Sáng 30-10, tại Hà Nội, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật (Bộ VHTTDL) tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Những quan điểm mới của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa trong Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV”.

Quang cảnh hội thảo

Hội thảo thu hút sự tham gia của hơn 80 đại biểu là các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, những người thực hành văn hóa, truyền thông đến từ nhiều cơ quan: Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ VHTTDL; viện nghiên cứu; hiệp hội; cơ sở đào tạo…

Chủ trì Hội thảo có Ths Hoàng Hà, Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật; Nhà báo Đặng Xuân Mã, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa, Nghệ thuật; PGS, TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, thành viên Hội đồng biên tập Tạp chí Văn hóa, Nghệ thuật.

Đoàn Chủ tọa hội thảo

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Ths Hoàng Hà, Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật  nhấn mạnh: Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội Đảng lần thứ XIV đang nhận được sự quan tâm, hưởng ứng, đóng góp sôi nổi của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Đây là sự kiện chính trị hết sức quan trọng, nhằm tập hợp trí tuệ của toàn xã hội, đóng góp cho định hướng chiến lược phát triển của đất nước ta trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc, hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Ths Hoàng Hà khẳng định: Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV đã kế thừa, tiếp thu, chắt lọc và nâng tầm nội dung định hướng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam tại các văn kiện cũng như các nghị quyết chuyên đề về văn hóa trước đây. Qua đó, tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí hết sức quan trọng và đề ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới cho lĩnh vực văn hóa trong sự nghiệp phát triển đất nước. Văn hóa, con người được Đảng ta xác định không chỉ là nền tảng tinh thần, nguồn lực nội sinh to lớn, mà còn là động lực và hệ điều tiết phát triển bền vững đất nước. Văn hoá phải “khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, văn minh, hạnh phúc”.

Ths Hoàng Hà, Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật trình bày báo cáo đề dẫn hội thảo

 “Lần đầu tiên, Đảng ta đã xác định xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đồng bộ trên nền tảng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hoá, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam. Đây là những quan điểm mới mẻ, cơ bản trong dự thảo văn kiện, thể hiện sự phát triển trong tư duy lý luận của Đảng ta. Các quan điểm cốt lõi này không chỉ được đúc rút từ truyền thống văn hóa quý báu hàng ngàn năm của dân tộc, cũng như trải qua thực tiễn phong phú của cách mạng Việt Nam mà còn bắt nguồn từ những thành tựu to lớn của công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng hôm nay” – Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật nhấn mạnh.

Mặt khác, những quan điểm mới của Đảng về văn hóa tại dự thảo văn kiện Đại hội XIV cũng nằm trong tổng thể chiến lược phát triển kinh tế- xã hội của đất nước với nhiều định hướng mới, đánh dấu bước nhảy vọt về tư duy phát triển khi  dự thảo văn kiện đã cập nhật các quan điểm, mục tiêu, quyết sách chiến lược đột phá của Bộ Chính trị từ cuối năm 2024 đến nay trên nhiều lĩnh vực: khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; xây dựng thể chế; phát triển kinh tế tư nhân… 

Theo Tổng Biên tập Hoàng Hà, đây cũng là yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho lĩnh vực văn hóa phải chủ động, thích ứng, đổi mới sáng tạo và có các giải pháp phù hợp để thực hiện các nhiệm vụ về: phát triển văn hóa số; kinh tế văn hóa; kinh tế di sản; công nghiệp văn hóa; chủ động, tích cực hợp tác, quảng bá hình ảnh đất nước, giá trị văn hoá và con người Việt Nam ra thế giới …bên cạnh việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn với xây dựng, hoàn thiện con người mới Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

“Lần đầu tiên, những khái niệm mới như “kinh tế di sản” hay các vấn đề: công nghiệp văn hoá, văn hoá số được đề cập một cách đậm nét, cũng như nhấn mạnh “phát triển toàn diện con người Việt Nam trong hệ giá trị thời đại mới” trong dự thảo văn kiện… tất cả đã thể hiện quyết tâm phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hoá, con người Việt Nam của Đảng ta” – Ths Hoàng Hà nêu rõ.

Với nhiều quan điểm mới, đột phá, thể hiện bước phát triển quan trọng trong tư duy lý luận của Đảng tại Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV, đã đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nghiên cứu, phân tích và luận giải ở góc độ khoa học, góp phần luận cứ để hoàn thiện dự thảo các văn kiện; đồng thời, đề xuất các giải pháp thiết thực để nhanh chóng đưa chủ trương của Đảng vào cuộc sống sau khi văn kiện được Đại hội Đảng lần thứ XIV thông qua.

Các đại biểu tham dự hội thảo

Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật cho biết, trong thời gian chưa đầy một tháng, Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được 21 bài tham luận tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, những người thực hành văn hóa giàu kinh nghiệm ở nhiều lĩnh vực liên quan đến văn hóa và phát triển.

Các tham luận theo 5 cụm chủ đề trọng tâm:  Vai trò, vị thế của văn hóa: là “hệ điều tiết” và “ngang hàng với Chính trị, Kinh tế, Xã hội”; Thể chế hóa hệ giá trị: Hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình, chuẩn mực con người; Kinh tế văn hóa và chuyển đổi số: Công nghiệp văn hóa, Văn hóa số, Sức mạnh mềm; Kinh tế di sản và bảo tồn: Gắn di sản với phát triển kinh tế bền vững; Nguồn nhân lực văn hóa nghệ thuật: Đào tạo, phát triển đội ngũ.

Bên cạnh đó là các nội dung: Văn hóa chính trị, Kinh doanh, Đạo đức doanh nhân và Tăng cường sức đề kháng văn hóa: Chống “xâm lăng văn hóa”, “lai căng” không có bài tham luận riêng biệt nhưng được tích hợp phân tích trong các bài viết có tính tổng hợp về vị thế và hệ giá trị.

Tổng Biên tập Hoàng Hà đề nghị, các đại biểu cần tập trung thảo luận và làm rõ hơn những vấn đề đã nêu trong tham luận, đồng thời đặc biệt nhấn mạnh các nội dung sau:

Làm rõ và thảo luận một số nội hàm mới được đề cập trong dự thảo văn kiện như: hệ điều tiết (văn hóa trở thành yếu tố dẫn dắt, điều hoà và định hướng cho mọi hoạt động của đời sống xã hội, vậy giải quyết mối quan hệ giữa điều tiết văn hóa và điều chỉnh pháp luật như thế nào để góp phần xây dựng xã hội văn minh, giàu mạnh?); thảo luận nội hàm hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình, chuẩn mực con người cũng như cần làm rõ các giải pháp cụ thể để các giá trị này thấm sâu vào trong đời sống xã hội, trở thành chuẩn mực ứng xử hằng ngày của mọi người, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc…

Cơ chế chuyển hóa sức mạnh mềm thành năng lực cạnh tranh: Đề xuất các giải pháp đột phá để công nghiệp văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, có khả năng cạnh tranh quốc tế, đặc biệt là trong lĩnh vực điện ảnh, âm nhạc, thiết kế, du lịch văn hóa.

Giải quyết vấn đề phát triển kinh tế di sản: Làm thế nào để giải quyết hài hòa mối quan hệ lợi ích giữa các bên trong phát triển kinh tế di sản? Giải quyết mối quan hệ giữa bảo tồn và phát triển theo hướng bền vững; Đề xuất các mô hình quản trị tiên tiến, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số…

Giải pháp đột phá cho nhân lực: Đề xuất các giải pháp hữu hiệu để khắc phục tình trạng khủng hoảng nhân lực trong đào tạo nghệ thuật chuyên sâu và chính sách đãi ngộ, trọng dụng văn nghệ sĩ tài năng, nhất là văn nghệ sĩ cơ sở; cơ chế, chính sách cho các đoàn nghệ thuật…

Hội thảo là hoạt động có ý nghĩa, đóng góp thiết thực cả về lý luận và thực tiễn, góp phần làm sâu sắc những quan điểm, định hướng mới của Đảng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong giai đoạn phát triển vươn mình của dân tộc. Qua đó, góp phần tuyên truyền, lan tỏa sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, và các tầng lớp nhân dân về vai trò, vị trí quan trọng của văn hóa, thúc đẩy khát vọng xây dựng đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.

Tạp chí điện tử Văn hoá Nghệ thuật sẽ tiếp tục có bài tổng thuật về hội thảo.

NGỌC BÍCH - Ảnh: TUẤN MINH