Sáng ngày 30-8-2023, tại Hà Nội, Hội đồng chấm chung khảo Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch lần thứ nhất đã họp chấm chung khảo, bỏ phiếu và xét trao giải.

Chủ tịch Hội đồng chung khảo Lê Quốc Minh phát biểu đánh giá cuộc thi

Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh - Chủ tịch Hội đồng chung khảo đánh giá: “Trong bối cảnh Đảng, Nhà nước ta quan tâm đến lĩnh vực văn hóa thì sự ra đời của Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch rất cần thiết. Ngay trong lần tổ chức đầu tiên với hơn 1.000 tác phẩm tham dự, chúng tôi đánh giá là một thành công của một giải thưởng báo chí chuyên ngành. Số lượng tác phẩm tham dự là một bất ngờ. Đặc biệt, ở loại hình truyền hình, số tác phẩm góp mặt ở giải thưởng tương đối hùng hậu, gần như tương đồng với báo in và báo điện tử. Điều đó cho thấy sự quan tâm đặc biệt của các cơ quan báo chí đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch, đóng góp vào thành công chung của giải thưởng trong lần đầu tiên được tổ chức”.

Giải báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch lần thứ nhất được phát động từ ngày 26-12-2022. Kể từ ngày phát động, giải đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của các nhà báo, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam trong cả nước. Tác phẩm tham dự giải được đăng, phát trên các loại hình báo chí: Báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình, báo ảnh, từ ngày 15-6-2022 đến hết ngày 30-6-2023. Giải được trao cho các tác phẩm xuất sắc với cơ cấu số lượng như sau: Giải tập thể: 3 giải Đồng hạng cho 3 cơ quan báo chí có nhiều tác phẩm tham dự giải, đạt kết quả cao; Giải cá nhân: 1 giải Nhất, 3 giải Nhì, 5 giải Ba, 10 giải Khuyến khích cho mỗi loại hình báo chí.

Hội đồng Chung khảo thực hiện công tác xét Giải

Đến hết ngày gia hạn gửi tác phẩm dự thi (10-7-2023 theo dấu bưu điện), Tiểu ban Thư ký - Tổng hợp nhận được tổng số 1084 tác phẩm dự giải. Đây là số lượng tác phẩm lớn, nhất là đối với một giải báo chí ngành tổ chức lần đầu tiên. Điều này thể hiện sự quan tâm cao của các nhà báo và công chúng báo chí đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch. Tiểu ban Thư ký - Tổng hợp đã tiến hành rà soát, sàng lọc và loại 51 tác phẩm vi phạm yêu cầu của Thể lệ giải.

Hội đồng sơ khảo được thành lập gồm 5 tiểu ban: Báo in, Báo điện tử, Phát thanh, Truyền hình và Báo ảnh để chấm 1033 tác phẩm hợp lệ, trong đó: loại hình báo in có 345 tác phẩm, loại hình báo điện tử có 299 tác phẩm, loại hình phát thanh có 89 tác phẩm, loại hình truyền hình có 201 tác phẩm, loại hình báo ảnh có 94 tác phẩm.

Công tác tiếp nhận, sàng lọc và tổng hợp tác phẩm được Tiểu ban Thư ký - Tổng hợp tiến hành đúng quy định, đúng tiến độ; đồng thời phân công 2 cán bộ thư ký phụ trách hỗ trợ chấm giải cho mỗi tiểu ban của Hội đồng sơ khảo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thẩm định tác phẩm của Hội đồng.

Bà Đỗ Thị Thu Hằng - Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam báo cáo kết quả vòng chấm sơ khảo như sau: “Vòng chấm sơ khảo diễn ra từ ngày 25-7 đến 14-8-2023. Căn cứ Quy chế chấm giải, các tiểu ban Hội đồng sơ khảo đã tiến hành thẩm định độc lập, khách quan, minh bạch, và thảo luận tập trung, kỹ lưỡng, công tâm để lựa chọn ra những tác phẩm báo chí nổi bật nhất vào vòng chung khảo. Quá trình chấm sơ khảo được thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, chặt chẽ, đúng Thể lệ và Quy chế chấm giải. Sau 3 tuần thẩm định, thảo luận và chấm tác phẩm, Hội đồng sơ khảo đã lựa chọn được 131 tác phẩm xuất sắc nhất trình Hội đồng chung khảo, phân bổ theo loại hình báo chí như sau: báo in chọn 35 tác phẩm, báo điện tử chọn 30 tác phẩm, phát thanh chọn 20 tác phẩm, truyền hình chọn 30 tác phẩm, báo ảnh chọn 16 tác phẩm”.

Bà Đỗ Thị Thu Hằng - Trưởng Ban Nghiệp vụ Hội Nhà báo Việt Nam báo cáo kết quả vòng chấm sơ khảo

Kết quả sơ khảo được Ban Thư ký tổng hợp, hoàn thiện tài liệu đầy đủ và được gửi tới các thành viên Hội đồng chung khảo sớm, tạo điều kiện tốt hơn cho Hội đồng chung khảo nghiên cứu, thẩm định tác phẩm.

Theo đánh giá của Hội đồng sơ khảo, tác phẩm dự Giải không chỉ nhiều về số lượng, đa dạng về đề tài, mà còn đạt chất lượng chuyên môn tốt, quy tụ được nhiều cơ quan báo chí ở cả Trung ương và địa phương. Các tác phẩm đều bám sát những chủ đề lớn, phản ánh đậm nét các sự kiện quan trọng của năm 2022-2023 trong lĩnh vực văn hóa,  gia đình, thể thao, và du lịch.

Một số mảng đề tài nổi bật được nhiều nhóm tác giả quan tâm, khai thác như: các chính sách, vấn đề lớn về chấn hưng văn hóa, phát triển văn hóa đất nước, khơi dậy những giá trị cao quý, thiêng liêng của người Việt; Kỷ niệm 80 năm ngày ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam; các chính sách trong công tác nhà nước về di sản; các vấn đề về gìn giữ, bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa quốc gia, di sản văn hóa vùng miền như: ngôn ngữ tiếng Việt, tà áo dài Việt Nam, văn thơ cung đình Huế, hát then, xòe Thái, Lượn Slương, dân ca, đờn ca tài tử...; các tấm gương trong thể thao thành tích cao, thể thao quần chúng, thể thao cho người khuyết tật; chính sách khôi phục và phát triển du lịch tại các địa phương sau đại dịch COVID-19; phê phán các thói hư, tật xấu, phân tích mặt trái của mạng xã hội trong các vấn đề về văn hóa, gia đình và ứng xử; chỉ ra khó khăn, vướng mắc, bất cập trong các mặt của công tác văn hóa, gia đình, thể thao, và du lịch, từ đó đưa ra giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước, kêu gọi toàn xã hội chung tay giải quyết...

Tổng Biên tập Báo Văn hóa Nguyễn Anh Vũ, Phó Trưởng BTC Giải, Ủy viên Thường trực Hội đồng Chung khảo báo cáo công tác tổ chức Giải

Tuy nhiên, theo Hội đồng Chung khảo đánh giá, vẫn còn thiếu các đề tài về đào tạo cán bộ văn hóa nghệ thuật trong tất cả các lĩnh vực, văn hóa truyền thống và văn hóa hiện đại. Các loại hình văn học, nghệ thuật khác như: âm nhạc truyền thống, giao hưởng, ba lê, các hình thức tạo hình truyền thống như: sơn mài, sơn ta, khắc gỗ, thêu ren… chưa được chú ý. Đề tài thể thao cần đa dạng hơn, không chỉ là gương mặt những người đạt thành tích mà còn công tác đào tạo, sự phấn đấu của các trường lớp, thể thao phong trào ở miền núi, ở vùng cao. Chưa có sự cân đối về số lượng tác phẩm báo chí tham gia dự giải giữa Trung ương và địa phương như ở thể loại Báo điện tử, trong 61 cơ quan báo chí có phóng viên, cộng tác viên tham dự Giải thì các cơ quan báo chí trung ương có tới 45 (chiếm 73%), chỉ có 16 cơ quan báo chí địa phương (chiếm 27%)…

Sau khi bỏ phiếu, Hội đồng Chung khảo đã thống nhất sẽ trao giải thưởng ở các loại hình gồm: Báo in có 1 Giải A, 3 Giải B, 5 Giải C, 12 Giải Khuyến khích; Báo Điện tử có 1 Giải A, 3 Giải B, 5 Giải C, 11 Giải Khuyến khích; Phát thanh có 1 Giải A, 3 Giải B, 5 Giải C, 10 Giải Khuyến khích; Truyền hình có 1 Giải A, 3 Giải B, 5 Giải C, 10 Giải Khuyến khích; Báo Ảnh có 1 Giải A, 3 Giải B, 5 Giải C, 7 Giải Khuyến khích. Bên cạnh đó, Giải tập thể được trao cho 3 cơ quan báo chí có nhiều tác phẩm tham dự Giải đạt kết quả cao.

Theo kế hoạch, lễ trao Giải Báo chí toàn quốc Vì sự nghiệp phát triển văn hóa, thể thao và du lịch lần thứ nhất sẽ diễn ra vào tối ngày 13-9-2023 tại Nhà hát Lớn Hà Nội.

Bài, ảnh: LIÊN HƯƠNG