Tại Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề 80 năm Độc lập - Tự do - Hạnh phúc, gian trưng bày điện ảnh do Cục Điện ảnh (Bộ VHTTDL) thực hiện đã trở thành một trong những điểm hẹn văn hóa nổi bật, thu hút đông đảo công chúng. Chỉ trong gần 20 ngày (từ ngày 28-8 đến 15-9), tại đây đã đón hơn 20 nghìn lượt khách tham quan, mang lại cho người xem nhiều trải nghiệm hấp dẫn về nền điện ảnh nước nhà. Quan trọng hơn, đã góp phần khẳng định tầm nhìn phát triển điện ảnh Việt Nam trở thành một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa quốc gia.

Đông đảo du khách thích thú khi trải nghiệm không gian số tại gian trưng bày

Điện ảnh - điểm hẹn văn hóa

Ngay từ những ngày đầu mở cửa, không gian điện ảnh đã nhanh chóng trở thành điểm hẹn của công chúng nhiều thế hệ. Tính đến ngày 15-9, gian trưng bày đã đón hơn 20 nghìn lượt khách, trung bình khoảng 1.000 đến 1.100 lượt khách mỗi ngày. Đáng chú ý, các khu vực trải nghiệm công nghệ cao luôn trong tình trạng sôi động: khu VR (thực tế ảo) thu hút 900-1.000 lượt khách/ngày; khu vực phim trường số đạt 1.000-1.100 lượt/ngày; còn lồng scan 3D ghi nhận 500-700 lượt khách/ngày. Những con số này không chỉ phản ánh sự hứng thú của công chúng trước công nghệ mới, mà quan trọng hơn, còn khẳng định sự lôi cuốn bền bỉ của môn nghệ thuật thứ bảy - một loại hình đã gắn bó mật thiết trong đời sống tinh thần nhân dân Việt Nam.

Nhìn lại lịch sử, từ những ngày đầu còn thô sơ, điện ảnh cách mạng Việt Nam đã khẳng định sức mạnh tư tưởng của mình qua những tác phẩm như Em bé Hà Nội, Cánh đồng hoang, Bao giờ cho đến tháng Mười... Những thước phim ấy không chỉ là tác phẩm nghệ thuật, mà còn là vũ khí tinh thần trong những giai đoạn đầy khó khăn, thách thức của dân tộc. Và hôm nay, qua không gian triển lãm, công chúng thấy rõ sự tiếp nối: từ chiếc máy quay của những năm 1960 cho đến phim trường số tích hợp công nghệ thực tế ảo, cho thấy điện ảnh vẫn luôn đồng hành cùng hành trình phát triển của đất nước.

Những chiếc máy quay phim trong các thời kỳ tại không gian trưng bày do Cục Điện ảnh thực hiện

Từ ký ức hào hùng đến trải nghiệm công nghệ hiện đại

Với diện tích 347m², gian trưng bày được thiết kế thành 7 phân khu, nhưng được quy tụ thành 3 khu chính đã tái hiện sinh động hành trình phát triển của điện ảnh Việt Nam. Điểm độc đáo của không gian trưng bày chính là khả năng dung hòa giữa ký ức và hiện đại, giữa trưng bày tĩnh và trải nghiệm động. Ở phân khu “Ký ức điện ảnh” với ba chiếc máy chiếu phim: Konvas 35mm nhỏ gọn, cơ động do Liên Xô sản xuất; Mitchell 35mm của Mỹ - chuẩn mực công nghiệp điện ảnh thế giới suốt từ thập niên 1930-1960; và máy chiếu phim 35mm của Century Projector Corporation với ánh sáng hồ quang rực rỡ - biểu tượng của thời kỳ hoàng kim phim nhựa từ những năm 1940 đến cuối thập niên 1970, không chỉ gợi nhớ những dấu mốc vàng son, mà còn gửi đi một thông điệp mang tính khẳng định: điện ảnh Việt Nam chưa bao giờ đứng ngoài dòng chảy của thời đại. Dù trong chiến tranh ác liệt, trong điều kiện thiếu thốn, những người làm phim Việt Nam đã có cách tiếp cận, làm chủ công nghệ tiên tiến để ghi lại hiện thực bằng những thước phim vừa là di sản tư liệu vô giá, vừa là minh chứng cho bản lĩnh sáng tạo và khát vọng hội nhập quốc tế.

Ở phân khu “Công nghệ mới”, du khách đã có những trải nghiệm ấn tượng tại phim trường số (Virtual Production) – nơi ranh giới giữa khán giả và tác phẩm gần như bị xóa nhòa. Khi trực tiếp hóa thân thành nhân vật trong các bộ phim: Đào, phở và Piano, Người vợ cuối cùng, Cô Ba Sài Gòn hay Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội… họ không chỉ xem phim, mà thực sự sống trong bộ phim. Trải nghiệm ấy vượt ra ngoài yếu tố kỹ thuật, trở thành minh chứng cho khát vọng bắt kịp dòng chảy công nghệ toàn cầu của điện ảnh Việt Nam. Quan trọng hơn, nó cho thấy nền điện ảnh nước nhà đã bước sang một giai đoạn phát triển mới: lấy công chúng làm trung tâm, biến sự nhập vai và tương tác thành động lực sáng tạo, qua đó khẳng định vị thế của điện ảnh Việt trong kỷ nguyên số.

Khán giả trải nghiệm tại khu vực phim trường số với trang phục của các nhân vật trong phim

Cục trưởng Cục Điện ảnh Đặng Trần Cường cho biết: “Sức hút đông đảo khán giả đến với không gian trưng bày là do sự chỉ đạo kịp thời, sáng suốt của lãnh đạo Bộ VHTTDL trong việc nắm bắt xu thế hiện đại và giao cho Cục Điện ảnh thực hiện. Việc ứng dụng công nghệ mới đã mang đến cho khán giả cơ hội trải nghiệm độc đáo khi được hóa thân thành nhân vật, được “sống trong phim”. Chính những điều đó sẽ góp phần nuôi dưỡng tình yêu và sự gắn bó của công chúng với điện ảnh nước nhà”.

Không gian trưng bày điện ảnh tại Triển lãm không chỉ gây ấn tượng bởi hệ thống thiết bị hiện đại, mà còn chinh phục công chúng nhờ sự kết hợp hài hòa giữa giá trị nghệ thuật và trải nghiệm văn hóa. Từ những poster phim ăn khách, phục trang gắn liền với nhân vật, cho đến việc trình chiếu lại các tác phẩm kinh điển cùng những bộ phim doanh thu cao gần đây, tất cả đã tạo nên một dòng chảy liền mạch của điện ảnh Việt Nam - từ quá khứ hào hùng, hiện tại sôi động đến tương lai rộng mở.

Đặc biệt, 17 buổi giao lưu, gặp gỡ giữa đoàn làm phim và khán giả trong rạp chiếu 150 chỗ ngay tại triển lãm không chỉ mang đến những câu chuyện thú vị, mà còn trở thành cầu nối trực tiếp giữa nghệ sĩ và công chúng - nơi tình yêu điện ảnh được nuôi dưỡng bằng đối thoại chân thành và sự gắn bó bền chặt.

Tất cả những yếu tố ấy hội tụ để làm sáng rõ một thông điệp lớn lao: điện ảnh Việt Nam đã khẳng định vị thế trên bản đồ văn hóa quốc gia và khu vực, sẽ tiếp tục vươn lên mạnh mẽ để trở thành một ngành công nghiệp văn hóa, vừa làm giàu đời sống tinh thần nhân dân, vừa góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế đất nước trong thời kỳ hội nhập.

Các buổi gặp gỡ, giao lưu với đoàn làm phim luôn thu hút đông đảo khán giả

Hướng tới phát triển trở thành ngành công nghiệp văn hóa

Theo Cục trưởng Cục Điện ảnh Đặng Trần Cường: Điện ảnh, cũng như mọi ngành công nghiệp khác, chỉ có thể phát triển bền vững khi đặt trên nền tảng vững chắc của kinh tế quốc gia. Khi thu nhập và đời sống của người dân được nâng cao, nhu cầu thưởng thức và chi trả cho các sản phẩm văn hóa - trong đó có điện ảnh - cũng tăng theo. Chính sự gia tăng nhu cầu này sẽ trở thành động lực mạnh mẽ, khuyến khích sự sáng tạo, đầu tư và mở rộng đối với các tác phẩm điện ảnh. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để điện ảnh không chỉ đáp ứng khán giả trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế.

Để định hướng phát triển lĩnh vực điện ảnh Việt Nam trong thời gian tới, Cục trưởng Cục Điện ảnh Đặng Trần Cường cho biết: Cục Điện ảnh xác định nhiệm vụ trọng tâm là hỗ trợ các đơn vị bằng cơ chế, chính sách phù hợp. Trong đó, có tham mưu, đề xuất với Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền về việc giảm thuế cho các nhà sản xuất – một biện pháp thiết thực ngay từ bước đầu, tạo động lực để doanh nghiệp mạnh dạn tham gia thị trường. Khi số lượng tác phẩm được gia tăng, thị trường đủ lớn, chắc chắn chất lượng phim cũng sẽ từng bước được nâng cao.

Phát triển điện ảnh là một quá trình tổng hòa của nhiều yếu tố. “Bên cạnh những tác phẩm đặt hàng của Nhà nước, điện ảnh Việt Nam cần dựa vào trụ cột quan trọng là khu vực tư nhân – lực lượng đã chứng minh vai trò qua hàng loạt bộ phim đạt doanh thu ấn tượng trong những năm gần đây. Thành công ấy không chỉ đến từ nỗ lực nâng cao chất lượng sáng tác, sản xuất, phát hành, mà còn nhờ chiến lược marketing và phân phối bài bản, chuyên nghiệp. Đây chính là những yếu tố then chốt quyết định sức cạnh tranh và vị thế của phim Việt trên thị trường” - Cục trưởng Cục Điện ảnh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, công tác đào tạo nguồn nhân lực sáng tạo, trong đó có đạo diễn, biên kịch, sản xuất, marketing… theo chuẩn quốc tế; hay vấn đề chống vi phạm bản quyền số cho các nhà sản xuất cũng là những vấn đề cần được triển khai đồng bộ trong thời gian tới.

Không gian trưng bày của Cục Điện ảnh tại Triển lãm Thành tựu đất nước không chỉ là dịp tôn vinh chặng đường hình thành và phát triển của điện ảnh Việt Nam gắn liền với lịch sử dân tộc, mà còn gửi đi thông điệp về tương lai. Điện ảnh Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn phát triển với diện mạo mới, hướng tới trở thành một ngành công nghiệp văn hóa bền vững, vừa gìn giữ bản sắc dân tộc, vừa khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

NGỌC BÍCH - Ảnh: TUẤN MINH