Tác giả Nguyễn Thị Tâm Anh
Nguyễn Thị Tâm Anh

Nguyễn Thị Tâm Anh

Hình tượng vua quỷ Ravana và vua khỉ Hanuman - từ nhân vật sử thi đến văn hóa đại chúng Thái Lan

Ramayana là một trong hai bộ sử thi nổi tiếng lâu đời, là tuyệt tác văn chương của nền văn hóa Ấn Độ. Bộ sử thi này có sự ảnh hưởng sâu đậm và rộng khắp các quốc gia Đông Nam Á. Ramayana là tác phẩm thuộc văn hóa tinh hoa đã dần trở thành văn hóa đại chúng không chỉ tại Ấn Độ mà còn ở các nước tiếp nhận nó. Ở đây, chúng tôi muốn đề cập đến hai nhân vật quan trọng trong Ramayana là Ravana và Hanuman, vốn xuất thân từ tác phẩm kinh điển, nay đã trở thành hình tượng văn hóa đại chúng ở Thái Lan.

Hình tượng yak trong mỹ thuật Phật giáo Theravada Thái Lan và Khơme Nam Bộ

Văn hóa Thái Lan và Khơme được kết hợp hài hòa bởi văn hóa truyền thống, văn hóa Bà la môn giáo và Phật giáo Theravada. Đặc biệt, dấu ấn của Bà la môn giáo vẫn còn được thể hiện khá đậm nét trong nghệ thuật tạo hình ở chùa, nghệ thuật diễn xướng trên sân khấu. Một trong số các hình tượng của văn hóa Bà la môn giáo trong đời sống của cư dân Thái và Khơme là hình tượng Yak (1). Hình tượng này xuất hiện với chức năng như vị Hộ pháp bảo vệ người dân, bảo vệ chùa. Điều này cho thấy vai trò của Yak đã bị Phật giáo chi phối, bao trùm lên trên và Yak chỉ có ý nghĩa biểu trưng phục vụ cho điều thiện, điều lành.