Gốc rễ đạo đức trong văn hóa Việt Nam là coi trọng tính nữ, coi trọng người phụ nữ, coi trọng người mẹ, điều này xuất phát từ nền văn hóa nông nghiệp tiểu nông cần đến bàn tay khéo léo và đức tính cần cù, chịu khó của người phụ nữ. Ngoài ra, lịch sử Việt Nam cũng ghi nhận công lao to lớn của phụ nữ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Giá trị văn hóa ấy kết tinh thành các chuẩn mực đạo đức; được các văn bản pháp luật Việt Nam thời Trung đại thẩm thấu cụ thể trong từng điều khoản, hình thành nên chế tài quản lý Nhà nước và xã hội trong nhiều thế kỉ. Dù chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi quy định của Nho giáo, nhưng các giá trị nhân văn, nhân ái, coi trọng phụ nữ vẫn là dòng chảy xuyên suốt, chưa bao giờ đứt mạch trong văn hóa Việt Nam, và thể hiện khá rõ nét trong một số điều khoản của các bộ luật Việt Nam thời Trung đại.