Tóm tắt: Xã Ô Diên (Hà Nội) là một trong những vùng đất đặc biệt của vùng châu thổ sông Hồng, có bề dầy về lịch sử và những đặc trưng văn hóa. Ô Diên không những là vùng đất gắn với giai đoạn lịch sử thời Tiền Lý, mà còn mang giá trị đặc trưng cho không gian văn hóa xứ Đoài. Trong đó, có đời sống văn hóa tín ngưỡng - tâm linh và các sinh hoạt lễ nghi liên quan. Từ góc nhìn “địa văn hóa - lịch sử”, bài viết tập trung tìm hiểu, khảo sát một số vấn đề về đời sống tín ngưỡng thông qua các lễ hội liên quan đến địa bàn xã Ô Diên; đồng thời, làm rõ hơn đặc trưng văn hóa tín ngưỡng bắt nguồn từ những đặc điểm tự nhiên cơ bản của vùng đất. Trên cơ sở bóc tách những đặc trưng đó, bài viết nhằm đưa ra những quan điểm, giải pháp để bảo tồn/ bảo vệ các giá trị di sản văn hóa và không gian sinh thái, địa lý, từ đó, tạo ra xu hướng phát triển bền vững và biến những di sản văn hóa trong môi trường cảnh quan địa lý thành “nguồn tài nguyên”, góp phần phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Tóm tắt: Là một nhân vật có vị thế đặc biệt trong tín ngưỡng thờ Mẫu ở Việt Nam, hành trạng, lai lịch trần tục của Thánh Mẫu Liễu Hạnh rất phức tạp, khó có thể tìm được một hành trạng gốc. Tại Thanh Hóa đang tồn tại hai quan điểm giáng trần lần thứ ba của công chúa Liễu Hạnh ở Phố Cát và Tây Mỗ. Bài viết khai thác những thông tin của công chúa Liễu Hạnh tại địa danh Tây Mỗ, huyện Hà Trung (trước đây) - địa danh khá mờ trong tâm thức dân gian cũng như các công trình nghiên cứu của học giới. Bằng phương pháp nghiên cứu điền dã, phỏng vấn, quan sát tham dự, người viết cung cấp cơ sở dữ liệu về hành trạng trần tục của Mẫu Liễu Hạnh tại Tây Mỗ và những đặc trưng trong tín ngưỡng thờ Mẫu Liễu Hạnh ở nơi đây.