Ngày 14-10-2023, Quỹ Bắc Cầu dưới sự bảo trợ của Đại sứ quán Nhật Bản và Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam đã tổ chức khai mạc sự kiện Ehon Week tại Văn phòng Đại sứ quán Nhật Bản ở Hà Nội. Đây là sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động văn hóa ý nghĩa, kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản (1973-2023). “Tuần sách kết nối - Ehon Week” do Quỹ Bắc Cầu tổ chức, với sự bảo trợ của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI) diễn ra từ ngày 14 đến 22-10-2023 là hoạt động mang tới những góc nhìn đầy giá trị về văn hóa Nhật Bản thông qua tranh truyện Ehon tại Việt Nam.

Ehon là những cuốn sách, trong đó câu chuyện được minh họa bằng tranh vẽ chủ yếu dành cho lứa tuổi từ 0-8 tuổi. Các truyện Ehon thường có kết cấu rõ ràng, nội dung phù hợp với từng lứa tuổi, có tranh minh họa đi kèm nên vừa nuôi dưỡng năng lực tưởng tượng, vốn từ vựng phong phú, vừa nuôi dưỡng cảm xúc, làm cho tâm hồn trẻ thơ thêm phong phú.

Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, bà Kamitani Naoko - Trưởng ban Văn hóa và Báo chí của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam đánh giá: “Đối với tôi, Ehon đưa chúng ta đến với những thế giới khác biệt với thế giới của chính mình. Với trí tưởng tượng của trẻ nhỏ và những cuộc đối thoại với người lớn cùng đọc sách với các em, thế giới được mở ra vô tận. Tôi cảm nhận sức hấp dẫn của Ehon ở đó”.

Bà Kamitani Naoko - Trưởng ban Văn hóa và Báo chí của Đại sứ quán Nhật Bản chia sẻ tại buổi khai mạc

Hành trình Ehon Nhật Bản tới trẻ em Việt Nam

Sách Ehon Nhật Bản ngày càng được đông đảo trẻ em khắp nơi trên thế giới yêu thích, đón nhận. Tại Việt Nam hiện nay, tranh truyện Ehon Nhật Bản chiếm vị trí vô cùng đặc biệt, góp phần không nhỏ trong kho tàng sách cho trẻ em, là món ăn tinh thần nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.

Góp sức trong việc đưa những tựa sách Ehon Nhật Bản hay về Việt Nam là hai nhà sáng lập Quỹ Bắc Cầu: bà Lê Thị Thu Hiền và bà Katsu Megumi. Vào tháng 3-2017, Thượng hoàng Akihito và Hoàng Thái hậu Nhật Bản Michiko đã có chuyến thăm chính thức cấp nhà nước tới Việt Nam. Trong dịp này, Hoàng Thái hậu Michiko đã gửi tặng cuốn sách Bắc Cầu – Kỷ niệm đọc sách thời thơ ấu do bà viết. Tháng 10-2018, hơn một năm sau cuộc gặp gỡ, cuốn sách đã được bà Lê Hiền cùng Nhà Sử học Phạm Lê Huy dịch và phát hành tại Việt Nam nhân kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản.

Kể từ sau cuộc gặp gỡ với Hoàng thái hậu Michiko, bà Lê Hiền và bà Katsu Megumi đã lập ra Dự án Mọt sách Mogu, lần lượt phát hành những cuốn tranh truyện Ehon Nhật Bản với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp Nhật Bản và Việt Nam. Song song với đó, hoạt động phổ cập tranh truyện thông qua kêu gọi tặng sách, tổ chức các chương trình đọc truyện cho trẻ em được Quỹ Bắc Cầu triển khai rộng khắp trên cả nước.

Các cuốn truyện Ehon trưng bày tại triển lãm đã thu hút các bạn nhỏ Việt Nam và Nhật Bản

Tháng 9-2023 vừa qua, Hoàng Thái tử Nhật Bản Akishino và Công nương Kiko đã có chuyến thăm đặc biệt tới Việt Nam. Trong lịch trình dày đặc của mình, Công nương Kiko cũng đã có buổi trò chuyện riêng với bà Lê Hiền và bà Katsu Megumi để lắng nghe những chia sẻ về các hoạt động kết nối sách với trẻ em tại Việt Nam. Đó là những hoạt động mang tranh truyện ehon, mang những buổi đọc sách đến với trẻ em miền núi, vùng sâu, vùng xa, bệnh nhi đang điều trị tại các bệnh viện, các trường mầm non, các làng, xã…

Tình cảm đặc biệt của Hoàng Thái hậu Michiko và Công nương Kiko dành cho trẻ em Việt Nam thật quý báu. Đối với sự phát triển tâm hồn của một đứa trẻ, không gì quan trọng hơn là trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo. Những cuốn sách chính là nguồn cảm hứng, mang đến những sắc màu kỳ diệu cho thế giới nội tâm rộng lớn bên trong những người bạn nhỏ, là người bạn đồng hành cùng các em suốt những năm tháng tuổi thơ. Kết nối trẻ em với sách là sứ mệnh của cả thế giới. Mỗi cuốn sách đều chứa đựng tình cảm của tác giả, tâm huyết của người làm sách, người mang sách đến với trẻ em. Những cuốn sách sẽ mãi là “cội rễ và đôi cánh” của mỗi đứa trẻ.

Ehon week – Kết nối văn hóa Việt Nam - Nhật Bản

Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, GS Tsuboi Yoshiharu (Giáo sư danh dự Trường Đại học Waseda, cố vấn quỹ Bắc Cầu) chia sẻ: “Tôi đã nghiên cứu về văn hóa Việt Nam từ năm 1972 và cũng thông qua Đại sứ quán Nhật Bản đã đến Việt Nam khảo sát và làm việc. Tôi gặp gỡ với chị Lê Thị Thu Hiền là một trong những người có sự nhận biết về giá trị của truyện Ehon, đồng thời chị Hiền cũng đã nuôi dưỡng, bồi đắp kiến thức cho các con của mình bằng truyện tranh Ehon. Chúng tôi đã đưa Ehon thành chủ đề hợp tác phát triển giữa hai nước. Thông qua sự hợp tác này, chúng tôi muốn nuôi dưỡng việc đọc sách đến với tất cả trẻ em Việt Nam. Trong khoảng thời gian 10 năm tới, chị Lê Thị Thu Hiền và chị Katsu sẽ mang Ehon đến tất cả các trường học tại Việt Nam và chúng ta hãy cùng nhau nỗ lực phát triển Ehon, góp phần mang tri thức đến với các bạn nhỏ yêu mến”.

GS Tsuboi Yoshiharu (Giáo sư danh dự Trường Đại học Waseda, cố vấn quỹ Bắc Cầu) phát biểu tại buổi khai mạc

Ấn tượng với câu nói của Hoàng thái hậu Nhật Bản Michiko trong cuốn Bắc Cầu – Kỷ niệm Đọc sách Thời thơ ấu: “Việc đọc sách khi thì cho ta cội rễ, lúc lại chắp cho ta đôi cánh. Cội rễ đó, đôi cánh đó sẽ giúp ta bắc những nhịp cầu cả với bên ngoài lẫn bên trong, giúp ta trong việc từng bước nuôi dưỡng và mở rộng thế giới của bản thân”, bà Lê Phương Liên - Nhà văn thiếu nhi, Chủ tịch Hội đồng sách cho thanh, thiếu nhi Việt Nam chia sẻ: “Hình ảnh và chủ đề Cội rễ và đôi cánh của Ehon Week, hình tượng đó rất sâu sắc với việc đọc sách. Ở Việt Nam, truyện tranh cũng đã có từ lâu, nhưng cách thể hiện qua các nét vẽ thường nghiêng về cội rễ, ví dụ như các tác phẩm vẽ minh họa cho các câu chuyện dân gian Việt Nam: Âu Cơ – Lạc Long Quân, Tấm Cám, Thánh Gióng, Sự tích Trầu cau…, đó là nền tảng của văn hóa Việt Nam. Chúng tôi cũng đã tổ chức cuộc thi viết truyện ngắn cho em, cho đến cuộc thi lần thứ 6, chúng tôi mới tìm ra được một truyện ngắn sẽ đoạt giải cao có tín hiệu cất cánh cho văn học trẻ em Việt Nam, đó là tác phẩm Chuyến bay hạnh phúc. Tôi nghĩ rằng không chỉ có trẻ em, mà ở lứa tuổi nào cũng có ước mơ “cất cánh”, ước mơ và bộc lộ, thể hiện một cách trong sáng, tinh tế và vui vẻ nhất. Vì thế, thông qua các cuộc thi, chúng tôi muốn tạo ra sân chơi để cho các em thể hiện ham muốn được ước mơ và trí tưởng tượng, bộc lộ, thể hiện một cách trong sáng, tinh tế và vui vẻ nhất những suy nghĩ của mình”.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản (1973-2023), “Tuần sách kết nối - Ehon week” là chương trình mang đến những hoạt động về sách, đọc sách và kết nối trẻ em với sách. Tranh truyện Ehon đã thực sự trở thành cầu nối cho tình hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản.

Bà Lê Phương Liên - Nhà văn thiếu nhi, Chủ tịch Hội đồng sách cho thanh, thiếu nhi Việt Nam đặt kỳ vọng vào các sáng tác cho văn học trẻ em Việt Nam thời gian tới

Những hoạt động đọc sách Ehon thú vị tại Việt Nam

Ehon Week là dự án đã được ấp ủ từ lâu, nơi mà trẻ em Việt Nam được tiếp xúc với thật nhiều Ehon trong vòng 1 tuần, ở đó các em được đọc các tác phẩm của tác giả người Nhật.

Tuần lễ Ehon diễn ra từ ngày 14 đến 22-10-2023 gần với ngày sinh nhật của Hoàng thái hậu Nhật Bản Michiko - người đã gieo mầm cho hoạt động của Quỹ Bắc Cầu. Sự kiện được tổ chức tại 2 địa điểm gồm: “Giới thiệu 100 cuốn truyện Ehon” tại Trung tâm Văn hóa - Báo chí của Đại sứ quán Nhật Bản, và “Giới thiệu Ehon Nỗi buồn ốc sên và Chim sẻ Cosette kết hợp giao lưu với tác giả” tại Trung tâm giao lưu văn hóa Nhật Bản. Bên cạnh đó, sự kiện “Hội sách kết nối” được tổ chức đúng ngày sinh nhật Hoàng thái hậu Michiko, ngày 20-10.

Trong buổi “Giới thiệu 100 cuốn truyện Ehon”, BTC trưng bày những cuốn Ehon nguyên bản tiếng Nhật và bản dịch tiếng Việt, cũng như bố trí không gian đọc sách cho trẻ em. Ngoài ra, cũng sẽ có buổi đọc truyện Ehon cho các bé nhà trẻ, mẫu giáo Việt Nam, cũng như sự kiện giao lưu chia sẻ của tác giả Ehon Nagano Hideko đến từ Nhật Bản và tác giả Ehon Việt Nam Phạm Thị Hoài Anh ngày 21-10-2023.

Hoạt động tương tác, trải nghiệm đọc truyện Ehon vô cùng thú vị, thu hút đông đảo các em nhỏ và các bậc phụ huynh tham gia

Nỗi buồn ốc sên là cuốn tranh truyện được chuyển thể theo nguyên tác của tác giả nổi tiếng Niimi Nankichi. Chuyện về một chú ốc sên, một ngày kia, chú ta phát hiện ra dưới lớp vỏ của mình chứa đầy nỗi buồn. Nỗi buồn được thể hiện bằng những màu sắc rực rỡ trên vỏ của những chú ốc sên qua nét vẽ tài hoa của họa sĩ sẽ giúp chúng ta có thêm góc nhìn về “nỗi buồn”. Còn Chim sẻ Cosette là cuốn tranh truyện sáng tác bởi một câu chuyện có thực. Cuốn sách tái hiện lại những mất mát do thảm họa xảy ra trong trận đại động đất và những hậu quả mà con người phải gánh chịu. Nhân vật chim sẻ xuất hiện trong truyện là một minh chứng cho những nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, mang lại niềm vui, ánh sáng cho mỗi chúng ta. Ngoài việc giới thiệu các sáng tác, còn có buổi chia sẻ của họa sĩ Nhật Bản Suzuki với trẻ mẫu giáo và những bạn trẻ mong muốn trở thành họa sĩ tại thư viện của Trung tâm giao lưu văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam vào ngày 15-10-2023.

Bà Katsu Megumi đại diện BTC đánh giá: “Thông qua cơ hội này, chúng tôi mong muốn sẽ có nhiều người Việt Nam biết đến sự thú vị của Ehon và phát triển văn hóa đọc tại Việt Nam”.

Bên cạnh việc trưng bày những cuốn Ehon nguyên bản tiếng Nhật và bản dịch tiếng Việt, BTC cũng bố trí không gian đọc sách bắt mắt dành cho trẻ em

Bà Lê Thị Thu Hiền mong rằng với sự ra đời của Hội đồng sách cho thanh, thiếu nhi Việt Nam (VBBY) thì các hoạt động của sách, kết nối với sách của trẻ em Việt Nam sẽ được cộng đồng quốc tế hỗ trợ, cũng như các hoạt động của Quỹ sẽ lan tỏa trên thế giới để tất cả trẻ em được kết nối với sách.

Trong cuốn Bắc cầu – Kỷ niệm đọc sách thời thơ ấu - Hoàng thái hậu Michiko đã chia sẻ: “Sách mãi là người bạn quan trọng và là chỗ dựa cho trẻ em. Đọc sách mang đến cho trẻ em cội rễ vững chắc trong tâm hồn cùng đôi cánh mạnh mẽ của niềm vui và trí tưởng tượng”. Và chắc hẳn, để xây dựng một thế hệ đọc sách cần rất nhiều thời gian, công sức, sự bền bỉ và đồng lòng của toàn xã hội. Hy vọng rằng, thông qua chuỗi sự kiện sách ý nghĩa này, trẻ em sẽ được bồi đắp thêm tình yêu đối với sách, các bậc phụ huynh có con nhỏ sẽ đọc sách cho con hàng ngày nhiều hơn.

LIÊN HƯƠNG, NGỌC BÍCH - Ảnh: LIÊN HƯƠNG