Nhận thức về xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam là một quá trình tiếp thu biện chứng và sáng tạo đối với lý thuyết pháp quyền trong lịch sử tư tưởng, đặc biệt là quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin trong việc xác định con đường, nội dung và bản chất của nhà nước cho phù hợp với điều kiện lịch sử và thực tiễn của đất nước ta trong tiến trình xây dựng, phát triển. Điều đó được thể hiện rất rõ trong hệ thống quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tinh thần của các nghị quyết, văn kiện, các tài liệu của Đảng trong từng thời kỳ phát triển đất nước.