“Matilda” là một kiệt tác văn học của nhà văn Roald Dahl và được chuyển thể thành nhạc kịch “Matilda The Musical” do các em học sinh Vương quốc Anh biểu diễn tại London năm 2010 và lưu diễn ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có sân khấu Broadway. Mới đây, vở nhạc kịch “Matilda The Musical” cũng được biểu diễn tại Nhà hát Sands, Singapore. Vở nhạc kịch này đã đạt được hơn 100 danh hiệu và giải thưởng danh giá.
Vở nhạc kịch Matilda mang đậm phong cách riêng của HAY
Vào năm 2018, vở nhạc kịch Matilda đã được nhóm Hanoi Arts for Youth (HAY) dàn dựng rất thành công và “cháy vé”. Trở lại vào ngày 30 và 31-3-2024 tại Nhà hát Tuổi trẻ, HAY tiếp tục cho ra mắt phiên bản mới của vở nhạc kịch Matilda, mang đậm phong cách riêng của HAY với nhiều đột phá và sáng tạo trong cả kịch bản, vũ đạo và âm nhạc. Toàn bộ kịch bản và âm nhạc của các vở diễn được HAY sáng tác hoàn toàn mới, dựa trên nền tác phẩm văn học được nhiều em nhỏ trên khắp thế giới yêu thích. Diễn viên là các em học sinh được tuyển chọn từ nhiều trường học tại Hà Nội. Đặc biệt, vở nhạc kịch được dàn dựng hoàn toàn bằng tiếng Anh với mục tiêu tạo dựng một sân chơi nghệ thuật và ngôn ngữ Anh kết hợp với nhau một cách sáng tạo nhất.
Matilda là dự án nhạc kịch cộng đồng, kể về cô bé Matilda có tình yêu đặc biệt với những cuốn sách và mong muốn được tự do, là chính mình. Nhưng cũng chính điều đó khiến Matilda trở nên lạc lõng ngay chính trong gia đình của mình khi bố quá bận giải quyết công việc, mẹ chỉ chú tâm vào thời trang, mua sắm, anh trai nghiện tivi… Đồng thời, Matilda và các bạn phải chịu những hình phạt, gò ép trong khuôn khổ của một ngôi trường rất hà khắc. Nhưng cuối cùng, Matilda đã làm thay đổi tất cả. Cô và các bạn đã có khoảng thời gian hạnh phúc dưới ngôi trường thân thương cùng cô giáo Honey dễ thương.
Vở Matilda rất nổi tiếng trên thế giới, nên êkip của HAY quyết định sáng tạo hoàn toàn mới vở nhạc kịch từ câu chuyện gốc, chứ không mua bản quyền nhạc kịch nước ngoài. Chính vì vậy, Matilda của HAY mang phong cách riêng, sự độc đáo, cuốn hút riêng và được nhiều khán giả Việt Nam đón nhận. Biên kịch, đạo diễn, nghệ sĩ Hoàng Tùng, khi biên kịch vở Matilda cũng có những chỉnh sửa để kịch bản phù hợp hơn với văn hóa Á Đông như: lý giải cách hành xử nghiêm khắc của cô hiệu trưởng là do cô cảm thấy quá cô đơn nên mới hành xử như vậy, chứ không phải vì cô độc ác, hay khi cô hiệu trưởng chịu hình phạt thì học sinh xin lỗi cô, chứ không ép cô rời khỏi trường. Chính những giá trị nhân văn đó càng tạo nên sức cuốn hút cho vở diễn, đặc biệt với các khán giả nhỏ tuổi.
Các em nhỏ được thỏa sức diễn xuất, múa, nhảy, ca hát với những ca khúc tiếng Anh do HAY sáng tác riêng cho vở diễn
Chia sẻ với phóng viên Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, biên kịch, đạo diễn, nghệ sĩ Hoàng Tùng cho biết: “Khi dựng vở diễn này, bên cạnh khó khăn là làm việc với các bạn nhỏ thuộc nhiều lứa tuổi, với nhiều tính cách khác nhau, thì để hòa hợp, cùng tạo nên một tác phẩm cần sự thích nghi, trách nhiệm và tôn trọng. Vở Matilda là vở đầu tiên mà nhóm HAY dàn dựng, ghi dấu những ngày đầu HAY thành lập. Chính vì vậy, để ra mắt Matilda năm 2024, toàn bộ êkip đã cố gắng làm mới vở diễn này, hấp dẫn hơn, sáng tạo hơn như: thêm nhân vật (bà tiên Lavender), tạo cho các nhân vật nhiều đất diễn hơn (trợ lý hiệu trưởng, cô Phelps thủ thư, bà tiên tham gia nhiều hơn trong tiến trình câu chuyện), sáng tạo thêm những đoạn đồng thoại của nhóm quần chúng (một dạng dàn đồng ca trong sân khấu kịch cổ đại), sáng tác thêm bài hát (bài hát cho cô giáo Honey, bài hát cho nhân vật Bruce…). Bên cạnh đó, êkip cũng gặp nhiều thuận lợi như có nhiều bạn học viên đã tham gia nhiều mùa kịch trước, nay lại tiếp tục tham gia Matilda nên giúp đỡ các bạn mới rất nhiều”.
Em Nguyễn Hoàng Ngân trong vai bà tiên chia sẻ: “Khi được đóng vai bà tiên, con cảm thấy rất hay và thú vị. Lần đầu tiên, con được trải nghiệm nhiều thử thách hấp dẫn như thế này, như được hát ba bài tiếng Anh, nhảy múa, diễn xuất”.
Bà Hoàng Thu Hường - Giám đốc dự án nhận định: “Những đứa trẻ được tiếp xúc với các loại hình nghệ thuật bất kể hội họa, âm nhạc hay hoạt động sáng tạo nào cũng trở thành những con người sâu sắc trong tâm hồn, mạch lạc trong tư duy và thành công trong sự nghiệp. Những ông bố, bà mẹ chưa bao giờ hết ngạc nhiên về sự thay đổi của con mình khi tham gia nhạc kịch HAY. Các con biết yêu thương hơn, trách nhiệm hơn, nhạy bén hơn, tự tin hơn và tất nhiên là hạnh phúc hơn. Chúng tôi - nhóm sáng tạo HAY, trước hết là những bố mẹ, mong muốn mang lại những gì tốt nhất cho con em mình. Chúng tôi chọn nhạc kịch - hình thức kết hợp giữa giáo dục và nghệ thuật, và gặt hái thành công ngoài mong đợi”.
Nhân vật Matilda cảm thấy lạc lõng ngay chính trong ngôi nhà của mình
Sự thành công của vở nhạc kịch Matilda đã cho thấy khả năng làm việc nhóm rất tốt của các bạn học sinh, dưới sự hướng dẫn tận tình của các thầy cô trong nhóm HAY. Những màn đồng ca rất đồng đều, những màn nhảy múa được dàn cảnh đẹp mắt. Từng nhân vật được thể hiện sinh động tính cách của mình. Sự bao dung của bà tiên, sự hồn nhiên và lòng yêu sách của Matilda, sự phù phiếm của người mẹ, sự ngỗ ngược, khó chịu của người cha, cái ác phi lý của cô hiệu trưởng đều được thể hiện rất thành công. Ngay cả một vai diễn rất khó về tâm lý, về biểu cảm nét mặt, hành động như cô hiệu trưởng độc ác, cũng được các em diễn rất đạt.
Thông qua vở nhạc kịch Matilda, HAY muốn truyền tải thông điệp tới khán giả, đặc biệt các bạn nhỏ: “Tình yêu thương và sự tôn trọng chính là những gì trẻ em cần từ người lớn mà không phải là sự áp đặt, đè nén bởi bất cứ sự hà khắc của điều luật nào”.
Nhân vật cô hiệu trưởng "thép" là một vai diễn khó nhưng được các em nhỏ diễn xuất rất thành công
Những màn múa hát trong vở Matilda đã cho thấy đây không chỉ là một vở diễn, mà còn là nhu cầu cũng như khả năng tham gia một vở nhạc kịch bằng tiếng Anh của các em học sinh hiện nay. Các em nhỏ rất đam mê nghệ thuật và sẵn sàng bỏ công tập luyện suốt 5 tháng để mang lại những đêm diễn ấn tượng. Những dự án nhạc kịch cho thiếu nhi như Matilda sẽ góp phần tạo nên sự sáng tạo, mang lại dấu ấn nghệ thuật cho thiếu nhi Hà Nội và hơn cả là truyền cảm hứng, xây dựng một sân chơi văn hóa nghệ thuật đầy tính giáo dục cho thiếu nhi Thủ đô.
Hiện nay, nhóm HAY cũng đang tập luyện hăng say để tiếp tục ra mắt khán giả vở nhạc kịch nổi tiếng Pinocchio vào tháng 7-2024 tại sân khấu Nhà hát Tuổi trẻ.
Bài, ảnh: LIÊN HƯƠNG