Giáo dục chính trị, tư tưởng cho đảng viên là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác tư tưởng của tổ chức cơ sở đảng nhằm nâng cao trình độ chính trị, tư tưởng, thống nhất nhận thức và hành động, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị ở cơ sở. Nâng cao nhận thức về chính trị, tư tưởng cho đảng viên tạo ra sự nhất trí cao về chính trị, tinh thần, làm cơ sở cho sự đoàn kết, thống nhất trong hành động, thực hiện thắng lợi nghị quyết của Đảng.

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng ở cơ sở gồm: Giáo dục quan điểm, đường lối và các nghị quyết của Đảng, của tổ chức đảng các cấp ở địa phương, cơ sở, làm cho mỗi đảng viên và nhân dân kiên định Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thấm nhuần các quan điểm đổi mới của Đảng; Giáo dục, nâng cao nhận thức về thời cơ và thách thức của đất nước, của từng địa phương, ngành, cơ sở trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế; Giáo dục, nâng cao cảnh giác cách mạng, chống âm mưu và thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, phá hoại về tư tưởng, chính trị của các thế lực thù địch, cơ hội; Giáo dục tinh thần đoàn kết dân tộc, tinh thần tương thân, tương ái, hướng về cội nguồn, giữ gìn truyền thống, đạo lý tốt đẹp của dân tộc (1).

Thực trạng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đảng viên tại Đảng bộ Bộ VHTTDL

Đảng bộ Bộ VHTTDL là đảng bộ cấp trên cơ sở, trực thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, gồm 72 tổ chức đảng trực thuộc với gần 2.800 đảng viên, sinh hoạt tại 27 đảng bộ cơ sở, 1 đảng bộ bộ phận, 35 chi bộ cơ sở và 9 chi bộ trực thuộc. Đảng bộ gồm 4 ban tham mưu và 8 khối đơn vị công tác. Trong những năm qua, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ đã phối hợp với Ban Cán sự đảng, Lãnh đạo Bộ có nhiều đổi mới, sáng tạo, khắc phục mọi khó khăn lãnh đạo, chỉ đạo cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của Bộ, ngành; xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh; xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước…; Chỉ đạo các đảng bộ, chi bộ triển khai và thực hiện toàn diện công tác xây dựng đảng, các nhiệm vụ chính trị của Bộ trên các lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch (2).

Các cấp ủy cơ sở đã quan tâm tới công tác tạo nguồn phát triển Đảng; công tác kết nạp đảng viên bảo đảm phương hướng, phương châm, tiêu chuẩn theo quy định, hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng; coi trọng chất lượng, không chạy theo số lượng, kết nạp những quần chúng tiêu biểu, giác ngộ lý tưởng cách mạng, có đạo đức lối sống lành mạnh, năng lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; trọng tâm phát triển đảng viên hướng vào thế hệ trẻ là đoàn viên thanh niên, lực lượng trí thức, công đoàn viên tiêu biểu. Hằng năm, Đảng ủy Bộ mở 1 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho 200 quần chúng ưu tú của các tổ chức đảng trực thuộc. Tính đến tháng 7-2020, Đảng bộ đã kết nạp được 504 quần chúng ưu tú vào Đảng (3).

Nhận thức sâu sắc công tác chính trị, tư tưởng là nhiệm vụ quan trọng của toàn Đảng bộ, Đảng ủy Bộ VHTTDL luôn chú trọng đến giáo dục chính trị, tư tưởng cho đảng viên của Đảng bộ.

Công tác phổ biến thông tin thời sự được cấp ủy quan tâm, chú trọng. Hằng năm, Đảng ủy Bộ tổ chức 4 hội nghị thông tin chuyên đề dành cho cấp ủy (1.400 cấp ủy viên tham dự/ năm); chỉ đạo tổ chức hội nghị giao ban các cấp ủy trực thuộc theo 8 Khối đơn vị công tác (2 lần/năm) để nắm bắt tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên và trao đổi về công tác Đảng của tổ chức cơ sở đảng trong từng Khối; chỉ đạo các cấp ủy thường xuyên quan tâm diễn biến tư tưởng trong cán bộ, đảng viên, kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh ngay tại các chi bộ.

Trong nhiệm kỳ 2015 - 2020, Đảng ủy Bộ đã phổ biến, quán triệt 187 văn bản của Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Tuyên giáo Đảng ủy Khối đến các cấp ủy đảng, đảng viên trong toàn Đảng bộ; chỉ đạo các cấp ủy trực thuộc thường xuyên thông tin, tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên qua các buổi sinh hoạt chi bộ; chỉ đạo các cơ quan báo chí thuộc Bộ thông tin, tuyên truyền nhằm tăng cường công tác chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động ổn định, nỗ lực sáng tạo và có nhiều có gắng trong triển khai chương trình, kế hoạch công tác của cơ quan, đơn vị.

Đảng viên Khối Nghiên cứu, Xuất bản, Báo chí học tập, quán triệt
và triển khai Nghị quyết Trung ương 7 Khóa XII - Ảnh: Hồng Vân
 

Chủ động xây dựng kế hoạch, tổ chức cho cán bộ, đảng viên nghiên cứu, học tập, quán triệt và xây dựng chương trình hành động tổ chức, thực hiện gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, nhất là những chỉ thị, nghị quyết chuyên đề về các lĩnh vực văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch…

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện học tập, quán triệt các chỉ thị, nghị quyết

Đảng ủy Bộ đã triển khai nghiêm túc các đợt tuyên truyền, phổ biến, quán triệt, học tập các chỉ thị, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các nghị quyết chuyên đề, chỉ thị, kết luận của Trung ương và Đảng ủy Khối gắn với việc xây dựng các chương trình hành động cụ thể, thiết thực và gắn với các hoạt động chuyên môn được giao của cơ quan, đơn vị, góp phần đưa các nghị quyết của Đảng vào thực tiễn.

Việc thực hiện các nghị quyết của Đảng được đổi mới theo hướng chọn nội dung trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với đặc thù của mỗi cơ quan, đơn vị. Mỗi đợt học tập quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, Đảng ủy Bộ thường tổ chức 7 lớp dành cho cán bộ chủ chốt (99,2% cán bộ chủ chốt tham dự); 6 lớp dành cho cán bộ, đảng viên của Khối tổ chức đảng (98,5% đảng viên tham dự). Các Khối chủ động tổ chức Hội nghị học tập, quán triệt Nghị quyết của Trung ương đến cán bộ, đảng viên; viết bài thu hoạch cá nhân, xây dựng chương trình hành động của tập thể cấp ủy, kế hoạch hành động của bí thư cấp ủy gắn với nhiệm vụ chính trị cũng như công tác chuyên môn của mỗi cơ quan, đơn vị và cá nhân từng đảng viên. 98,5% đảng viên tham gia học tập nghị quyết của Trung ương (4).

Kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII; Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị

Tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, Đảng ủy Bộ VHTTDL và các cấp ủy trực thuộc đã bám sát các nội dung, yêu cầu của Nghị quyết và hướng dẫn của Trung ương để tổ chức thực hiện, đặt trọng tâm vào xây dựng, chỉnh đốn Đảng về chính trị, tư tưởng, chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, tập trung đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tiêu cực và những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức lối sống “tự diễn biễn”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, duy trì thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ...

Đảng ủy Bộ đã chỉ đạo hướng dẫn các tổ chức đảng triển khai thực hiện tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và Quy định về những điều đảng viên không được làm; kiểm điểm, đánh giá, phân loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên hằng năm gắn với thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, việc thực thi quyền hạn và trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, thủ trưởng cơ quan, đơn vị. Kiểm điểm việc thực hiện quy chế làm việc; nguyên tắc tập trung dân chủ; trách nhiệm của tập thể trong việc xây dựng và ban hành các quyết định về công tác cán bộ và thực hiện nhiệm vụ chính trị… Tổ chức Hội nghị quán triệt, triển khai Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và tập trung chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức đảng trực thuộc quán triệt đến từng đảng viên trong chi bộ, Đảng bộ. Việc học tập, quán triệt được triển khai nghiêm túc, chất lượng và đúng tiến độ, đạt mục đích, yêu cầu đề ra. Đảng ủy Bộ đã xây dựng và chỉ đạo các cấp ủy trực thuộc xây dựng chương trình hành động thực hiện nghị quyết kịp thời, nghiêm túc, phù hợp với tình hình nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị.

Cấp ủy các cấp đã nghiêm túc thực hiện tự phê bình và phê bình với tinh thần thẳng thắn, trung thực, cầu thị, từ nhìn nhận, điều chỉnh nhận thức và làm rõ những hạn chế, yếu kém, phê bình và góp ý với đồng chí khác trên cơ sở đối chiếu với 27 biểu hiện suy thoái “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” gắn với việc đăng ký làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đảng viên, cấp ủy, Bí thư chi bộ đã xây dựng chương trình hành động thực hiện nghị quyết.

Đến nay, trong Đảng bộ chưa phát hiện trường hợp cán bộ, đảng viên có biểu hiện tham ô, tham nhũng, lãng phí có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII đã tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức, tư tưởng và hành động của cấp ủy các cấp, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao niềm tin của cán bộ, đảng viên và quần chúng đối với Đảng.

Đảng ủy Bộ và các cấp ủy trực thuộc xác định việc triển khai Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được thực hiện đồng bộ với các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên theo phương châm chức vụ càng cao càng phải gương mẫu và coi đây là nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng Đảng. Tập trung triển khai thực hiện tuyên truyền, quán triệt Chỉ thị, lấy chi bộ làm nền tảng, cán bộ, đảng viên là hạt nhân chính trị để thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chỉ đạo Ban Chấp hành các tổ chức đoàn thể quần chúng (Công đoàn, Đoàn thanh niên, Hội Cựu chiến binh) phổ biến đến toàn thể đoàn viên, hội viên và người lao động trong 72 tổ chức đảng trực thuộc. Lựa chọn nội dung đột phá, bổ sung vào chương trình, kế hoạch hành động thực hiện nhiệm vụ chính trị, giải quyết kịp thời, có hiệu quả những vấn đề bức xúc, nổi cộm của cơ quan, đơn vị; xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện… (5).

Việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác đã trở thành nội dung trao đổi, thảo luận thường xuyên trong sinh hoạt chuyên đề của các chi bộ, gắn với việc lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị.

Công tác bồi dưỡng lý luận chính trị, nghiệp vụ công tác Đảng cho đội ngũ cấp ủy, cán bộ, đảng viên

Hằng năm, Đảng ủy Bộ tổ chức các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng và các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới nhằm trang bị lý luận chính trị cho quần chúng ưu tú và các đảng viên mới theo quy định của Ban Tổ chức Trung ương. Tính đến tháng 7-2020, Đảng ủy Bộ đã tổ chức 5 lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng cho 820 quần chúng ưu tú, 5 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho 588 đảng viên mới, 6 hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác Đảng cho 975 lượt cấp ủy viên tham dự. Nội dung chương trình tập huấn thường xuyên được cập nhật, bổ sung các văn bản quy định mới; tập trung hướng dẫn nghiệp vụ cụ thể, giải đáp những vưỡng mắc và các tình huống phát sinh, giúp cấp ủy viên các cấp nắm vững những quy định của Trung ương trong quá trình triển khai công tác xây dựng Đảng ở cơ sở (6).

Nhiều đảng viên trong Đảng bộ được tham gia các lớp Cao cấp Lý luận chính trị và Trung cấp lý luận chính trị - hành chính nhằm bồi dưỡng cho họ thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng, củng cố lập trường cách mạng, ý thức trách nhiệm chính trị - xã hội trước Đảng, trước nhân dân và tinh thần tích cực tu dưỡng, rèn luyện nhân cách người lãnh đạo, quản lý trong điều kiện mới.

Bên cạnh đó, Bí thư các chi bộ trực thuộc đã tham dự Lớp Bồi dưỡng cập nhật kiến thức dành cho Bí thư chi bộ do Đảng ủy Bộ VHTTDL tổ chức nhằm cập nhật những kiến thức cơ bản về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, phương thức lãnh đạo và công tác xây dựng Đảng của tổ chức cơ sở Đảng và một số vấn đề cấp thiết trong xây dựng Đảng hiện nay.

Giải pháp tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng tại Đảng bộ Bộ VHTTDL

Trong những năm qua, các đảng viên trong Đảng bộ Bộ VHTTDL đã không ngừng rèn luyện và nâng cao trình độ lý luận chính trị, có ý chí phấn đấu, kiên định với Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh… góp phần ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị. Tuy nhiên, công tác giáo dục chính trị tư tưởng vẫn còn một số hạn chế: Việc quán triệt chỉ thị, nghị quyết còn nặng về truyền đạt nội dung, chưa chú trọng nghiên cứu áp dụng vào thực tế; việc đăng ký học tập và làm theo tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cũng như trách nhiệm nêu gương của một số đảng viên chưa rõ nét, hiệu quả còn thấp; nội dung sinh hoạt chi bộ chưa thực sự phong phú; hiệu quả công tác phê bình và tự phê bình chưa cao; công tác phát triển đảng viên mới đạt 85% số lượng Nghị quyết Đại hội nhiệm kỳ 2015-2020 đề ra…

Những tác động tiêu cực của nền kinh tế thị trường, sự tấn công của các thế lực thù địch trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng đã ảnh hưởng đến nhận thức và hành động của một số đảng viên. Một bộ phận không nhỏ đảng viên coi nhẹ công tác xây dựng đảng và sinh hoạt chi bộ. Để phát huy tinh thần đoàn kết, dân chủ, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo của đảng viên, quyết tâm xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh toàn diện, chỉ đạo thực hiện hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, Đảng bộ Bộ VHTTDL cần thực hiện một số giải pháp tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao năng lực, sức chiến đấu của tổ chức Đảng và đảng viên như: nâng cao nhận thức của cấp ủy, tổ chức Đảng về vai trò của công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho đảng viên; nâng cao chất lượng, hiệu quả học tập, quán triệt, triển khai thực hiện chỉ thị, nghị quyết của Đảng tới các đảng viên; chủ động nắm tình hình, diễn biến tư tưởng và dư luận xã hội, kịp thời định hướng thông tin tạo sự thống nhất trong cấp ủy, đơn vị; đa dạng hóa các hình thức giáo dục (qua sinh hoạt Đảng; qua học tập chính trị tập trung; qua thực tiễn công tác); phát huy vai trò tự giáo dục của đảng viên, đề cao trách nhiệm tự nghiên cứu, tự học tập và vận dụng sáng tạo của từng đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị; đẩy mạnh tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng; đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về chính trị, tư tưởng; giáo dục đảng viên phải gắn liền với công tác kiểm tra, giám sát đảng viên. Đảng bộ Bộ VHTTDL cần phát huy vai trò của hệ thống các cơ quan báo chí, truyền thông trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên. Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền các sự kiện chính trị, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước phù hợp đối tượng, tăng tính hấp dẫn, thuyết phục. Quan tâm, nâng cao trình độ cho đội ngũ báo cáo viên thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng…

Kết luận

Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho đảng viên là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và cấp bách trong công tác tư tưởng của các tổ chức cơ sở đảng. Giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, đảng viên không chỉ quan tâm tới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức về lý luận chính trị, thông tin thời sự, chính sách, mà còn coi trọng đấu tranh phê phán những quan điểm, nhận thức sai trái, nguyên nhân chủ yếu dẫn tới “tự diễn biến, tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đồng thời, đấu tranh có hiệu quả âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch trên lĩnh vực chính trị, tư tưởng. Đánh giá cao vai trò của giáo dục chính trị, tư tưởng cho đảng viên, Đảng bộ Bộ VHTTDL đã phát huy tinh thần đoàn kết, dân chủ, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo của cán bộ, đảng viên; phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị của Bộ, ngành và các các cơ quan, đơn vị; góp phần xây dựng, phát triển văn hóa con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước.

__________________

1. Nhiều tác giả, Nghiệp vụ công tác đảng ở cơ sở, Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội, 2018.

2, 3, 4, 5, 6. Đảng bộ Bộ VHTTDL, Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ tại Đại hội đại biểu Đảng bộ nhiệm kỳ 2020-2025, Hà Nội, 2020.

Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Vân

Nguồn: Tạp chí VHNT số 440, tháng 10-2020