Ngày 19-8-2025, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945–19/8/2025) và 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945-28/8/2025), Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch đã tổ chức Lễ tiếp nhận hai hiện vật do ông Trần Viết Hoàn, nguyên Giám đốc Khu Di tích trân trọng trao tặng. Hiện vật gồm chiếc máy chữ hiệu Hermes và chiếc đồng hồ để bàn, những hiện vật có giá trị đặc biệt trong việc tái hiện sinh động đời sống và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Bà Lê Thị Phượng - Giám đốc Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch phát biểu tại Lễ tiếp nhận hiện vật

Phát biểu tại buổi lễ, bà Lê Thị Phượng - Giám đốc Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch cho biết: “Hai hiện vật do ông Hoàn trao tặng lần này: một chiếc máy chữ hiệu Hermes và một đồng hồ để bàn. Những hiện vật này không chỉ có giá trị vật chất mà còn mang ý nghĩa biểu tượng thiêng liêng. Đây là các hiện vật cùng thời với chiếc máy chữ Hermes Baby và đồng hồ để bàn hiện đang được trưng bày tại Nhà sàn Bác Hồ - nơi Bác sống và làm việc trong suốt 11 năm cuối đời (1958–1969). Những hiện vật mà ông Hoàn trao tặng cho Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch ngày hôm nay là những hiện vật cùng thời với những đồ dùng hàng ngày đã gắn bó bên Bác Hồ kính yêu của chúng ta trong những chặng đường đầy gian khó của dân tộc”.

Ông Trần Viết Hoàn, sinh năm 1943 tại Quỳnh Phụ, Thái Bình (nay là tỉnh Hưng Yên), là một trong số ít người vinh dự được trực tiếp phục vụ và bảo vệ Chủ tịch Hồ Chí Minh trong những năm tháng cuối đời của Người. Từ năm 1966 đến 1969, ông là cận vệ tại Khu Phủ Chủ tịch - nơi Bác Hồ sống và làm việc, đặc biệt có mặt trong giai đoạn Bác lâm bệnh và qua đời. Sau đó, ông tiếp tục công tác tại Văn phòng Chủ tịch nước và giữ cương vị Giám đốc Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch từ năm 1988 đến 2004.

Ông Trần Viết Hoàn - cận vệ Bác Hồ, nguyên Giám đốc Khu Di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch trao tặng 2 hiện vật cho Khu Di tích

Những năm tháng bên Bác và công tác tại Khu Di tích, ông Trần Viết Hoàn gắn bó sâu sắc với từng hiện vật, từng di tích nơi đây. Với ông, việc sưu tầm những hiện vật gốc, hiện vật cùng thời là một nỗ lực thầm lặng nhưng thiết tha, như một cách nối dài mạch nguồn ký ức về Bác - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.

Chiếc máy chữ Hermes hiện nay được trưng bày ở ngăn dưới cùng giá sách phòng làm việc tầng 2 ngôi Nhà sàn. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường dùng chiếc máy chữ để đánh các bài viết, văn bản, thư gửi tới các tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác, sản xuất, chiến đấu, điện mừng, lời chia buồn tới nhân dân và bạn bè thế giới. Chiếc máy chữ là người bạn gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh (ngay cả lúc đi công tác xa Người cũng mang máy theo, lúc nghỉ chân giữa đường cần thảo tài liệu Người lấy máy ra kê luôn lên chân và làm việc). Máy được làm bằng kim loại, thiết kế vuông, màu xám, mang dòng chữ “HERMES – MADE IN SWITZERLAND BY Paillard S.A.” - minh chứng sinh động cho một giai đoạn lịch sử đặc biệt.

Chiếc đồng hồ để bàn hiện đang trưng bày tại tầng 1 Nhà sàn, được mua tại Cửa hàng cung cấp Bờ Hồ năm 1964, cao 12,5cm, đường kính 10,5cm, mặt kính tròn trong suốt, vỏ sắt mạ vàng. Mỗi ngày, đồng chí phục vụ đều lên dây cót để đồng hồ chạy đúng giờ, giúp Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc khoa học, đúng giờ giấc. Chiếc đồng hồ đã gắn bó với Người trong thời gian Người sống và làm việc tại Khu Phủ Chủ tịch, đặc biệt trong các cuộc họp với Bộ Chính trị hay khi làm việc với các đồng chí Trung ương Đảng. Đây còn là biểu tượng của nếp sống ngăn nắp, khoa học mà Người luôn duy trì đến cuối đời.

Tập thể lãnh đạo Khu Di tích và gia đình ông Trần Viết Hoàn

Với hơn 55 năm gìn giữ và phát huy giá trị di sản, Khu Di tích luôn nỗ lực không ngừng trong công tác bảo tồn, đồng thời đẩy mạnh sưu tầm hiện vật trong và ngoài nước để trưng bày, giáo dục di sản và lan tỏa những giá trị tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đến đông đảo Nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế.

Việc tiếp nhận hai hiện vật quý từ ông Trần Viết Hoàn không chỉ góp phần làm phong phú thêm kho tư liệu, hiện vật tại Khu Di tích, mà còn là minh chứng sâu sắc cho tấm lòng thủy chung son sắt của một người từng có vinh dự cận kề phục vụ Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây cũng là lời nhắc nhở đầy xúc động về trách nhiệm thiêng liêng của mỗi cán bộ Khu Di tích hôm nay trong việc giữ gìn, phát huy giá trị di sản quý báu tại nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống và làm việc suốt 15 năm cuối đời.

Bài, ảnh: LIÊN HƯƠNG