Sáng 19-9-2025 tại Trung tâm điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội) đã diễn ra khai mạc Triển lãm “Dáng hình của đất”. Sự kiện do Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội) phối hợp cùng làng nghề gốm Phù Lãng (Bắc Ninh, Việt Nam), làng gốm Toho (Nhật Bản) và các nghệ nhân trong, ngoài nước tổ chức. Đây là hoạt động nhằm kết nối, hỗ trợ nâng cao năng lực sáng tạo cho cộng đồng nghệ thuật truyền thống, đồng thời giới thiệu và tôn vinh những giá trị cốt lõi của nghề gốm.

Không gian trưng bày triển lãm

Triển lãm “Dáng hình của đất” trưng bày 67 tác phẩm độc bản của học viên và nghệ nhân hai làng nghề, mỗi sản phẩm là minh chứng cho sự kiên nhẫn, khát vọng đưa gốm thủ công đến gần hơn với đời sống đương đại. Không chỉ là triển lãm nghệ thuật, sự kiện còn thể hiện tình hữu nghị và sự đồng hành giữa cộng đồng nghệ nhân và các cơ quan quản lý trong công tác bảo tồn, phát triển di sản văn hóa làng nghề. Đây là hành trình lâu dài để gìn giữ và phát huy nghề gốm truyền thống trong bối cảnh hiện đại, đồng thời nuôi dưỡng thế hệ trẻ Phù Lãng – những người đang tiếp nối ngọn lửa nghề qua các tác phẩm thủ công nung củi, sử dụng đất đặc trưng và men tro tự nhiên.

Đặc biệt, triển lãm có sự góp mặt của các nghệ nhân Nhật Bản nổi tiếng trong nhiều loại hình nghệ thuật như gốm, trà đạo, Ikebana (nghệ thuật cắm hoa), origami... Tại đây, văn hóa Nhật Bản sẽ giao thoa và hòa quyện cùng văn hóa Việt Nam, mở ra không gian trải nghiệm đa dạng, phong phú cho công chúng.

Các nghệ nhân Nhật Bản trình diễn nghệ thuật cắm hoa - Ikebana

Trong khuôn khổ triển lãm, trải nghiệm trà đạo Nhật Bản càng thêm đặc biệt: từng chiếc bát, từng vật dụng gốm không chỉ phục vụ cho nghi thức, mà còn là tác phẩm nghệ thuật, kết tinh từ đất, lửa và bàn tay tài hoa của nghệ nhân. Khi nâng chén trà, ta cũng đồng thời nâng niu cả giá trị văn hóa và mỹ học của gốm sứ.

Bên cạnh đó, đến với trải nghiệm Ikebana - cắm hoa truyền thống Nhật Bản theo phong cách Ikenobo Hosho-ryu trang nhã, giản dị nhưng hàm chứa sự tĩnh tại và tinh thần thiền định. Hoạt động trải nghiệm hướng đến việc kết nối vẻ đẹp của hoa và hình dáng của gốm, giúp người tham gia cảm nhận sự hòa quyện giữa thiên nhiên, bàn tay con người và hình khối nghệ thuật. Không chỉ là thao tác cắm hoa, trải nghiệm này còn là cơ hội để mỗi người lắng đọng tâm hồn, tìm thấy vẻ đẹp tinh thần trong từng nhánh lá, cánh hoa và hình dáng của chiếc bình gốm.

Một số tác phẩm gốm trưng bày tại triển lãm

Theo Giám đốc Bảo tàng Hà Nội Nguyễn Tiến Đà, gốm Phù Lãng - vốn mộc mạc, gần gũi, đã cùng gốm Toho - tinh tế, tỉ mỉ, đứng chung trong một không gian triển lãm. Đó chính là minh chứng cho sự gặp gỡ và gắn kết giữa hai nền văn hóa, hai ngôi làng, hai cộng đồng làng nghề truyền thống. Ông Nguyễn Tiến Đà cũng hy vọng, sau khi bước ra khỏi triển lãm, khách tham quan sẽ mang theo một chút cảm hứng sáng tạo, một chút niềm yêu với cái đẹp giản dị mà sâu lắng từ đất, từ gốm và từ người.

Thông qua triển lãm, ban tổ chức mong muốn thúc đẩy, nuôi dưỡng và lan tỏa tinh thần yêu gốm thủ công truyền thống, đồng thời khẳng định sự kết nối văn hóa bền vững giữa Việt Nam và Nhật Bản. Triển lãm “Dáng hình từ đất” sẽ là cầu nối văn hóa bền chặt, mở ra những cơ hội hợp tác và sáng tạo mới.

Triển lãm diễn ra đến hết ngày 28-9-2025.

THANH DANH - Ảnh: BTC