Nghệ sĩ người Mỹ gốc Barbardod sinh năm 1938, nổi tiếng với bộ ảnh Ðen là một xu hướng xinh đẹp, hay Ðen là đẹp, chủ yếu chụp vào thập niên 60-70 của thế kỷ trước. Ca ngợi vẻ đẹp của những người châu Phi, cho thấy làn da den, da màu cũng đẹp.

Xuất phát từ một nhạc công nhạc jazz trong một lần xem bạn bè chụp ảnh, ông bỗng thích sáng tác ảnh và đi tìm hiểu về cuộc sống của những người da đen trên nước Mỹ và nhiều nơi khác ở châu Âu, thì thấy rằng ngày càng có nhiều phụ nữ da đen trên khắp thế giới di cư từ chối các tiêu chuẩn về vẻ đẹp của người châu Âu để chấp nhận những mái tóc ngắn, bông xù, những vóc dáng nhỏ gầy, đen sạm và nhiều đặc điểm tự nhiên khác của họ. Nhờ thế vẻ đẹp của người da đen được gìn giữ và tạo nên một phong cách Afrocentric tồn tại đến nay.

Vô đề - 1965

Trước thập niên 70, ai cũng nghĩ người da trắng mới đẹp song thực tế từ bộ ảnh của ông thì vẻ đẹp không kể làn da. Người da đen cũng đẹp như thường, thậm chí đen là một xu hướng xinh đẹp để những ai có làn da sẫm mầu có thể tự tin vững bước.

Ða số ảnh của ông khắc họa phụ nữ châu Phi rất đẹp, gợi cảm, trẻ trung trong các trang phục đầu tóc truyền thống, tức các kiểu tóc của châu Phi (tóc bó, tóc cuộn, tóc tém…), bên cạnh đó là cảnh nam giới, trẻ em trong nhiều hoạt động thường nhật và đều toát lên sự mạnh mẽ lẫn duyên dáng, chất phác, hồn nhiên  lẫn thông minh, lanh lợi.

Yêu làn da đen, nghệ sĩ này trong hàng chục năm luôn đấu tranh vì vẻ đẹp của người châu Phi, của màu đen, của phong trào tự do. Cùng chụp ảnh, ông còn đi khắp châu Phi và làm việc cùng các nhà hoạt động ở khắp Ghana, Nigeria, Congo, Namibia, Tanzania, Kenya, Ethiopia, Sudan và Ai Cập… dương cao khẩu hiệu đen là đẹp, được sử dụng để bán mọi thứ từ các sản phẩm chăm sóc tóc, áo phông tới rượu và thuốc lá.

Tác phẩm của ông phản ánh cam kết sâu sắc đối với quyền tự do của người da đen và sản xuất văn hóa cấp tiến. Với mỗi lần nhúng, đo lường dung dịch và thời điểm phơi sáng, Brathwaite định hình nên những màu đen. Những hình ảnh được hiệu chỉnh cẩn thận để phản ánh chính xác một khoảnh khắc, đã làm cho màu đen trở nên đẹp đẽ đối với những người sống vào những năm 1960 và cả thế hệ ngày nay .

Các thành viên của Hội AJASS - 1961

Trẻ em ở Harlem - 1971

CHU MẠNH CƯỜNG

Nguồn: Tạp chí VHNT số 583, tháng 9-2024