của liên kết phát triển du lịch đường sông TP.HCM. Kết quả bài viết là một trong những cơ sở góp phần giúp ngành Du lịch TP.HCM xem xét đề xuất các giải pháp liên kết phát triển du lịch đường sông mang tính khả thi, đáp ứng nhu cầu và xu thế liên kết phát triển du lịch đường sông trong nước, khu vực và quốc tế
Thực trạng liên kết tuyến điểm du lịch đường sông
Sông Sài Gòn chảy qua trung tâm TP.HCM là một tuyến đường sông du lịch nổi tiếng của Việt Nam với nhiều tuyến điểm du lịch:
Tuyến điểm du lịch đêm trên sông Sài Gòn: đây là tuyến du lịch nổi tiếng nhất, một hành trình 2 tiếng lướt qua các điểm đến như: Bitexco, Nhà Rồng, Đài tưởng niệm Bác, cầu Thủ Thiêm và ngắm nhìn bến cảng đêm rực rỡ ánh đèn.
Tuyến điểm du lịch Vườn quốc gia Cần Giờ: hành trình đưa bạn đến Vườn quốc gia Cần Giờ - một khu rừng ngập mặn lớn nhất còn sót lại ở Đông Nam Á. Bạn có thể tham quan những con cá sấu, khỉ, đồng thời trải nghiệm ẩm thực đặc sản tại vùng đất này.
Tuyến điểm du lịch đến Bình Quới: được mệnh danh là “vùng xanh trong lòng thành phố”, Bình Quới là khu du lịch sinh thái có đầy đủ các hoạt động như đạp xe, chèo thuyền, tắm hồ bơi, thưởng thức ẩm thực đặc sản vùng miền.
Tuyến điểm du lịch đến Thủ Đức: khám phá nhiều di tích lịch sử, tôn giáo và văn hóa tại Thủ Đức như chùa Linh Phước, nhà thờ Đức Bà Thủ Đức, nhà thờ Tân Định và Đại học Quốc gia.
Tuyến điểm du lịch đến Thạnh An: nằm tại huyện Cần Giờ, Thạnh An là một khu vực ven sông thơ mộng với đầy đủ các hoạt động như tắm biển, câu cá, thưởng thức hải sản tươi sống và ngắm cảnh hoàng hôn trên sông.
Tuyến điểm du lịch đến Bến Tre: đến Bến Tre, du khách có thể trải nghiệm cuộc sống đồng bằng sông nước với những vườn cây trái và khu làng nghề truyền thống.
Tuyến điểm du lịch đến Cần Thơ: là thủ phủ của vùng đồng bằng sông nước, Cần Thơ có nhiều địa danh nổi tiếng như: cầu Cần Thơ, chợ nổi Cái Răng, khu du lịch Ninh Kiều, đền Bà Đen và cảnh quan đặc trưng của sông Hậu. Du khách có thể tham quan, mua sắm, thưởng thức ẩm thực và khám phá các địa danh lịch sử và văn hóa của đất phương Nam.
Đối với hoạt động liên kết tuyến điểm du lịch liên vùng: Các tỉnh thành Đông Nam Bộ như: Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu đã phát triển các khu du lịch ven sông và khai thác tối đa tiềm năng du lịch của mình. Du khách có thể tận hưởng các chuyến tham quan sông, du thuyền và các hoạt động khác trên sông để khám phá các điểm đến du lịch phổ biến như Bình Dương, Vũng Tàu, Cần Giờ… Về liên kết tuyến điểm du lịch đường sông TP.HCM với các tỉnh thành Tây Nam Bộ, sông Tiền và sông Hậu là những tuyến sông chính, tạo nên hệ thống sông Mekong. Các tỉnh thành như An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ và Sóc Trăng có nhiều điểm du lịch ven sông thu hút khách du lịch. Du khách có thể tham gia vào các tour du lịch sông Mekong để khám phá cuộc sống ven sông, thăm các vườn trái cây, tham quan chợ nổi và tận hưởng các hoạt động văn hóa đặc trưng.
Đối với hoạt động liên kết tuyến điểm đường sông dành cho thị trường khách quốc tế: Một số hãng lữ hành quốc tế đã hoạt động du lịch trên sông Sài Gòn và các tuyến điểm du lịch khác tại TP.HCM như:
Saigon River Tour: Saigon River Tour là một trong những hãng lữ hành quốc tế nổi tiếng tại TP.HCM. Hãng này cung cấp các tour du thuyền trên sông Sài Gòn, cho phép du khách khám phá cảnh quan thành phố từ một góc nhìn khác. Tour du thuyền của Saigon River Tour thường đi qua các điểm du lịch nổi tiếng như: Nhà Rồng, Công viên 30/4 và Quận 2.
Les Rives: Les Rives là một hãng du thuyền cao cấp tại TP.HCM, chuyên cung cấp các dịch vụ du lịch đường sông chất lượng cao cho du khách quốc tế. Hãng này thường tổ chức các tour du thuyền trên sông Sài Gòn và các kênh đào, cho phép du khách tham quan các điểm du lịch đặc sắc của thành phố như: Công viên Văn Thánh và Công viên Tao Đàn.
Indochina Junk: Indochina Junk là một hãng lữ hành quốc tế nổi tiếng tại Việt Nam, cung cấp các dịch vụ du lịch đường sông trên sông Sài Gòn và khu vực lân cận. Hãng này thường tổ chức các chuyến du thuyền sang trọng trên sông Sài Gòn, cho phép du khách tận hưởng không gian yên tĩnh và cảnh quan đẹp của thành phố.
Bonsai Cruise: Bonsai Cruise là một hãng du thuyền quốc tế tại TP.HCM, chuyên cung cấp các tour du thuyền trên sông Sài Gòn và kênh Bến Nghé. Hãng này tập trung vào việc mang đến trải nghiệm du lịch sông thư giãn và tận hưởng không gian yên tĩnh của sông và thành phố.
Các hãng lữ hành trên thường tập trung vào việc cung cấp các tour du thuyền và dịch vụ du lịch đường sông chất lượng cao cho du khách quốc tế. Các tour thường đi qua các điểm du lịch nổi tiếng và cung cấp trải nghiệm khám phá cảnh quan, văn hóa, ẩm thực đặc trưng của TP.HCM.
Có thể nói, hoạt động liên kết tuyến điểm du lịch đường sông TP.HCM đã phục hồi một phần sau đại dịch COVID-19 và được nhiều doanh nghiệp du lịch địa phương ủng hộ. Sự phát triển của ngành Du lịch đường sông sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai, với sự hỗ trợ của Chính phủ và sự quan tâm của du khách trong và ngoài nước.
Thực trạng liên kết nguồn nhân lực
Liên kết nguồn nhân lực trong hoạt động du lịch đường sông gồm các hoạt động liên kết các nhà cung cấp dịch vụ, nhà hàng, khách sạn, hướng dẫn viên du lịch và các tổ chức du lịch khác để tạo ra một hệ thống du lịch đầy đủ và hoàn chỉnh cho khách du lịch.
Cụ thể, để liên kết nguồn nhân lực trong hoạt động du lịch đường sông, các doanh nghiệp du lịch thường tìm kiếm các nhà cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp để cung cấp các dịch vụ liên quan đến du lịch đường sông, bao gồm vận chuyển, ăn uống, nghỉ ngơi, giải trí và hướng dẫn viên du lịch. Họ cũng liên kết với các tổ chức địa phương và chính quyền địa phương để tìm kiếm những giải pháp tốt nhất cho việc quản lý các địa điểm du lịch và giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường và cộng đồng địa phương.
Các hoạt động liên kết nguồn nhân lực trong hoạt động du lịch đường sông cũng bao gồm việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong ngành Du lịch để nâng cao chất lượng dịch vụ và đáp ứng nhu cầu của khách du lịch. Điều này có thể đạt được thông qua việc đào tạo kỹ năng mềm và kỹ năng chuyên môn, tăng cường kiến thức về văn hóa, lịch sử địa phương, quản lý và phát triển các sản phẩm du lịch liên kết.
Có thể nói, liên kết nguồn nhân lực trong hoạt động du lịch đường sông là rất quan trọng để đảm bảo một hệ thống du lịch đầy đủ và hoàn chỉnh cho du khách, đáp ứng nhu cầu của thị trường du lịch ngày càng đa dạng.
Sau đại dịch COVID-19, ngành Du lịch đường sông tại TP.HCM đã gặp nhiều khó khăn và thách thức. Tuy nhiên, các nhà cung cấp dịch vụ, nhà hàng, khách sạn, hướng dẫn viên du lịch và các tổ chức du lịch vẫn thực hiện công tác liên kết nguồn nhân lực để đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.
Các nhà cung cấp dịch vụ, nhà hàng và khách sạn đã tăng cường tuyển dụng và đào tạo nhân viên với các kỹ năng mới như quản lý an toàn vệ sinh, chăm sóc khách hàng và kỹ năng truyền thông trực tuyến. Họ cũng thực hiện chính sách hỗ trợ cho nhân viên bị ảnh hưởng bởi đại dịch, như hỗ trợ tài chính, cung cấp các chương trình đào tạo và các khoản hỗ trợ về sức khỏe.
Các hướng dẫn viên du lịch đã phải thay đổi phương pháp hướng dẫn và giao tiếp để đảm bảo an toàn cho khách hàng, ví như sử dụng hệ thống truyền thông trực tuyến. Họ cũng đã cập nhật kiến thức và kỹ năng mới liên quan đến an toàn và vệ sinh.
Các tổ chức du lịch đã tăng cường sự hợp tác với các đối tác trong ngành để thúc đẩy hoạt động kinh doanh và tạo ra các chương trình du lịch mới. Họ cũng thực hiện các chương trình đào tạo và hội thảo trực tuyến để cung cấp cho các doanh nghiệp và nhân viên trong ngành Du lịch các kiến thức và kỹ năng mới liên quan đến đại dịch COVID-19.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức, cơ hội để các đơn vị trong ngành Du lịch liên kết và phát triển cùng nhau trong thời gian tới. Các đơn vị cần thực hiện các chương trình đào tạo và cải tiến công nghệ để đáp ứng các nhu cầu mới của khách hàng. Họ cũng cần tăng cường sự hợp tác và liên kết với các đối tác trong ngành để thúc đẩy hoạt động kinh doanh và tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới.
Thực trạng liên kết sản phẩm du lịch
Liên kết sản phẩm du lịch đường sông là quá trình kết hợp các sản phẩm và dịch vụ khác nhau để tạo ra các gói tour hoàn chỉnh và hấp dẫn cho khách du lịch. Các sản phẩm và dịch vụ này có thể bao gồm chuyến tàu tham quan, ẩm thực trên tàu, các hoạt động giải trí, tham quan các địa điểm du lịch, lưu trú tại khách sạn và nhiều hơn nữa.
Theo kết quả khảo sát 218 phiếu của tác giả (với đối tượng là hộ kinh doanh, doanh nghiệp lữ hành, du khách, công ty du lịch, hướng dẫn viên): việc liên kết du lịch đường sông mới thực hiện tốt ở khâu giữa tour với điểm đến du lịch, di tích lịch sử làng nghề là 93,4% và liên kết giữa tour với bến bãi du lịch là 92% số người lựa chọn so với số người trả lời phỏng vấn. Những liên kết khác trong du lịch đường sông ở TP.HCM hầu hết chưa được thực hiện hoặc thực hiện chưa tốt.
Biểu đồ 1: Thực trạng về liên kết du lịch đường sông TP.HCM - Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả
Sau đại dịch COVID-19, ngành Du lịch đường sông TP.HCM đã gặp nhiều khó khăn và thách thức, khi nhiều doanh nghiệp và tổ chức trong ngành phải đóng cửa hoặc giảm hoạt động do sự suy giảm của lưu lượng khách du lịch. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp và tổ chức vẫn có những nỗ lực để liên kết sản phẩm du lịch đường sông nhằm tăng cường cạnh tranh và thu hút khách du lịch.
Còn nhiều trở ngại với việc liên kết du lịch đường sông ở TP.HCM: trở ngại được nhiều người đánh giá cao nhất là giá dịch vụ không đồng nhất với 90,3% số người chọn trả lời; kế đến là sản phẩm du lịch thiếu liên kết với 80,64%.
Biểu đồ 2: Những trở ngại trong liên kết du lịch đường sông ở TP.HCM - Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả
Để thực hiện liên kết du lịch đường sông ở thành phố Hồ Chí Minh được tốt cần thực hiện đồng bộ các điều kiện: liên kết về điểm đến, tour, lưu trú, dịch vụ ăn uống...
Biểu đồ 3: Những yêu cầu của liên kết du lịch đường sông TP.HCM - Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả
Nhìn chung, du lịch đường sông TP.HCM có nhiều lợi thế như: vị trí địa lý thuận lợi, phong phú về sản phẩm du lịch, hạ tầng du lịch đường sông phát triển, mức giá hợp lý, các đơn vị tổ chức có nhiều kinh nghiệm và chuyên môn… Những điểm mạnh này đã giúp cho du lịch đường sông tại TP.HCM phát triển mạnh mẽ và trở thành một lựa chọn hàng đầu cho du khách tham quan và khám phá thành phố cùng các điểm du lịch lân cận. Tuy nhiên, trong hoạt động liên kết du lịch, du lịch đường sông TP.HCM cần quan tâm đến các vấn đề như đào tạo nguồn nhân lực, liên kết sản phẩm dịch vụ du lịch nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch.
____________
Tài liệu tham khảo
1. Đỗ Minh Phượng, Chuỗi cung ứng dịch vụ du lịch trong cách mạng công nghiệp 4.0, Tạp chí Công Thương, số 2, 2019.
2. Dương Quốc Tế, Đặng Thanh Vũ, Một số giải pháp xây dựng thương hiệu du lịch địa phương huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Bà Rịa - Vũng Tàu, 2019.
3. Zhang Dapeng, Tu Jinghua, Zhou Lingxu, Yu Zhiyuan, Higher tourism specialization, better hotel industry efficiency? (Chuyên môn hóa du lịch càng cao, hiệu quả ngành khách sạn càng tốt? ), International Jour- nal of Hospitality Management (Tạp chí Quốc tế về Quản lý Khách sạn), 87, 102509, 2020.
4. Nhiều tác giả, Mối quan hệ giữa phát triển du lịch và quản lý di sản văn hóa ở đô thị Huế: Những quan điểm đa chiều (Hue University Journal of Science: Agriculture and Rural Development), Tạp chí Khoa học Đại học Huế: Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, 130 (3D), 17-34, 2021.
TS NGUYỄN PHƯỚC HIỀN
Nguồn: Tạp chí VHNT số 539, tháng 7-2023