Thông thường, sau khi lấy bằng Cử nhân, các bạn trẻ sẽ về các thành phố lớn tìm việc làm vừa có thu nhập cao, vừa có cơ hội thăng tiến. Ấy thế nhưng, Nguyễn Quốc Minh Ngữ (sinh 1990), ngụ số 38A Thánh Mẫu, Phường 7, Đà Lạt đã làm ngược lại: Về nhà thành lập danh nghiệp - khởi nghiệp.

Công nhân đang thu hoạch củ cải trắng tại Doanh nghiệp tư nhân Đồng Xanh - Đà Lạt của Minh Ngữ

Tự tạo việc làm cho mình

Tôi rất tâm đắc câu nói, thể hiện rõ ý chí, quyết tâm lập nghiệp của ông chủ doanh nghiệp trẻ: “Thay vì đi xin việc, sao không tự tạo việc làm cho mình”?

Trò chuyện, Minh Ngữ cho biết, gia đình anh gốc Hà Tĩnh vào Đà Lạt lập nghiệp từ năm 1954. Từ thế hệ ông bà cho đến cha mẹ của Ngữ đều gắn bó với nghề trồng rau. Bởi vậy, từ khi còn nhỏ, Ngữ đã có ý định “nối nghiệp” gia đình và sẽ “khởi nghiệp” tại chính nơi này. 

Tốt nghiệp khoa Vật lý Trường Đại học Đà Lạt (ngành Điện tử -Viễn thông) năm 2014, Ngữ không xin việc làm bất cứ đâu mà bắt tay ngay vào việc thành lập “Doanh nghiệp tư nhân Đồng Xanh” (do mình làm chủ).  

Việc Minh Ngữ quyết định nối nghiệp gia đình cũng còn lý do khác. Cha mẹ Ngữ có 2 con (em gái đã tốt nghiệp Đại học và làm việc tại TP.HCM). Cơ ngơi, đất đai của gia đình cần có người “giúp sức”. Điều khác là thế hệ 9x không đi theo cách làm ăn cũ mà sản xuất nông nghiệp phải bằng công nghệ cao; nông sản phải trở thành hàng hóa, phải có thương hiệu...

Được cha mẹ cho 1ha đất và ít vốn, vay thêm của người thân… hơn 2 tỷ đồng, Minh Ngữ đầu tư xây dựng nhà kính, lắp đặt hệ thống tưới tự động, cải tạo đất, mua cây giống, máy móc, nông cụ… Minh Ngữ chỉ xây dựng nhà kính trên 5.000m²; còn lại sản xuất ngoài tự nhiên  để giảm chi phí đầu tư; vả lại, có những loại rau thích nghi ngoài trời, không cần làm nhà kính (lãnh đạo tỉnh và TP Đà Lạt cũng đang chủ trương giảm diện tích nhà kính trên địa bàn). Trên diện tích canh tác, Minh Ngữ chuyên trồng các loại rau ăn lá (6 giống rau), cà chua giống ngoại nhập, súlơ, dưa leo bibi, củ cải trắng…

Sau khi thành lập “Doanh nghiệp Đồng Xanh Đà Lạt”, Minh Ngữ quyết định mở rộng diện tích và quy mô sản xuất bằng việc liên kết với nông dân trong vùng. Để hỗ trợ nông dân sản xuất, tiêu thụ nông sản, vừa tạo nguồn hàng kinh doanh, ông chủ doanh nghiệp trẻ đã liên kết với 30 hộ nông dân (tổng diện tích đất sản xuất hơn 10ha). Cơ chế liên kết: Doanh nghiệp xây dựng kế hoạch sản xuất, đầu tư giống, phân bón và hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân; các hộ dân tự sản xuất trên đất của mình (theo kế hoạch doanh nghiệp), chăm sóc, thu hoạch, sơ chế và chuyển sản phẩm về doanh nghiệp thu mua, trả tiền theo giá thỏa thuận.

Tạo giá trị xã hội

Để ổn định “đầu ra” nông sản do doanh nghiệp và 30 hộ nông dân liên kết sản xuất, Minh Ngữ đã ký kết với một cơ sở thu mua nông sản lớn tại TP.HCM. Trung bình mỗi tháng, doanh nghiệp Đồng Xanh xuất về cơ sở này trên 60 tấn rau, củ, quả các loại; đảm bảo nguồn tiêu thụ nông sản ổn định, tạo niềm tin cho các hộ dân yên tâm cùngliên kết sản xuất và cùng hưởng lợi.

Nguyễn Quốc Minh Ngữ với vườn củ cải trắng của mình

Dù doanh nghiệp Đồng Xanh hoạt động chưa lâu (khoảng 5 năm nay)  nhưng đã được một số doanh nghiệp trong và ngoài nước biết tên. Một lần, nhóm chuyên gia của Công ty Cổ phần Han Kyeol (Hàn Quốc) đến Đà Lạt khảo sát đã gặp gỡ ông chủ Doanh nghiệp Đồng Xanh Minh Ngữ. Qua làm việc, công ty này đã thống nhất hợp tác sản xuất nhân sâm và thảo dược Hàn Quốc tại doanh nghiệp Đồng Xanh; cụ thể: Doanh nghiệp Đồng Xanh đầu tư 4 sào đất canh tác trong nhà kính để trồng nhân sâm và thảo dược; phía công ty của Hàn Quốc cung cấp giống, kỹ thuật chăm sóc… khi thu hoạch, lợi nhuận chia đôi.

Hai bên đã hợp tác trồng 4.000m² sân núi và 5 loại thảo dược Hàn Quốc (Platycodon grandislorus, Colllagen, Amaranthus, Withania somnifera và Codonopsis lanceolata). Đây là những loại thảo dược có giá trị rất cao trên thị trường, đã mang lại nguồn thu đáng kể cho ông chủ doanh nghiệp trẻ Minh Ngữ.

“Phụ tá” ông chủ trẻ khởi nghiệp có 5 nhân viên, đều là những lao động trẻ, giỏi chuyên môn, phụ trách các lĩnh vực: Xây dựng phương án, chiến lược sản xuất, kinh doanh; theo dõi biến động giá nông sản trên thị trường để lập kế hoạch kinh doanh hợp lý; quản lý sản xuất, thu mua nông sản của nông dân… Mức lương từ 8 - 10 triệu đồng/người/tháng. Còn việc sản xuất rau, củ, quả tại doanh nghiệp, ông chủ thuê lao động thời vụ, trả công theo ngày, từ 250 - 300.000 đồng/ngày đối với lao động nữ; từ 400 - 500.000 đồng/ngày đối với lao động nam.

Kinh doanh có hiệu quả nên chỉ sau vài năm, các khoảng vay đầu tư xây dựng doanh nghiệp, ông chủ trẻ đã hoàn trả. Doanh nghiệp của ông chủ trẻ Minh Ngữ chỉ còn chú trọng phát triển kinh doanh, làm giàu. Đặc biệt, doanh nghiệp Đồng Xanh Đà Lạt đã được cấp chứng nhận nhãn hiệu: “Đà Lạt - Kết tinh kỳ diệu từ đất lành”. 

“Chủ nhân” ngại nói về mình; song, với hơn 200 m² đất xây dựng, vừa làm điểm thu mua nông sản, tập kết hàng hóa, vừa xây căn nhà mới để ở khá rộng, thiết kế hiện đại; mua sắm các tiện nghi sinh hoạt gia đình, phương tiện đi lại… của ông chủ doanh nghiệp tư nhân 35 tuổi này, bất cứ ai cũng thầm ao ước.

Minh Ngữ cho biết, tổng doanh thu mỗi năm của ̀doanh nghiệp Đồng Xanh khoảng trên 10 tỷ đồng. Còn thu nhập cụ thể của cá nhân… chưa biết chính xác? Song, theo chúng tôi, với quy mô hoạt động như hiện nay, sau khi khấu trừ chi phí đầu tư, trả công lao động, ông chủ trẻ tích lũy dư thừa vài tỷ đồng mỗi năm.

 “Sao không tự tạo việc làm cho mình?”. Chàng cử nhân lập doanh nghiệp, không chỉ tạo việc làm cho cá nhân mà làm giàu cho gia đình mình. Đồng thời, tạo việc làm, thu nhập cho nhiều lao động khác. Đây là giá trị xã hội của một trí thức trẻ!.

Bài và ảnh: THANH DƯƠNG HỒNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 597, tháng 2-2025