Tóm tắt: Du lịch văn hóa ngày càng đóng vai trò quan trọng trong phát triển thương hiệu điểm đến, đặc biệt ở các vùng đa dân tộc tại Việt Nam. Tuy nhiên, việc xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa tại các vùng này vẫn đối mặt với nhiều thách thức, khi bản sắc không còn là yếu tố tĩnh mà là một quá trình “sống” và được “đồng kiến tạo”, trong đó di sản sống giữ vai trò là trung tâm. Bài viết thực hiện tổng quan hệ thống các nghiên cứu về thương hiệu du lịch văn hóa, tập trung vào 3 trụ cột: bản sắc, vai trò cộng đồng và trải nghiệm. Trên cơ sở dữ liệu Scopus và Web of Science (2014-2024), bài viết kết hợp phương pháp tổng quan hệ thống và phân tích trắc lượng thư mục, sử dụng VOSviewer và Biblioshiny để xác định cấu trúc tri thức, xu hướng và khoảng trống nghiên cứu. Từ đó, đánh giá lại cơ sở lý thuyết về vai trò của bản sắc đa dân tộc và mối liên kết giữa các yếu tố trong định vị thương hiệu điểm đến, đồng thời đề xuất mô hình mang tính ứng dụng và có thể áp dụng trong thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi hành chính tại Việt Nam hiện nay.

Tóm tắt: Bài viết khám phá tác động đa chiều của các chính sách giáo dục quốc gia đối với học sinh dân tộc Tày tại xã Bình Gia, tỉnh Lạng Sơn, trong giai đoạn 2020-2025. Dựa trên khung lý thuyết nhân học về giáo dục và vốn văn hóa, cùng với các phân tích từ Johnathan London, Trương Huyền Chi và Đỗ Thị Ngọc Quyên, nghiên cứu chỉ ra rằng các chính sách như miễn giảm học phí, ưu tiên tuyển sinh và việc triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đã góp phần đáng kể vào việc nâng cao khả năng tiếp cận giáo dục và trình độ dân trí cho cộng đồng Tày. Tuy nhiên, bài viết cũng làm rõ những thách thức tồn tại, đặc biệt là rào cản ngôn ngữ, chất lượng giáo dục chưa đồng đều, tình trạng bỏ học và nguy cơ mai một bản sắc văn hóa do việc lồng ghép văn hóa truyền thống vào chương trình giảng dạy còn hạn chế. Qua các minh họa từ những câu chuyện của giáo viên và học sinh người Tày, nghiên cứu kiến nghị những giải pháp toàn diện nhằm xây dựng một nền giáo dục không chỉ trang bị kiến thức mà còn vun đắp và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Tày một cách bền vững.

Tóm tắt: Nghệ thuật Tuồng luôn là đề tài hấp dẫn trong nghiên cứu văn hóa Việt Nam và cả văn hóa Á Đông do nội dung phong phú và nghệ thuật thể hiện cảm xúc độc đáo. Các học giả Trung Quốc đương đại đặc biệt quan tâm đến việc tìm ra những điểm tương đồng giữa Tuồng Việt Nam và hý khúc Trung Quốc về cốt truyện, nhân vật, trang phục và nghệ thuật biểu diễn, tạo nên sự giao thoa văn hóa đặc biệt. Họ đã nghiên cứu sâu về nguồn gốc, quá trình phát triển, đặc điểm và hình thức biểu diễn của Tuồng Việt Nam bằng phương pháp liên ngành. Những nghiên cứu này không chỉ giúp tăng cường hiểu biết về văn hóa Việt Nam, cung cấp góc nhìn mới cho nghiên cứu văn hóa nghệ thuật, Trung Quốc mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển đa nguyên của văn hóa và nghệ thuật xuyên biên giới.

Tóm tắt: Nghệ thuật thêu thổ cẩm của người Dao Đỏ tại Lũng Slàng, Tràng Định, Lạng Sơn, bị suy giảm khi ít nghệ nhân còn thực hành trọn vẹn kỹ thuật thêu. Sự thay đổi cơ cấu lao động khiến phụ nữ trẻ ít gắn bó với nghề, trong khi vải công nghiệp giá rẻ thu hẹp thị trường sản phẩm thủ công. Trước thực trạng này, nghiên cứu đề xuất ứng dụng thêu thổ cẩm vào xây dựng thương hiệu du lịch Lũng Slàng. Việc tích hợp họa tiết truyền thống vào nhận diện thương hiệu, phát triển du lịch và tổ chức trải nghiệm văn hóa không chỉ bảo tồn di sản mà còn tạo nền tảng kinh tế bền vững, nâng cao giá trị thương hiệu du lịch cộng đồng, biến Lũng Slàng thành điểm đến gắn liền với bản sắc văn hóa Dao Đỏ.

Tóm tắt: Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch có sự tham gia của cộng đồng dân cư địa phương vào chuỗi cung ứng và quản lý. Mô hình này hình thành, phát triển dựa trên tiềm năng về giá trị văn hóa vốn có và được khai thác, tổ chức bởi những người dân địa phương. Bài viết đi vào nhận diện nguồn lực phát triển du lịch cộng đồng, phân tích thực trạng hoạt động du lịch cộng đồng gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa tộc người ở huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình, từ đó đưa ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của du lịch cộng đồng ở đây trong thời gian tới.

Tóm tắt: Người Dao Đỏ, một trong những dân tộc thiểu số ở Việt Nam, sở hữu nền văn hóa độc đáo và giàu bản sắc. Yếu tố tạo nên sự khác biệt rõ rệt trong văn hóa của họ là cách sử dụng màu đỏ là màu chủ đạo. Màu đỏ xuất hiện không chỉ trong trang phục, nghi lễ mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về sự bảo vệ và kết nối với tổ tiên. Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa và toàn cầu hóa đã khiến cách sử dụng màu đỏ trong đời sống người Dao Đỏ có sự thay đổi. Các nghiên cứu trước đây thường miêu tả màu đỏ như một yếu tố trang trí trong trang phục và lễ hội nhưng chưa đi sâu vào ý nghĩa của nó. Nghiên cứu này làm sáng tỏ ý nghĩa của màu đỏ từ góc nhìn văn hóa, nghi lễ và sự thay đổi dưới tác động của hiện đại hóa trong văn hóa của người Dao Đỏ. Từ đó, các giải pháp sẽ được đề xuất nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của màu đỏ trong bối cảnh xã hội đương đại.