Giữa một biển thông tin đa dạng với các loại hình đều đã đạt nhiều thành tựu cũng như cách thức quảng bá dễ dàng tiếp cận công chúng, nhiều nhà văn trẻ đã chọn cho mình một lối đi riêng: Đó là đi vào những đề tài ngách, nơi ít sự cạnh tranh và còn khá mới mẻ.

Tiểu thuyết Tết ở làng địa ngục của tác giả Thảo Trang

Việc nhiều tác giả trẻ ra mắt tác phẩm với những chủ đề, câu chuyện thử sức ở nhiều đề tài được cho là “ngách” của văn học như trinh thám, kinh dị, tâm linh… và đã đạt được những thành công nhất định cho thấy đang có một khuynh hướng trong giới nhà văn trẻ. Nó thể hiện sự nhanh nhậy cũng như dễ gặt hái thành công khi lối đi nhỏ chưa có nhiều khám phá và những thành tựu lừng lẫy trước đó phủ bóng. Một số tác giả trẻ với tác phẩm đi vào đề tài ngách đã phát hành được với số lượng lớn, thậm chí có tác phẩm được chuyển thể thành phim càng thôi thúc các nhà văn trẻ đi tìm những đề tài lạ, những mảnh đất ít được khai phá.

Cuối năm 2021, tác giả Thảo Trang (sinh năm 1991) gây bất ngờ khi ra mắt tiểu thuyết Tết ở làng địa ngục (do Ðinh Tị Books và Nxb Thanh niên xuất bản). Tác phẩm thuộc thể loại kinh dị, có yếu tố rùng rợn, mở ra một thế giới huyền bí với những sinh vật, thế lực siêu linh khiến người đọc không khỏi thích thú. Tính đến thời điểm hiện tại, tiểu thuyết này đã bán được gần 26.000 bản và được chuyển thể thành phim truyền hình và điện ảnh khá thành công. Ngoài các tác phẩm phái sinh, con số 26.000 bản của tiểu thuyết Tết ở làng địa ngục thực sự vẫn đang là niềm mơ ước của nhiều tác giả, những người cầm bút nhiều thế hệ. Con số đó càng đáng mơ ước trong tình trạng văn hoá đọc đang đi xuống khi nhiều tiểu thuyết chỉ có số lượng in dừng ở 1 - 2 ngàn bản. Ðây được xem là thành công ngoài mong đợi của tác giả Thảo Trang lẫn đơn vị phát hành.

Tiểu thuyết Trăng tan đáy nước (Hoàng Yến)

Theo bà Trần Hải Ngọc, Giám đốc nghiên cứu sản xuất của Ðinh Tị Books, thực ra tiểu thuyết Tết ở làng địa ngục vốn không phải là sở trường xuất bản của đơn vị, chưa kể cái tên Thảo Trang lúc đó cũng còn khá xa lạ với bạn đọc.Nhưng thực tế bản thảo của tác giả đã được đưa lên một số diễn đàn và nhận được khá nhiều sự yêu mến. Hơn nữa, đề tài Thảo Trang chọn cũng là một con đường hẹp, một lối đi rất khác so với những cây viết khác ở Việt Nam, đặc biệt là những cây viết nữ. Chính vì lẽ đó, Ðinh Tị Books và Nxb Thanh niên quyết định phối hợp xuất bản tiểu thuyết của Thảo Trang. Ở đây, sự sáng tạo, dấn thân của người trẻ đã gặp được sự nâng đỡ, con mắt xanh của nhà phát hành và kết quả là trái ngọt đã mang về cho cả hai trên tinh thần win - win (cả hai cùng thắng).

Tương tự Ðinh Tị Books, Linh Lan Books cũng là đơn vị mang đến nhiều cơ hội cho các tác giả trẻ thử sức với các đề tài “ngách”. Nhiều tác phẩm với đủ mọi thể loại, đề tài đã được giới thiệu đến bạn đọc như: Ngủ cùng người chết (Thảo Trang), 17 âm 1 (Doo Vandenis), Tổng đài kể chuyện lúc 0h (Emma Hạ My), Nhân sinh kép: Sống hai cuộc đời (Ðức Anh), Trăng tan đáy nước (Hoàng Yến)… Trong đó, Nhân sinh kép: Sống hai cuộc đời đã được trao giải Tác giả trẻ của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023, còn tiểu thuyết kinh dị học đường 17 âm 1 vừa được một đối tác xuất bản của Hàn Quốc mua bản quyền. Sự thành công của loạt tác giả trẻ cùng những đơn vị, nhà xuất bản mới đã tác động rất nhiều tới giới cầm bút, nhất là các bạn trẻ.

 Tiểu thuyết 17 âm 1 (Doo Vandenis)

Ngoài việc đi vào đề tài ngách thì một trong những yếu tố tạo nên thành công phải kể tới sự hỗ trợ tích cực của các nền tảng mạng. Khác với thế hệ trước, các tác giả trẻ ngày nay thường truyền thông cho dự án của mình ngay từ “trong trứng nước”. Họ không ngại đầu tư, xây dựng các kênh mạng xã hội như TikTok, Threads… để giao tiếp với độc giả thanh thiếu niên, qua đó trở thành một người bạn đáng tin cậy. Nhờ đó, sách khi ra mắt được sự ủng hộ rất đông của giới trẻ. Tiểu thuyết 17 âm 1 đã tái bản sau một tuần phát hành, hiện đã có 5.000 bản được bán ra. Tổng đài kể chuyện lúc 0h cũng bán hết 1.500 bản trong 2 ngày đầu tiên, và được đăng ký tái bản chỉ sau đúng 3 ngày, trở thành tác phẩm bán chạy nhất của Linh Lan Books đến thời điểm hiện tại. Thành công đó có sự chung tay của các nền tảng như Tiktok, Telegram, những trang mạng trực tuyến khi chỉ một cú nhấp chuột, một đánh giá, bình luận cũng có thể tạo nên trào lưu, sức hút với một tác phẩm hay tác giả.

Theo chia sẻ của tác giả Doo Vandenis, việc tác phẩm 17 âm 1 được đối tác xuất bản Hàn Quốc mua bản quyền là một may mắn, và phần lớn nhờ sự lan tỏa của bạn đọc. “Tôi vốn yêu thích thể loại trinh thám, khi thấy thể loại học đường Việt Nam đang dần được ủng hộ, tôi muốn thử sức bằng việc kết hợp thể loại ấy với “thể loại ruột” để cuối cùng ra được sản phẩm đáp ứng cả sở thích viết của mình lẫn nhu cầu đọc của các bạn - trinh thám kinh dị học đường”, tác giả Doo Vandenis bày tỏ.

Ông Ðức Anh, đại diện của Linh Lan Books, cho biết: “Chúng tôi rất tự hào và lạc quan về sự phát triển tích cực của đời sống văn chương trẻ gần đây. Chúng tôi tin rằng việc nhiều bạn trẻ chinh phục những đề tài “ngách” và đạt được những thành công đáng kể trên thị trường và với giới chuyên môn là một tín hiệu đáng mừng cho sự đa dạng và sáng tạo trong văn chương Việt Nam đương đại”. Mỗi năm trôi qua, nền văn học của chúng ta có thêm một lớp bạn đọc mới, với đầy đủ sự háo hức, thơ ngây, không thành kiến… Bởi vậy, theo ông Ðức Anh, một cách rất tự nhiên, công nghiệp văn hóa Việt Nam đang diễn ra ở bề rộng. Ðây là thời kỳ mà các tác giả ở thế hệ “công dân toàn cầu” sẽ kiến tạo một nền tảng văn học giải trí cơ bản, sau một quãng đời dài học hỏi cách viết, cách xây dựng, tổ chức và truyền thông dự án sáng tác từ quốc tế.

Tiểu thuyết Nhân sinh kép Sống hai cuộc đời (Đức Anh)

Ông Ðức Anh chia sẻ: “ Chúng tôi nhìn vào cách tác giả xây dựng, tổ chức cuốn tiểu thuyết của mình. Vì điều này sẽ minh chứng cho kiến thức, độ nghiêm túc và ý tướng chuyên nghiệp của người viết. Khi đã có được những thứ ấy, chắc chắn nhà văn sẽ lan tỏa được thông điệp tốt. Ðộc giả sẽ nhìn thấy tinh thần làm việc của tác giả, thấy được đây là một nền giải trí lành mạnh, bất kể đề tài văn chương có lúc vui nhộn, có lúc cảm thương, có lúc gay gắt”.

Giữa một rừng thông tin được cập nhật, thay mới hàng ngày, việc các tác giả trẻ tìm được những đề tài độc, lạ, khác biệt và sáng tạo trên con đường đó nhằm thu hút bạn đọc đến với tác phẩm là những nỗ lực đáng ghi nhận. Nỗ lực đó khi được tiếp sức bởi các nền tảng mạng, những sản phẩm phái sinh như kịch nói, phim chiếu rạp, phim truyền hình… được chuyển thể từ tiểu thuyết càng làm gia tăng độ nhận diện của tác phẩm, tác giả giữa biển thông tin đa dạng, nhiều chiều. Nó cũng cho thấy sự năng động và những nỗ lực của những nhà văn trẻ trên con đường sáng tạo. Và dù thành công ở mảng đề tài nào: lớn lao hay nhỏ bé, đại chúng hay đi vào những đề tài ngách thì thành công cũng là những nỗ lực đáng được ghi nhận. Và khi xu hướng thu hút được đông đảo người viết ủng hộ sẽ tạo thành một lối đi, một hướng khai thác mới trong văn chương cũng như các ngành nghệ thuật khác.

VI ANH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 568, tháng 4-2024