Chiều 12-7, tại Hà Nội, Bộ VHTTDL tổ chức buổi làm việc với tỉnh Quảng Trị về công tác văn hóa, thể thao và du lịch 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng và Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng đồng chủ trì buổi làm việc.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng chủ trì buổi làm việc

Cùng tham dự buổi làm việc, về phía tỉnh Quảng Trị: Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Hưng; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Nam; Giám đốc Sở VHTTDL Lê Minh Tuấn; lãnh đạo các đơn vị chức năng tỉnh.

Về phía Bộ VHTTDL có các Thứ trưởng: Đoàn Văn Việt, Tạ Quang Đông, Trịnh Thị Thủy; lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị chức năng thuộc Bộ.

Kết quả đạt được của tỉnh Quảng Trị trong 6 tháng đầu năm 2023

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2023 trong bối cảnh tình hình chính trị quốc tế và khu vực, tình hình kinh tế, xã hội trong nước tiếp tục có nhiều khó khăn và bất lợi, nhưng quán triệt phương châm hành động của Chính phủ “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh, linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”; được sự quan tâm của Chính phủ, các bộ ngành T.Ư, tỉnh Quảng Trị đã nỗ lực triển khai thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong năm và các mục tiêu đã đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII.

Tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh có chuyển biến tích cực: tổng sản phẩm trên địa bàn ước tính tăng 6,52% so với cùng kỳ năm trước, các lĩnh vực xã hội, giáo dục đào tạo, y tế, an sinh xã hội có nhiều tín hiệu tích cực, tiến bộ. Quốc phòng - an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm, các hoạt động đối ngoại tiếp tục mở rộng, nhiều quan hệ đi vào cụ thể, chiều sâu, hiệu quả.

Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị Lê Quang Tùng đồng chủ trì buổi làm việc

Trên lĩnh vực Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Được sự quan tâm, hỗ trợ của Bộ VHTTDL, các đơn vị thuộc Bộ, tỉnh Quảng Trị đã triển khai nhiều giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát triển ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tương xứng với tiềm năng và thế mạnh của địa phương.

UBND tỉnh Quảng Trị đã phối hợp Bộ VHTTDL tổ chức thành công Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực Việt Nam với chủ đề “Hồn dân tộc - Vị quê hương”, góp phần kích cầu phát triển du lịch sau những ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19; đồng thời mở ra hướng đi mới hướng về sản phẩm du lịch ẩm thực đặc trưng của Quảng Trị và vùng Bắc Trung Bộ. Đặc biệt, nhờ sự quan tâm hỗ trợ của Bộ VHTTDL, UBND tỉnh Quảng Trị đã phối hợp tổ chức thành công Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực Việt Nam với chủ đề “Hồn dân tộc - Vị quê hương” diễn ra từ ngày 28 đến 30-4-2023. Lễ hội có quy mô 83 gian hàng với hơn 500 món ăn và thức uống, thu hút số lượng lớn nhân dân, khách du lịch đến tham quan, thưởng thức tinh hoa ẩm thực ba miền Bắc-Trung-Nam với đầy đủ sắc màu truyền thống và hiện đại, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp (đạt trên 30 ngàn lượt khách, tăng hơn 6 lần so với dự kiến); bên cạnh đó, có đến 2,8 triệu lượt tương tác trên mạng xã hội đã thể hiện hiệu quả và sức lan tỏa của sự kiện. Lễ hội Văn hóa - Ẩm thực Việt Nam năm 2023 tại Quảng Trị đã góp phần kích cầu phát triển du lịch sau những ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID-19; đồng thời mở ra hướng đi mới trong thu hút khách du lịch đến với Quảng Trị nói riêng và vùng Bắc Trung Bộ nói chung.

Tỉnh cũng tổ chức thành công Kỷ niệm 50 năm ngày ra mắt trụ sở Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam; Kỷ niệm 55 năm ngày Chiến thắng Khe Sanh, giải phóng huyện Hướng Hóa.

Hiện nay, tỉnh đang tiếp tục rà soát để phối hợp với các bộ, ngành trung ương tổ chức Kỷ niệm 50 năm ngày Chủ tịch Cuba Fidel Castro thăm vùng giải phóng tỉnh Quảng Trị (tháng 9-2023); Kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Đại tướng Đoàn Khuê, nguyên Ủy viên Bộ Chính Trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (tháng 10-2023).

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam báo cáo tóm tắt kết quả đạt được của tỉnh Quảng Trị trong 6 tháng đầu năm 2023

Công tác quản lý di tích và bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa được quan tâm, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm và đã đạt nhiều kết quả quan trọng: UBND tỉnh đã hoàn thành trình Bộ VHTTDL thẩm định Phê duyệt quy hoạch di tích quốc gia đặc biệt đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải và Di tích quốc gia đặc biệt Cảng quân sự Đông Hà; trình thẩm định nhiệm vụ lập quy hoạch bảo quản tu bổ phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia đặc biệt địa đạo Vịnh Mốc và hệ thống làng hầm Vĩnh Linh, di tích quốc gia Giếng cổ Gio An, Di tích quốc gia các địa điểm liên quan đến dinh Chúa Nguyễn; xây dựng Hồ sơ khoa học văn hóa phi vật thể “Hò giã gạo” trình Bộ VHTTDL công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; Hồ sơ khoa học đề nghị đưa vào di sản văn hóa phi vật thể quốc gia “Lễ hội A riêu ping của người Tà Ôi/ Pako Quảng Trị" trình Bộ VHTTDL... Tiếp tục triển khai dự án 6 “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch" thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch về phát triển thể dục thể thao như: triển khai thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại, giai đoạn 2021-2030”; Đề án tổng thể phát triển thể lực, tầm vóc người Việt Nam giai đoạn 2016-2030… Thể thao quần chúng phát triển sâu rộng trong mọi đối tượng với nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Đến nay, tỷ lệ người dân tập luyện TDTT thường xuyên đạt: 37,2% dân số; tỷ lệ gia đình tập luyện TDTT đạt: 27,9% tổng số hộ dân; toàn tỉnh có 855 câu lạc bộ và điểm tập TDTT; có 3 liên đoàn và hội thể thao. Thể thao thành tích cao được quan tâm nên có bước phát triển tốt.

Công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở: Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh; công tác gia đình và phòng chống bạo lực gia đình đạt nhiều kết quả tích cực.

Xây dựng và phát triển một số sản phẩm du lịch mới, nhất là Chương trình thí điểm thăm viếng di tích quốc gia đặc biệt Thành Cổ Quảng Trị, Bến thả hoa trên sông Thạch Hãn, các Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia vào ban đêm. Triển khai thí điểm tuyến phố Đêm vào tối thứ bảy hằng tuần tại Trung tâm văn hóa điện ảnh tỉnh; phát triển các sản phẩm du lịch miền Tây tỉnh Quảng Trị…

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam cũng cho biết: mặc dù lĩnh vực công tác VHTTDL của tỉnh đã được quan tâm; tuy nhiên, do điều kiện KTXH của tỉnh còn nhiều khó khăn, vì vậy việc đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch còn những hạn chế.

Vì vậy, ngoài việc tiếp tục nỗ lực phát huy tiềm năng, lợi thế và nỗ lực của chính mình, tỉnh Quảng Trị rất mong tiếp tục nhân được sự quan tâm, giúp đỡ của Bộ VHTTDL. Trong khuôn khổ chuyến công tác của lãnh đạo tỉnh Quảng Trị với Bộ VHTTDL, tỉnh Quảng Trị có một số đề xuất: năm 2024, tỉnh Quảng Trị sẽ có kế hoạch tổ chức các hoạt động kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống Vĩnh Linh và 70 năm Ngày thành lập Đặc khu Vĩnh Linh, đề nghị Bộ VHTTDL hỗ trợ: tư vấn, thiết kế và bổ sung thêm hiện vật, giúp huyện Vĩnh Linh tổ chức trưng bày triển lãm tại Nhà Văn hóa huyện Vĩnh Linh để phục vụ cho hoạt động Kỷ niệm 70 năm truyền thống Vĩnh Linh…; tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt tại Lễ kỷ niệm và xây dựng bộ phim tài liệu về huyện Vĩnh Linh “Ngày ấy và bây giờ”. 

Đối với Lễ hội Vì Hòa Bình tại Quảng Trị, dự kiến tổ chức kỳ đầu tiên vào tháng 7-2024, đề nghị Bộ VHTTDL hỗ trợ kinh phí Chương trình nghệ thuật Khai mạc Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải; đề nghị hỗ trợ tổ chức một số giải đấu tại tỉnh Quảng Trị vào thời gian trước và sau Lễ Hội vì hòa bình, như Giải vô địch Bóng chuyền trẻ nam nữ; Giải vô địch cầu lông cá nhân quốc gia.

Quảng Trị có một hệ thống di tích lịch sử đồ sộ với 500 di tích, gồm 4 di tích quốc gia đặc biệt, 20 di tích quốc gia và 476 di tích cấp tỉnh. Để phát huy giá trị giá trị di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh, tỉnh Quảng Trị đề Bộ VHTTDL: hướng dẫn, hỗ trợ tỉnh Quảng Trị xây dựng hồ sơ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt đối với Di tích quốc gia Hệ thống các công trình khai thác nước cổ Gio An. Trên cơ sở đó, hỗ trợ Quảng Trị hoàn thành hồ sơ đề cử trình UNESCO ghi vào Danh mục Di sản thế giới đối với hai di tích: hệ thống các công trình khai thác nước cổ Gio An và Di tích quốc gia đặc biệt Địa đạo Vịnh Mốc và Hệ thống làng hầm Vĩnh Linh…

Tại buổi làm việc, đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ VHTTDL đã bàn luận, phát biểu ý kiến và đưa ra các giải pháp đóng góp đối với tỉnh Quảng Trị.

Các Thứ trưởng: Tạ Quang Đông, Trịnh Thị Thủy, Đoàn Văn Việt phát biểu ý kiến tại buổi làm việc với tỉnh Quảng Trị

Các đại biểu phát biểu ý kiến tại buổi làm việc

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, sau 1 năm rưỡi thực hiện cam kết giữa Bộ VHTTDL và tỉnh Quảng Trị để huy động nguồn lực nhằm phát triển VHTTDL, tích cực đóng góp chung vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, đảm bảo quốc phòng an ninh, để Quảng Trị đạt được những mục tiêu đề ra. Mặc dù trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, nhưng dưới sự chỉ đạo của các cấp, các ngành địa phương, trong đó có HĐND, UBND, quan trọng là đã phát huy được phẩm chất tốt đẹp của người Quảng Trị trong việc nỗ lực xây dựng quê hương. Vì vậy, kinh tế - xã hội của Quảng Trị đã có những bước phát triển. Trong 6 tháng đầu năm, tổng sản phẩm quốc nội của địa phương tăng cao, thu ngân sách đạt chỉ tiêu, kế hoạch đề ra, có điều kiện để tổ chức các hoạt động, chăm lo đời sống của nhân dân, quốc phòng an ninh được đảm bảo…

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chia vui với những kết quả đã đạt được về kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Trị. Đối với lĩnh vực VHTTDL, Bộ trưởng cho biết, địa phương có nhiều nỗ lực, tận dụng được thế mạnh, các nguồn lực góp phần phát triển văn hóa, đẩy mạnh các hoạt động của du lịch, để từng bước tiến gần hơn tới mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Tỉnh cũng đã tổ chức nhiều sự kiện, nhiều lễ hội trong thời gian ngắn, không chỉ đáp ứng được nhu cầu hưởng thụ văn hóa của người dân mà qua đó quảng bá tới bạn bè trong nước và quốc tế thêm hiểu, thêm yêu mảnh đất Quảng Trị. 

“Vì vậy, chúng ta cần tiếp tục nhân lên sức mạnh từ văn hóa và bằng văn hóa để tạo thành sức mạnh của vùng đất vốn khó khăn về địa kinh tế nhưng lại giàu truyền thống cách mạng, giàu truyền thống văn hóa này. Chắc chắn tỉnh sẽ hoàn thành và về đích sớm những kế hoạch và các mục tiêu đã đề ra”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui cũng còn đó những trăn trở khi đặt Quảng Trị trong mối tương quan với nhiều địa phương khác. Mặc dù nhiều nỗ lực nhưng do điều kiện kinh tế, quy mô nền kinh tế nhỏ nên có nhiều mong muốn, nhiều khát vọng nhưng tỉnh chưa thể trở thành hiện thực. Đi sâu vào lĩnh vực VHTTDL, tuy tỉnh đã tổ chức nhiều sự kiện nhưng tính đa mục tiêu vẫn chưa đạt được như mong muốn. Bởi sự kiện văn hóa, bên cạnh phục vụ nhu cầu thưởng thức của người dân về hưởng thụ văn hóa, trong đó còn có vấn đề kinh tế trong văn hóa và văn hóa trong kinh tế, thì địa phương cần phải mềm dẻo, linh hoạt trong việc tổ chức các sự kiện, hiện nay chưa có những sản phẩm đặc thù. Ví dụ, nhìn sang lễ hội pháo hoa Đà Nẵng, đã phát huy tối đa trong các dịch vụ, du lịch. Đồng thời, Quảng Trị cũng có nhiều tiềm năng về du lịch, nhưng quá trình phát triển thì chưa có được nhiều lợi thế với những định hướng, bài bản, cách làm…

Bộ trưởng gợi mở, để phát triển VHTTDL, tỉnh Quảng Trị cần sớm ban hành Nghị quyết chuyên đề của Ban chấp hành Đảng bộ về phát triển văn hóa và phát huy phẩm chất tốt đẹp của con người Quảng Trị nhằm đưa tỉnh Quảng Trị phát triển. Gắn với Nghị quyết là đưa 6 nhiệm vụ và 4 nhóm giải pháp mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nêu tại Hội nghị văn hóa toàn quốc trong quá trình xuyên suốt thực hiện. Từ đó, dựa vào sức mạnh mềm của văn hóa, và góp phần phát triển văn hóa theo hướng bền vững.

Trên tinh thần năng động, sáng tạo trong bối cảnh còn gặp nhiều khó khăn, tỉnh Quảng Trị có thể nghiên cứu và sớm cho làm thí điểm một đề án do HĐND ban hành để khai thác, phát huy các thiết chế văn hóa, thể thao trên địa bàn Quảng Trị. Từ đó, có thể bổ sung nguồn lực cho các thiết chế, đưa các thiết chế trở lại hoạt động phục vụ đời sống, tinh thần của nhân dân; đồng thời, sẽ đỡ gánh nặng cho Nhà nước trong việc trùng tu, tôn tạo. 

Toàn cảnh buổi làm việc

Để phát triển văn hóa, mà văn hóa thì rất rộng, đề nghị tỉnh cần đầu tư theo hướng có trọng tâm, trọng điểm và tìm ra lợi thế của Quảng Trị để có điểm nhấn riêng, vì thế, Quảng Trị cần dồn tâm, dồn sức bằng cả trí và tầm để triển khai…

Về các đề xuất của tỉnh, Bộ trưởng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến để phối hợp với tỉnh phát triển các lĩnh vực VHTTDL, đóng góp vào sự phát triển chung về kinh tế, xã hội của địa phương, phấn đấu trở thành tỉnh trong nhóm trung bình cao của cả nước.

Trân trọng và ghi nhận trước những đánh giá, chia sẻ cũng như những ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng dành cho tỉnh Quảng Trị, thay mặt đoàn cán bộ trong chuyến công tác làm việc với Bộ VHTTDL lần này, Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng đã bày tỏ cảm ơn tới lãnh đạo Bộ, Cục, Vụ, đơn vị đã luôn đồng hành, đồng lòng và hỗ trợ cùng tỉnh Quảng Trị trong thời gian qua đã quan tâm đến các hoạt động VHTTDL.

Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng chúc mừng ngành VHTTDL trong thời gian vừa qua đã có nhiều thành tựu trong các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, đặc biệt là văn hóa được cả hệ thống chính trị quan tâm thời gian qua. Đó là sự nỗ lực rất lớn của Bộ VHTTDL, đặc biệt là đồng chí Bộ trưởng ngay từ đầu nhiệm kỳ đã đưa vấn đề phát triển văn hóa gắn với phát triển kinh tế xuyên suốt từ thực hiện Nghị quyết đến những việc làm cụ thể. Theo đó, Tỉnh Quảng Trị còn nhiều khó khăn về kinh tế, nhưng đã đặt văn hóa trở thành ưu tiên ngay trong Nghị quyết của Ban chấp hành về việc tăng nguồn lực cho văn hóa.

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng cảm ơn sự quan tâm của Bộ VHTTDL nói chung cũng như Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói riêng với công tác phát triển VHTTDL trên địa bàn tỉnh. Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị cho biết, tỉnh sẽ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng và ý kiến của các cơ quan chuyên môn để tỉnh Quảng Trị hoàn thành có hiệu quả như trong cam kết với Bộ VHTTDL về lĩnh vực VHTTDL.

NGỌC BÍCH - Ảnh: TRẦN HUẤN