Từ ngày 18 đến 25-10, Viện Pháp tại Việt Nam phối hợp với Nxb Phụ Nữ Việt Nam tổ chức chuỗi sự kiện văn học đặc biệt tại Hà Nội, Huế, Đà Nẵng và TP.HCM, nhân dịp nữ nhà văn Camille Laurens, thành viên Viện Hàn lâm Goncourt (Académie Goncourt, Pháp), đến thăm và làm việc tại Việt Nam.

Buổi giao lưu ra mắt sách "Bội ước" của nhà văn Camille Laurens tại Hà Nội

Chuỗi chương trình mở đầu tại Hà Nội với buổi tọa đàm “Tình yêu trong tác phẩm của Camille Laurens”, diễn ra vào chiều ngày 18-10 với sự tham gia của nhà văn Camille Laurens, dịch giả La Phương Thủy, Nguyễn Quốc Vương, nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên. Đông đảo khán giả đã tham dự không gian đối thoại về chủ đề “Tình yêu” trong sáng tác của Camille Laurens. Là một trong những tiếng nói nữ nổi bật của văn học Pháp đương đại, bằng văn phong tinh tế, giàu cảm xúc và không ngại khai phá chiều sâu của đời sống nội tâm, đã khắc họa tình yêu như một trải nghiệm vừa dịu dàng vừa dữ dội, gắn liền với những suy tư về bản sắc và ký ức.

Tại Việt Nam, các tác phẩm Trong những vòng tay, Tình ca xúc cảm, Con gái và mới nhất là Bội ước của Camille Laurens đã được Nxb Phụ nữ Việt Nam ấn hành. Mỗi tác phẩm là một hành trình khám phá những hình thái khác nhau của yêu thương, khao khát và tổn thương. Nhân dịp chuyến thăm lần này của bà, Nxb Phụ nữ Việt Nam cũng tổ chức sự kiện ra mắt cuốn tiểu thuyết Bội ước. Camille Laurens được xem là một trong những “kiện tướng” của văn chương đương đại Pháp. Theo đuổi thể loại “giả tự truyện” (autofiction), mà bà thường gọi là “écriture de soi”, Camille Laurens đã viết nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết suốt hơn hai thập kỷ qua. Buổi tọa đàm cũng mang đến cho độc giả Việt Nam cái nhìn sâu sắc về cách nữ nhà văn đương đại của Pháp và cách bà thể hiện tình yêu như một động lực sống, một niềm đam mê đầy nghịch lý.

Nhà văn Camille Laurens trò chuyện với độc giả Hà Nội

Ngay từ những trang đầu tiên, Bội ước của Camille Laurens đã đặt người đọc trước một tội lỗi vừa riêng tư, vừa phổ quát: sự bội ước. Claire, một nữ nhà văn tài năng và tự tin, bước vào mối quan hệ tưởng như định mệnh với Gilles, một nghệ sĩ múa rối quyến rũ. Họ cùng hứa với nhau: Claire hứa sẽ không bao giờ viết về Gilles; Gilles hứa sẽ không bao giờ phản bội Claire. Nhưng chính hai lời hứa ấy lại trở thành gông xiềng trói buộc họ. Khi tình yêu dần hóa thành sự kiểm soát, khi niềm tin biến thành nhà tù, Claire buộc phải chọn giữa giữ lời hứa và giữ lấy chính mình. Bội ước trở thành một hình thức trung thực cao nhất.

Camille Laurens tên thật là Laurence Ruel-Mézières, sinh năm 1957 tại Dijon. Bà tốt nghiệp thạc sĩ Văn học hiện đại, từng giảng dạy tại Normandie (Pháp) và Maroc. Bà là tác giả của nhiều tiểu thuyết đoạt giải thưởng, trong đó có Giải Femina và Giải Renaudot dành cho học sinh trung học với tác phẩm Dans ces bras-là (Trong những vòng tay) năm 2000. Từ năm 2020, Camille Laurens là thành viên Ban giám khảo Viện Hàn lâm Goncourt, cơ quan danh giá bậc nhất của văn học Pháp.

Các tác phẩm của bà đã được dịch ra hơn 30 ngôn ngữ, đặc biệt là những tác phẩm đề cao nữ quyền, đã tác động rất nhiều đến các độc giả yêu văn học tại Việt Nam. Camille Laurens chia sẻ, bà có theo dõi một số tác giả trẻ tại Việt Nam, chủ yếu với các tác phẩm viết, dịch bằng tiếng Pháp. Về cơ hội nhận giải thưởng Nobel Văn học của tác giả Việt Nam, Camille Laurens cho rằng, tầm nhìn của nhà văn phải mang tính phổ quát, mang tính toàn cầu. Bà tin rằng, dù nhà văn sử dụng ngôn ngữ nào để sáng tác đi chăng nữa, thì khi viết, cái nhìn của họ cần phải hướng đến các vấn đề mang tính nhân loại.

Các tác phẩm của Camille Laurens được xuất bản tại Việt Nam

Tiếp nối tại Hà Nội, sáng 20-10, nhà văn Camille Laurens có buổi gặp gỡ và trao đổi với sinh viên Trường Đại học Hà Nội, chia sẻ về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác cũng như hành trình đến với văn chương của bà.

Tại Huế, chương trình tiếp tục với buổi tọa đàm “Tình yêu trong tác phẩm của Camille Laurens” diễn ra lúc 17 giờ 30 ngày 21-10 tại Viện Pháp (số 1 Lê Hồng Phong, Huế). Ngày 22-10, buổi gặp gỡ nhà văn Camille Laurens sẽ diễn ra tại Hội trường A, Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Đà Nẵng.

Điểm nhấn của chuỗi hoạt động là buổi tọa đàm “Phụ nữ, giới và văn chương - Gặp gỡ nhà văn Camille Laurens”, diễn ra lúc 18 giờ ngày 23-10 tại Trường Đại học KHXH&NV, Đại học Quốc gia TP.HCM với các diễn giả: TS Lê Ngọc Phương (Khoa Văn học, Trường ĐH KHXH&NV), TS Hồ Khánh Vân (Phó Trưởng khoa Văn học, điều phối chương trình), cùng nhà văn Camille Laurens.

Nhà văn Camille Laurens ký tặng sách cho độc giả tại sự kiện

Khép lại chuỗi chương trình là buổi Giao lưu, trò chuyện cùng nhà văn Camille Laurens vào 9 giờ ngày 24-10 tại Chi nhánh Nxb Phụ nữ Việt Nam (16 Alexandre de Rhodes, TPHCM). Chương trình quy tụ các nhà văn Việt Nam, giới nghiên cứu và độc giả yêu văn học Pháp, cùng chia sẻ về nghề viết, văn học nữ quyền và cơ hội hợp tác xuất bản giữa hai quốc gia. Camille Laurens sẽ chia sẻ về hành trình sáng tác, quan điểm nghệ thuật, những chủ đề thường xuất hiện trong tác phẩm cũng như trải nghiệm của bà với độc giả quốc tế. Phần giao lưu và thảo luận mở giữa nhà văn Pháp và các tác giả Việt Nam hứa hẹn mang đến những góc nhìn mới về sự giao thoa văn học, dịch thuật và văn hóa đương đại.

Với góc nhìn nữ quyền sắc sảo và tinh tế, nhà văn Camille Laurens không chỉ đặt câu hỏi về vai trò của phụ nữ trong xã hội, mà còn đào sâu vào những trải nghiệm về giới vừa mang tính cá nhân vừa mang tính phổ quát. Chuỗi sự kiện giao lưu cùng nhà văn Camille Laurens hứa hẹn trở thành điểm nhấn văn học đặc sắc, góp phần thúc đẩy đối thoại giữa văn học Pháp và Việt Nam, đồng thời khơi gợi những suy tư sâu sắc về tình yêu, giới và con người trong văn chương đương đại.

Bài, ảnh: NGÔ HỒNG VÂN