Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024), sáng ngày 3-5-2024, tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương đã diễn ra chương trình “Hồi ức Điện Biên” với buổi chiếu phim tài liệu “Hồi ức Điện Biên” và giao lưu giữa đại diện đoàn làm phim với các đại biểu, khách mời. Đây là chương trình do Đoàn Thanh niên Bộ VHTTDL, Đoàn Thanh niên một số trường đại học và khối các cơ quan Trung ương phối hợp tổ chức.

Các đại biểu và khách mời tham gia chương trình "Hồi ức Điện Biên"

Trong không khí cả nước đang hướng về Điện Biên, cùng ôn lại dấu son hào hùng của lịch sử đất nước 70 năm trở về trước, Đoàn Thanh niên Bộ VHTTDL phối hợp cùng Đoàn Thanh niên của các đơn vị: Học viện An ninh nhân dân, Học viện Báo chí Tuyên truyền, Thanh tra Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương, Thông tấn xã Việt Nam, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động (Trung đoàn E30) tổ chức buổi chiếu phim và giao lưu “Hồi ức Điện Biên”.

Phát biểu khai mạc chương trình, NSƯT Nguyễn Quang Tuấn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Hãng phim tài liệu và Khoa học TƯ cho biết, chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu là nguồn cảm hứng mãnh liệt đối với các nghệ sĩ điện ảnh tài liệu, góp phần không nhỏ vào trang sử vàng của dân tộc. NSƯT Nguyễn Quang Tuấn cũng bày tỏ niềm vui được đón tiếp các đoàn viên đoàn Thanh niên đại diện cho các bộ, ban, ngành đến tham dự chương trình “Hồi ức Điện Biên”, để ôn lại quá khứ hào hùng của dân tộc cùng với những thước phim lịch sử và những dấu ấn đổi thay của vùng đất Điện Biên. Nhân dịp này, Hãng phim mong muốn có thêm nhiều cơ hội để đưa điện ảnh tài liệu đến gần hơn với khán giả - đặc biệt là những khán giả trẻ tuổi thông qua các chương trình do Đoàn Thanh niên tổ chức.

Toàn cảnh chương trình "Hồi ức Điện Biên"

Phát biểu tại chương trình, Quyền Bí thư Đoàn thanh niên Bộ VHTTDL Lê Minh Đức đánh giá, những bài học quý mà chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” để lại vẫn còn nguyên giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc. Ban tổ chức hy vọng chương trình chiếu phim và Tọa đàm “Hồi ức Điện Biên” sẽ giúp đoàn viên thanh niên Khối các cơ quan Trung ương thêm hiểu và tự hào về truyền thống lịch sử vẻ vang của dân tộc, từ đó sẽ quyết tâm và hành động quyết liệt hơn nữa để tham gia góp phần xây dựng đất nước.

Bộ phim Hồi ức Điện Biên dài 47 phút, được sản xuất năm 1994, đoàn làm phim gồm NSƯT Lò Minh, Hồ Trí Phổ, Trần Quý Lục, NSND Trần Văn Thủy, NSƯT Đỗ Khánh Toàn, NSND Nguyễn Thước… Câu chuyện về chiến thắng Điện Biên Phủ được kể lại với thế hệ ngày nay, thông qua lời kể của các cựu chiến binh là các sĩ quan cao cấp Quân đội nhân dân Việt Nam và những người đã tham gia trực tiếp trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Phim khái quát lại quá trình vận động của cuộc kháng chiến thần thánh và kết thúc bằng chiến dịch lịch sử mùa hè năm 1954, lập lại hòa bình ở miền Bắc Việt Nam.

NSƯT Đỗ khánh Toàn là nhà quay phim của bộ phim "Hồi ức Điện Biên"

NSƯT Đỗ Khánh Toàn - Nhà quay phim của bộ phim Hồi ức Điện Biên chia sẻ: “Bộ phim được hoàn thành vào dịp kỷ niệm 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Đã 30 năm kể từ ngày ấy, nhiều đồng chí cựu chiến binh và nhà làm phim đã qua đời. Hôm nay, xem lại bộ phim tôi không khỏi xúc động. Kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi những ngày quay bộ phim này, đó là lần đầu tiên tôi được gặp các đồng chí tướng lĩnh nổi tiếng, trực tiếp tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ như Đại tá Nguyễn Phú Xuyên Khung, Thiếu tướng Nguyễn Đôn Tự... Bộ phim quay lại những thước phim tư liệu giá trị, bởi đây cũng là lần đầu tiên Đại tướng Võ Nguyên Giáp trở lại chiến trường Điện Biên sau ngày chiến thắng”.

Đại tá, nhà báo Nguyễn Xuân Mai (90 tuổi) và Đại tá Trần Liên (96 tuổi) đều trực tiếp tham gia trận Điện Biên Phủ bày tỏ niềm xúc động khi được gặp lại đồng đội. Đại tá Nguyễn Xuân Mai ôn lại những kỷ niệm xưa, khi ông tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ từ ngày 7-12-1953 đến ngày chiến thắng 7-5-1954 và những kỷ niệm đáng nhớ trong hai trận đánh đầu tiên: trận Mường Pồn và trận Pu San - quân ta đều chiến thắng giòn giã. Ông cũng chia sẻ, năm 2009 nhân dịp kỷ niệm 55 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, ông và các đồng đội đã tìm lại được 161 đồng chí từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ, bao gồm cả các chiến sĩ, thanh niên xung phong, văn công hỏa tuyến và văn công… tập hợp lại các tư liệu về họ trong một cuốn sách để lưu lại cho hậu thế.

Đại tá Trần Liên - Nguyên Phó Tư lệnh Binh chủng Ra-da

Đại tá Trần Liên rưng rưng xúc động sau khi xem bộ phim Hồi ức Điện Biên bởi  gặp lại nhiều đồng chí, đồng đội trong phim. Người cựu binh nay đã 96 tuổi nhớ lại những ngày chiến đấu gian khổ, khi ông còn là trợ lý tham mưu ở trung đoàn pháo cao xạ. Ông cũng tự hào vì mình cùng đồng đội đã chiến thắng bằng những vũ khí thô sơ và một tinh thần quả cảm, khi nhắc lại lời của một cựu chiến binh người Pháp trong phim: “Thật khó hiểu khi Việt Minh chiến thắng ở Điện Biên Phủ mà không hề có máy bay!”.

NSƯT Trịnh Quang Tùng - Phó Tổng Giám đốc phụ trách Công ty TNHH MTV Hãng phim Tài liệu và Khoa học TƯ cho biết, Hãng phim đã có mặt tại các chiến trường chống Pháp từ những năm 1948, 1949 và cho ra đời những bộ phim nổi tiếng về chiến thắng Tây Bắc, trận Đông Khê… Trong đó có rất nhiều bộ phim về Điện Biên Phủ. Lần đầu tiên được xem bộ phim Hồi ức Điện Biên, NSƯT Trịnh Quang Tùng bày tỏ tri ân những người làm phim, trong đó có người đã mất và nhận thấy công lao to lớn của các thế hệ nghệ sĩ trong việc đóng góp những thước phim chiến tranh quý giá. Phải chiến đấu như một người lính thực thụ mới có được những thước phim quý giá ấy, Hãng  phim đã có 8 liệt sĩ hy sinh trong các cuộc kháng chiến.

Nhân dịp này, Hãng cho ra đời bộ phim Đồng hành với lịch sử - trong đó các đạo diễn trẻ tiếp cận những câu chuyện, vấn đề lịch sử với một góc nhìn mới. Ông bày tỏ: “Chúng ta ôn lại lịch sử để nhắc nhớ cho mỗi người về niềm tự hào dân tộc, đặc biệt là thế hệ trẻ. Gần đây, tại các LHP Tài liệu và Khoa học mà Hãng tham gia tổ chức, số lượng các khán giả trẻ tới xem phim tài liệu rất đông. Có thể các bạn muốn tìm lại những giá trị lịch sử bởi phim tài liệu luôn được kể lại chân thực, câu chuyện trên sự thật, con người thật. Chúng tôi rất mong tiếp tục được đón các bạn Đoàn viên thanh niên đến để cùng xem lại những thước phim lịch sử, Hãng chúng tôi có kho tư liệu hàng nghìn bộ phim, trong đó có gần 40 nghìn cuốn phim nhựa – một di sản quý báu mà các thế hệ đi trước đã để lại”.

NSƯT Đỗ Khánh Toàn (người thứ ba từ trái sang) cùng Đại tá Nguyễn Xuân Mai và Đại tá Trần Liên

NSƯT Trịnh Quang Tùng cũng cho biết, từ ngày 3 đến 5-5-2024, tại Hãng phim Tài liệu và Khoa học TƯ sẽ diễn ra Những ngày phim tài liệu kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, với 6 bộ phim được trình chiếu bao gồm: Hồi ức Điện Biên, Chuyện những người lính già (ngày 3-5), Điện Biên Phủ, Chia lửa cùng Điện Biên (ngày 4-5), Đồng hành cùng lịch sử, Điện Biên Phủ niềm hy vọng (ngày 5-5). Đây là những bộ phim do các nghệ sĩ của Hãng phim Tài liệu và Khoa học TƯ thực hiện trong những năm tháng ác liệt nhất của cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp xâm lược, và một số bộ phim được thực hiện trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước cho đến ngày nay.

Bài, ảnh: NGÔ HỒNG VÂN