Khai mạc “Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc

Tối 17-11, tại Rạp Kim Mã - Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam (71 Kim Mã, phường Giảng Võ, TP Hà Nội), “Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2025” đã chính thức khai mạc. 10 đơn vị nghệ thuật trong cả nước mang đến liên hoan 14 vở diễn cùng sự tham gia của gần 1.000 nghệ sĩ diễn viên.

“Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc - 2025” do Bộ VHTTDL tổ chức, giao Cục Nghệ thuật biểu diễn chủ trì, phối hợp với Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Sở VHTT TP Hà Nội và các đơn vị có liên quan thực hiện.

Các đại biểu tham dự Lễ khai mạc Liên hoan

Tham dự Lễ khai mạc có: Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trần Thanh Lâm; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông – Trưởng Ban Chỉ đạo Liên hoan; Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam Đỗ Hồng Quân; Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn Nguyễn Xuân Bắc; Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam Trịnh Thúy Mùi; đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành trung ương và TP Hà Nội; lãnh đạo các đơn vị nghệ thuật tham dự Liên hoan; cùng các nghệ sĩ, diễn viên và khán giả yêu thích nghệ thuật sân khấu truyền thống.

Phát biểu khai mạc Liên hoan, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông nhấn mạnh, Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025 là một sự kiện quan trọng của ngành văn hóa, nơi quy tụ những giá trị tinh hoa của nghệ thuật truyền thống. Liên hoan là dịp để nhìn lại chặng đường sáng tạo, biểu diễn của các đơn vị nghệ thuật trên cả nước.

Theo Thứ trưởng Tạ Quang Đông, Tuồng và Dân ca kịch là những loại hình nghệ thuật truyền thống mang giá trị đặc sắc của văn hóa Việt Nam. Tuy nhiên, trước sự thay đổi nhanh của đời sống xã hội, nghệ thuật truyền thống đang đối mặt với nhiều khó khăn: thị trường biểu diễn thu hẹp, khán giả phân tán, nguồn nhân lực trẻ thiếu hụt, trong khi đội ngũ nghệ sĩ gạo cội ngày càng ít đi; công tác truyền nghề còn hạn chế, việc thu hút khán giả trẻ gặp nhiều thách thức. Đây là những vấn đề đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ hơn của cơ quan quản lý, các đơn vị nghệ thuật và chính đội ngũ nghệ sĩ.

Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông phát biểu khai mạc Liên hoan

Các nghị quyết của Đảng, như Nghị quyết số 23-NQ/TW, Kết luận số 76-KL/TW, Kết luận số 156-KL/TW và Kết luận số 84-KL/TW của Bộ Chính trị, đã xác định rõ yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng sáng tạo, gắn bảo tồn với phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống, hoàn thiện cơ chế chính sách và tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ văn nghệ sĩ phát triển. Đây là những định hướng quan trọng để chúng ta tiếp tục khơi mở tiềm năng của Tuồng và Dân ca kịch trong giai đoạn mới.

“Liên hoan năm nay là dịp để nhìn nhận sâu sắc hơn thực trạng sáng tạo, dàn dựng và biểu diễn; đánh giá năng lực của đội ngũ nghệ sĩ; khả năng tiếp cận đời sống đương đại; cũng như nhận diện những nỗ lực đổi mới trong sáng tác. Những kết quả này sẽ là cơ sở quan trọng cho việc hoạch định chính sách hỗ trợ các loại hình sân khấu truyền thống”- Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh.

Bảo tồn nghệ thuật truyền thống không đồng nghĩa giữ nguyên trạng, mà cần được đặt trong tiến trình thích ứng, phát triển và lan tỏa giá trị. Chiến lược phát triển văn hóa Việt Nam đến năm 2030 cũng xác định rõ nhiệm vụ ưu tiên: bảo tồn nghệ thuật truyền thống, phát triển nguồn nhân lực và đổi mới cơ chế tài chính, nhất là trong đặt hàng, hỗ trợ tác phẩm nghệ thuật.

Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trần Thanh Lâm và Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông tặng hoa Hội đồng Giám khảo Liên hoan

Thứ trưởng Tạ Quang Đông khẳng định, Bộ VHTTDL tiếp tục xem Tuồng và Dân ca kịch là lĩnh vực trọng điểm cần ưu tiên. Thời gian tới, Bộ sẽ hoàn thiện cơ chế tài chính; đổi mới phương thức đặt hàng tác phẩm; tăng cường đầu tư đào tạo nghệ sĩ trẻ; hỗ trợ truyền nghề theo hướng chuyên sâu, bài bản hơn. Thứ trưởng cũng đề nghị các Sở VHTTDL chỉ đạo các đơn vị nghệ thuật chủ động đổi mới tổ chức sản xuất; mạnh dạn sáng tạo trong dàn dựng; giữ vững bản sắc nghệ thuật; mở rộng không gian biểu diễn; tăng cường kết nối với trường học và cộng đồng; đặc biệt quan tâm công tác đào tạo lực lượng kế cận.

Đồng thời, Thứ trưởng Tạ Quang Đông đề nghị Cục Nghệ thuật biểu diễn tiếp tục nghiên cứu, tham mưu hoàn thiện cơ chế, chính sách dành cho nghệ thuật truyền thống; mong rằng mỗi nghệ sĩ, dù trong điều kiện còn khó khăn, vẫn giữ được niềm đam mê và ý thức trách nhiệm với nghề.

“Những cống hiến bền bỉ của nghệ sĩ chính là nền tảng quan trọng nhất để bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật dân tộc. Bộ VHTTDL trân trọng ghi nhận những nỗ lực đó trong thời gian qua” – Thứ trưởng nhấn mạnh.

Để Liên hoan đạt kết quả tốt đẹp, Thứ trưởng Tạ Quang Đông đề nghị Hội đồng giám khảo làm việc khách quan, công tâm, đánh giá đúng chất lượng sáng tạo, dàn dựng và biểu diễn của từng tác phẩm. Kết quả của Liên hoan sẽ là kênh thông tin quan trọng cho cơ quan quản lý trong nghiên cứu, xây dựng chính sách và định hướng phát triển nghệ thuật truyền thống.

Ban Tổ chức tặng hoa đại diện các đơn vị nghệ thuật tham dự Liên hoan

Ngay sau lễ khai mạc, các nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam đã mang tới cho khán giả Thủ đô vở diễn Lửa cháy phiên ngung. Vở diễn xoay quanh nhân vật Hậu chúa Khúc Thừa Mỹ, được cha là Khúc Thừa Hạo cử sang các nước Đại Lương, Nam Hán với tư cách là “An Nam lưỡng sứ”, “Hoan hảo sứ” để thực hiện thế trận tử gián, sinh gián (đánh lừa địch, xâm nhập vào trong lòng địch)...