Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách “Báo chí trước hết phải phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân”.

Ấn phẩm đặc biệt này là tập hợp những bài viết, bài phát biểu, lời kêu gọi, thư, điện của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đến bạn đọc, người làm báo, ban biên tập các báo, tạp chí trong nước và quốc tế, trải dài từ năm 1922 đến năm 1962. Cuốn sách không chỉ có giá trị lịch sử sâu sắc mà còn là tài liệu quý giá, thiết thực để tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân trong giai đoạn cách mạng hiện nay.

Bìa cuốn sách

Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất, đồng thời là một nhà báo cách mạng lỗi lạc, chính Người đã khai sinh và đặt nền móng vững chắc cho nền báo chí cách mạng Việt Nam. Người luôn coi báo chí là một “vũ khí” sắc bén trong sự nghiệp cách mạng, một công cụ đắc lực để tuyên truyền, giáo dục và vận động nhân dân. Từ việc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đến sự ra đời của Báo Thanh Niên vào ngày 21-6-1925, mốc son khai mở nền báo chí cách mạng Việt Nam. Người đã trực tiếp sáng lập, lãnh đạo, dẫn dắt và phát triển nền báo chí nước nhà.

Dù ở bất kỳ vị trí nào, từ một nhà báo mới tập sự đến Chủ tịch nước, Hồ Chí Minh luôn khẳng định một quan điểm nhất quán: báo chí trước hết phải phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. Đây không chỉ là một quan điểm nghề nghiệp mà là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt toàn bộ nền báo chí cách mạng Việt Nam: một nền báo chí không xa rời thực tiễn, không trung lập, và luôn là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân lao động. Người đặc biệt quan tâm đến việc đào tạo, bồi dưỡng những người làm báo, dìu dắt và định hướng cho sự phát triển của báo chí cách mạng.

40 tác phẩm được tuyển chọn trong cuốn sách là những lời dạy, chỉ dẫn rất cụ thể và chi tiết đối với người làm báo; lột tả tư tưởng sâu sắc và nghệ thuật làm báo bậc thầy của Người.

Một vấn đề cốt lõi mà Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm là mục đích và đối tượng của báo chí. Người căn dặn: “Báo chí ta không phải để cho một số ít người xem, mà để phục vụ nhân dân... cho nên phải có tính chất quần chúng và tinh thần chiến đấu”; “Mỗi khi viết một bài báo, thì tự đặt câu hỏi: Viết cho ai xem? Viết để làm gì?”. Người yêu cầu người làm báo phải trả lời được ba câu hỏi cốt tử: Viết cho ai? Viết để làm gì? và Viết như thế nào cho dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm theo?

Người đặc biệt coi trọng tính chân thực của tác phẩm, nhắc nhở nhà báo phải “thận trọng” đến từng chi tiết, từng số liệu; phải giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ Việt Nam. Người làm báo phải “gần gũi quần chúng”, “đi sâu vào thực tế”, khắc phục thói ba hoa, hình thức, bệnh sính dùng chữ nước ngoài. Đặc biệt, Người nhấn mạnh yêu cầu “luôn luôn cố gắng học hỏi, luôn luôn cầu tiến bộ”, “phải học tập không ngừng và phải luôn luôn khiêm tốn”.

Trong nhiều thập kỷ qua, những lời chỉ dẫn của cuốn sách vẫn vẹn nguyên giá trị và mang tính thời sự sâu sắc. Trong bối cảnh công nghệ truyền thông thay đổi nhanh chóng, mạng xã hội bùng nổ, thông tin đa chiều , thì việc giữ vững bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và lý tưởng phục vụ nhân dân như lời Bác dạy chính là sợi chỉ đỏ định hướng cho người làm báo. Dù hình thức và phương tiện báo chí có thay đổi thế nào, thì giá trị cốt lõi của báo chí - phục vụ Đảng, phục vụ nhân dân, vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội - vẫn không thay đổi.

Cuốn sách Báo chí trước hết phải phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân không chỉ là tư liệu lịch sử mà còn là ngọn lửa truyền cảm hứng, hun đúc lý tưởng, bản lĩnh và trách nhiệm cho mỗi nhà báo Việt Nam hôm nay. Đó còn là cẩm nang để người làm báo cách mạng kiên định, giữ vững bản lĩnh chính trị, luôn tâm niệm trách nhiệm cao quý của mình trước Đảng, trước nhân dân và xã hội.

HỒNG VÂN