Từ đệm là một yếu tố thuộc thành phần từ phụ trong lời ca, xuất hiện khi lời thơ được phổ nhạc, có vai trò khá quan trọng, thậm chí còn góp phần tạo nên những nét độc đáo riêng cho nhiều thể loại dân ca. Trong dân ca đối đáp nam nữ của người Việt ở trung du và châu thổ sông Hồng, từ đệm rất phong phú và đa dạng. Những loại hình còn đơn sơ, mộc mạc như hát ví, hát đúm đến những loại hình đã phát triển cao hơn trên phương diện âm nhạc như cò lả, trống quân, hát ghẹo Phú Thọ, dân ca quan họ Bắc Ninh, ít nhiều đều có sự tham gia của từ đệm.

Trong kho tàng dân ca của người Việt, dân ca đối đáp nam nữ là một thể loại rất phong phú và đa dạng. Từ những loại hình, làn điệu còn mộc mạc, đơn sơ như hát ví, hát đúm, trống quân, cò lả... đến những loại hình đã phát triển đến tầm cao trên phương diện nghệ thuật âm nhạc như hát ghẹo Phú Thọ, quan họ Bắc Ninh, đều mang những giá trị văn hóa, nghệ thuật độc đáo. Trong phạm vi bài viết, chúng tôi chỉ ra một số giá trị tiêu biểu của thể loại dân ca này ở các địa phương thuộc trung du và châu thổ sông Hồng, từ đó đưa ra một số ý kiến đối với việc lưu giữ, phát huy giá trị của nó trong đời sống văn hóa xã hội hiện đại.