Thông tin tư liệu > Chân dung văn hóa

Biết rằng đó là quy luật, nhưng khi tin GS, NSND Trần Bảng rời cõi tạm ở tuổi 97 hôm 19-7, những người hoạt động sân khấu vẫn bàng hoàng vì sân khấu nước nhà lại mất đi một cây đại thụ. Ông là tác giả của nhiều vở chèo mở màn cho thời kỳ Chèo hiện đại, là đạo diễn nhiều vở chèo với những thử nghiệm thận trọng, là một nhà nghiên cứu khoa học tâm huyết… và là vị "Trùm chèo" của nghệ thuật chèo Việt Nam hiện đại. Hơn hết, ông còn là một nghệ sĩ đầy tự trọng, là tấm gương sáng, người thầy tâm huyết, tận tâm với những thế hệ đi sau.

Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên (1/3/1923 - 1/3/2023), là dịp để chúng ta ôn lại cuộc đời, sự nghiệp và tôn vinh công lao, cống hiến to lớn của ông đối với cách mạng Việt Nam, trong đó tên tuổi của ông đã gắn liền với Đường Hồ Chí Minh huyền thoại.

Kỷ niệm 110 năm Ngày sinh đồng chí Huỳnh Tấn Phát (15/2/1913 - 15/2/2023), là dịp để chúng ta tri ân, khẳng định những công lao và đóng góp quan trọng của đồng chí Huỳnh Tấn Phát, bậc trí thức lớn của dân tộc, lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước, Mặt trận trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Võ Văn Kiệt (23/11/1922 - 23/11/2022), chúng ta cùng nhau nhớ về nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta, người cộng sản kiên trung, suốt đời vì nước, vì dân.

Nghệ sĩ Nhiếp ảnh (NSNA) Huỳnh Hà được sinh ra và lớn lên tại Quảng Nam, nơi có danh thắng nổi tiếng với biệt danh “thành phố của những danh hiệu” - Hội An. Vẻ đẹp của vùng đất đó không chỉ làm đắm say du khách mà còn trở thành tình yêu sâu đậm đối với nghệ sĩ. Tình yêu đó đã được anh truyền tải vào những “đứa con” của mình, nhiều tác phẩm của Huỳnh Hà đã để lại dấu ấn trong lòng người xem và giành giải thưởng cao trong nước và quốc tế. Tác phẩm “Cái nhìn” - Huy chương Vàng VAPA được trao trong Cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 11 tại Việt Nam năm 2021 do Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam (VAPA) tổ chức vừa qua là một trong số đó.

Hà Nội xưa và nay mang những dấu ấn văn hóa tiêu biểu, nơi "lắng hồn núi sông" nghìn năm văn hiến, vẫn vẹn nguyên vẻ đẹp sâu đằm, lãng mạn và hào hoa. Bởi vậy, không lạ khi Hà Nội đã trở thành đề tài cho nhiều tác phẩm nghệ thuật trong đó có hội họa…

Từ những chiếc lá đề mỏng manh được nhập về từ một số nước trên thế giới, qua bàn tay tài hoa của nghệ nhân Nguyễn Đức Bằng đã khéo léo mạ vàng 24k và thổi hồn thành những tác phẩm nghệ thuật phong thủy trường tồn với thời gian. Với những cống hiến đó Nghệ nhân quốc gia Nguyễn Đức Bằng đã được Viện Nghiên cứu Văn hóa Phương Đông trao Bảng vàng lưu danh “Nghệ nhân Văn hóa tiêu biểu Đông Nam Á - Việt Nam” năm 2021.

Người Gia rai ở Tây Nguyên luôn tôn thờ gươm thần và các vị Pơtao Apui (vua lửa) - những người đã giúp họ mang đến mưa thuận gió hòa trong những ngày nắng nóng, khô hạn. Tính đến nay, dân tộc Gia rai đã có 14 đời Pơtao Apui, trong đó, có 3 người được cộng đồng nhắc đến nhiều nhất là Siu Nhong, Siu Ắt và Siu Tũ bởi những công lao mà họ đã mang lại cho buôn làng. Tên tuổi và những câu chuyện huyền thoại về họ luôn được cộng đồng Gia rai lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác với lòng thành kính, tự hào và biết ơn sâu sắc.

Lê Quý Đôn (1726-1784) - nhà bác học lớn đồng thời cũng là một nhà tư tưởng lớn của dân tộc Việt Nam vào TK XVIII. Ông có rất nhiều tư tưởng trên các lĩnh vực, nhưng đáng chú ý nhất đó là tư tưởng giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Với trí tuệ, lòng yêu nước, tự tôn dân tộc và hơn hết muốn khẳng định Việt Nam có một nền văn hóa riêng, ông là người đã sưu tập, biên soạn, chỉnh lý một cách có hệ thống những văn bản của các nhà tư tưởng trước ông. Việt Nam hiện nay, với sự giao lưu, hợp tác trong nhiều lĩnh vực tất yếu dẫn đến sự giao lưu văn hóa, nên việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc là một vấn đề cần được đặt ra. Chính vì vậy, việc nghiên cứu những tư tưởng về bản sắc văn hóa dân tộc của Lê Quý Đôn có những giá trị tham khảo về mặt lý luận và thực tiễn nhất định.

Với đôi mắt tinh anh, đôi chân dẻo dai và một tinh thần bền bỉ, ông đã đi khắp chân trời góc bể, ở khắp nơi trên đất nước Việt Nam, dường như không có nơi nào khiến ông ngại đặt chân đến, dù phải đi bộ hằng ngày đường và phải ăn uống kham khổ cùng với lũ học trò mà thân mật gọi là “cửu vạn”. Đồng nghiệp gọi ông bằng cái tên trìu mến: Giáo sư bụi, học trò gọi ông bằng Cụ và các học giả nước ngoài gọi ông bằng cái tên tôn kính: Giáo sư Trần. Người tôi muốn nói đến ở đây là Giáo sư Trần Quốc Vượng.