Tại phiên chất vấn Quốc hội ngày 6-11, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã trả lời câu hỏi chất vấn của ĐBQH Phan Viết Lượng đoàn Bình Phước về vấn đề cơ cấu lại nền kinh tế và phân bổ ngân sách nhà nước cho lĩnh vực giáo dục, văn hóa và xã hội.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV

Tại phiên chất vấn, ĐBQH Phan Viết Lượng đặt ra hai câu hỏi: Thứ nhất, cơ cấu lại nền kinh tế là nhiệm vụ rất quan trọng, nhưng công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện và kết quả đạt được còn hạn chế. Đến nay còn 28/102 nhiệm vụ đang hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; 21/30 chỉ tiêu khó đạt mục tiêu đề ra. Xin hỏi nhận thức trách nhiệm của các cơ quan hữu quan đã đầy đủ tương xứng chưa? Trong thời gian tới, cần tập trung ưu tiên những chỉ tiêu, nhiệm vụ nào?

Thứ hai, nhiều năm qua ngân sách nhà nước cho các lĩnh vực giáo dục, đào tạo, văn hóa còn thấp; việc phân bổ còn dàn trải, cào bằng, thực hiện cơ chế đặt hàng còn hạn chế. Xin hỏi nguyên nhân của hạn chế nêu trên và chỉ tiêu, nhiệm vụ, cơ cấu lại, đổi mới việc phân bổ, sử dụng ngân sách nhà nước cho giáo dục, đào tạo, văn hóa nói chung; cho giáo dục đại học, cho thiết chế văn hóa nói riêng như thế nào?

Trả lời chất vấn của ĐBQH Phan Viết Lượng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết, về vấn đề về tái cơ cấu nền kinh tế: Nước ta là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, xuất phát điểm thấp, độ mở lớn, sức chống chịu có hạn đối với những tác động từ bên ngoài, đặc biệt là sức cạnh tranh còn rất hạn chế. Vì vậy, Đảng đã có chỉ đạo là phải cơ cấu lại nền kinh tế. Thực hiện chủ trương của Đảng, Quốc hội đã có Nghị quyết số 31 về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025. Căn cứ vào nghị quyết này, Chính phủ đã có Nghị quyết số 54. Sau 5 tháng, tháng 4/2022 Chính phủ đã ban hành chương trình hành động thực hiện nghị quyết này. Trong nghị quyết này đã rất cụ thể, trong đó có 14 mục tiêu rất rõ và 102 nhiệm vụ.

Tất cả những nhiệm vụ này, hiện nay các bộ, ngành và các địa phương đã triển khai. Tuy nhiên, đây là chương trình 5 năm, do mới thực hiện 2 năm nên chưa hoàn thành toàn bộ. Trong đó có 37 nhiệm vụ đã hoàn thành và đã có văn bản, có 28 nhiệm vụ đang triển khai và đang hoàn thiện để có văn bản phê duyệt, 37 nhiệm vụ đang triển khai theo kế hoạch…

Về nội dung phân bổ ngân sách nhà nước cho lĩnh vực giáo dục, văn hóa và xã hội, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, Quốc hội, Chính phủ cũng rất quan tâm để bố trí nguồn lực cho hai lĩnh vực này. Trong quy định hiện nay thì phải dành 20% tổng chi ngân sách để bố trí cho lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Bình quân hằng năm thực tế chúng ta cũng đã bố trí khoảng chừng 14,7% tổng chi cho lĩnh vực giáo dục, đào tạo và kế hoạch đầu tư công thì cũng đã dành khoảng 3,7% chi đầu tư phát triển cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

“Còn đối với lĩnh vực văn hóa gần đây cũng đã được quan tâm. Ví dụ như vừa rồi chúng ta cũng bố trí gần 2.000 tỷ để tu bổ các di tích văn hóa, lịch sử cần thiết. Tuy nhiên như nhiều đại biểu đã nêu, nguồn lực hiện chưa đáp ứng được nhu cầu và còn tình trạng dàn trải trong thực hiện, còn trình trạng phân bổ trong nhiều năm và sử dụng không hết dự toán” – Phó Thủ tướng cho biết.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung căn cứ vào quy định pháp luật, chủ trương của Đảng, có những chỉ đạo, đặc biệt là kiên trì, xem đầu tư cho giáo dục, đào tạo, văn hóa, xã hội là đầu tư cho con người, đầu tư cho phát triển bền vững của đất nước; quan tâm bố trí nguồn lực cho hai lĩnh vực giáo dục, đào tạo và văn hóa. Trong điều kiện nguồn lực còn khó khăn thì đẩy mạnh hoạt động xã hội hóa, huy động tối đa nguồn lực xã hội; sửa đổi, bổ sung hệ thống pháp luật; cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư tài chính, hợp tác công tư để huy động các nguồn lực.

Đặc biệt, gần đây đã chỉ đạo khẩn trương xây dựng, hoàn thiện Chương trình mục tiêu quốc gia về chấn hưng văn hóa, trong chương trình này thì ưu tiên nguồn lực cho những mục tiêu trọng tâm và tăng cường kỷ luật, kỷ cương, xử lý hành chính và nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư trong lĩnh vực này.

“Cuối cùng, giải pháp hiện nay là khẩn trương sửa đổi Nghị định số 32 để làm sao chúng ta đặt hàng, đấu thầu, nâng cao tính minh bạch, để sử dụng ngân sách nhà nước có hiệu quả”- Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh.

NGỌC BÍCH - Ảnh: Cổng thông tin điện tử Quốc hội