Tóm tắt: Bài viết phân tích sự tác động sâu rộng của công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) đến công nghiệp văn hóa toàn cầu. Sự bùng nổ của các công nghệ sáng tạo như AI sinh ngữ, AI thị giác, các nền tảng số và không gian ảo đang tái cấu trúc từ quy trình sáng tạo, cách thức phân phối đến mô hình tiêu dùng văn hóa. Bên cạnh các cơ hội thúc đẩy sáng tạo, mở rộng khả năng tiếp cận và bảo tồn di sản, bài viết làm rõ các thách thức về bản quyền, đạo đức, định danh nghệ sĩ và bất bình đẳng công nghệ. Từ đó, tác giả đề xuất các hướng đi chính sách và chiến lược phát triển văn hóa bền vững, bảo đảm tính đa dạng, bản sắc và nhân văn trong thời đại số.
Tóm tắt: Trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, đổi mới giáo dục đại học trở thành yêu cầu cấp thiết, đặc biệt đối với lĩnh vực Thông tin - Thư viện. Bài viết phân tích quá trình đổi mới chương trình đào tạo của Khoa Thông tin - Thư viện, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội giai đoạn 2021-2025, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao. Trong 2 lần điều chỉnh chương trình đào tạo cử nhân (2023, 2025), Khoa đã tinh gọn số tín chỉ, bổ sung các học phần về trí tuệ nhân tạo, dữ liệu, thư viện số, quản trị nội dung và năng lực số; đồng thời thiết kế các hướng chuyên ngành chuyên sâu cho 2 ngành Quản lý thông tin và Thông tin - Thư viện. Kết quả cho thấy quy mô tuyển sinh và tỷ lệ tốt nghiệp ổn định, chương trình đào tạo được hiện đại hóa, tiệm cận chuẩn quốc tế, đội ngũ giảng viên có trình độ cao.
Tóm tắt: Trong bối cảnh chuyển đổi số và toàn cầu hóa, xuất bản điện tử đã trở thành phương thức truyền thông văn hóa quan trọng, góp phần lan tỏa, bảo tồn và làm sống lại các giá trị văn hóa dân tộc. Với khả năng tích hợp đa phương tiện và phân phối tức thời qua nền tảng số, xuất bản điện tử đang thay đổi toàn diện mô hình sản xuất, phát hành và tiếp nhận tri thức. Tại Việt Nam, hoạt động xuất bản điện tử có bước phát triển đáng kể, hình thành hệ sinh thái mới với sự tham gia của các nhà xuất bản, cơ quan báo chí, thư viện… Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn đối mặt với nhiều thách thức như hạ tầng kỹ thuật, pháp lý, chiến lược nội dung và vấn đề bản quyền. Bài viết tập trung phân tích vai trò của xuất bản điện tử trong truyền thông văn hóa hiện đại, đồng thời đề xuất định hướng và giải pháp phát triển xuất bản điện tử như một bộ phận của công nghiệp văn hóa trong kỷ nguyên số.
Tóm tắt: Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số trên tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước, truyền thông chính sách lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch ngày càng đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm tính minh bạch, thúc đẩy sự tham gia của người dân và nâng cao hiệu quả thực thi chính sách. Bài viết đề cập tới bối cảnh, quan điểm chỉ đạo của Đảng và Nhà nước và những vấn đề đặt ra trong công tác truyền thông chính sách, đồng thời đưa ra hệ thống các giải pháp nhằm đổi mới truyền thông chính sách, pháp luật trong lĩnh vực VHTTDL, trên cơ sở khoa học, thực tiễn và xu thế quốc tế. Các nhóm giải pháp tập trung vào việc hoàn thiện thể chế và cơ chế chính sách, phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ số, tăng cường cơ chế phản hồi và đối thoại hai chiều và củng cố phối hợp liên ngành. Trên cơ sở đó, bài viết đưa ra một số đề xuất, kiến nghị với các cơ quan, tổ chức để thực hiện có hiệu quả các nhóm giải pháp nêu trên.
Tóm tắt: Bài viết trình bày đề xuất đổi mới chương trình đào tạo ngành Thông tin - Thư viện trong bối cảnh chuyển đổi số, nhằm đáp ứng yêu cầu về chuẩn hóa năng lực nghề nghiệp và thích ứng với môi trường số, trí tuệ nhân tạo. Dựa trên Khung kiến thức nền tảng do IFLA công bố năm 2022 và mô hình 5S, bài viết xây dựng cấu trúc chương trình gồm 5 nhóm học phần cốt lõi. Các học phần được mô tả chi tiết, tích hợp kiến thức truyền thống với công nghệ hiện đại, nhấn mạnh vai trò của năng lực số, dữ liệu, đổi mới dịch vụ và đạo đức thông tin. Kết quả nghiên cứu là cơ sở tham khảo cho việc đổi mới chương trình đào tạo ngành Thông tin - Thư viện tại Việt Nam, hướng đến hội nhập quốc tế.
Tóm tắt: Bài báo phân tích vai trò của lãnh đạo thư viện trong quá trình chuyển đổi số ngành Thư viện Việt Nam, nhấn mạnh các nhiệm vụ cốt lõi như định hướng chiến lược, quản lý thay đổi và phát triển đội ngũ nhân lực. Bài viết sử dụng phương pháp thu thập, phân tích và tổng hợp tài liệu để chỉ ra những thách thức và cơ hội mà lãnh đạo thư viện phải đối mặt. Lãnh đạo thư viện là nhân tố quyết định trong việc thúc đẩy công nghệ, cần vượt qua các rào cản về nguồn lực và kỹ năng. Từ đó, bài viết cũng đề xuất các khuyến nghị nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo thư viện, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số thành công tại Việt Nam.
Tóm tắt: Di sản văn hóa là nguồn tài nguyên quý báu, phản ánh lịch sử, bản sắc của một quốc gia và cần được bảo tồn. Trong bối cảnh chuyển đổi số, thư viện công cộng đóng vai trò trung tâm trong việc bảo tồn và phổ biến thông tin di sản văn hóa. Thư viện công cộng không chỉ bảo quản tài liệu di sản vật thể và phi vật thể mà còn xây dựng các cơ sở dữ liệu số để giúp công chúng và nhà nghiên cứu dễ dàng tiếp cận. Ngoài ra, thư viện tổ chức các hoạt động triển lãm, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị di sản. Bên cạnh đó, sự hợp tác với bảo tàng, viện nghiên cứu cũng góp phần tối ưu hóa công tác bảo tồn. Bài viết phân tích vai trò của thư viện công cộng trong việc thu thập, lưu trữ, số hóa và phổ biến tri thức về di sản văn hóa. Đồng thời, cũng chỉ ra những thách thức đối với thư viện công cộng trong bảo tồn thông tin di sản văn hóa hiện nay.
Tóm tắt: Trong kỷ nguyên số, marketing thư viện đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, quảng bá dịch vụ và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng. Bài viết phân tích các xu hướng marketing thư viện hiện đại, bao gồm marketing qua mạng xã hội, cá nhân hóa dịch vụ dựa trên AI, tối ưu hóa nội dung số và ứng dụng công nghệ thực tế ảo. Đồng thời, bài viết đề xuất các chiến lược marketing hiệu quả như xây dựng thương hiệu thư viện, cải thiện trải nghiệm người dùng, phát triển quan hệ công chúng và triển khai quảng bá đa kênh. Tuy nhiên, thư viện vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm hạn chế về tài chính, thiếu chuyên môn marketing, tốc độ phát triển công nghệ nhanh chóng và vấn đề bảo mật dữ liệu người dùng. Để vượt qua những rào cản này, thư viện cần có chiến lược phù hợp với nguồn lực hiện có, đầu tư đào tạo nhân sự và tận dụng công nghệ một cách hợp lý. Marketing thư viện không chỉ giúp thu hút và giữ chân người dùng mà còn khẳng định vai trò của thư viện trong hệ sinh thái tri thức và giáo dục hiện đại.