Diễn Châu là huyện đồng bằng ven biển của tỉnh Nghệ An, có 25km bờ biển, 7.200 ha đồi núi, đường bộ, đường sắt Bắc Nam chạy qua; có quốc lộ 7A và 48A thông thương sang nước bạn Lào. Toàn huyện có hơn 30 vạn người dân, sinh sống tại 38 xã, thị trấn, trong đó có 22 xã có đồng bào theo Công giáo. Đã từ lâu, bà con lương, giáo ở Diễn Châu được các cơ quan chức năng, bộ đội biên phòng, công an, huyện đội hỗ trợ đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, phát triển kinh tế, đấu tranh xóa bỏ tệ nạn ma túy, diệt trừ cái chết trắng, xây dựng quê hương ngày một ấm no đổi mới.

Các trường học trong huyện Diễn Châu (Nghệ An) tổ chức tuyên truyền phòng chống ma túy - HIV
 

Từ năm 1990 trở về trước, Diễn Châu là trọng điểm ma túy của tỉnh Nghệ An. Toàn huyện luôn tồn tại hàng chục tụ điểm ma túy với hàng nghìn người nghiện bị cuốn vào vòng tay ma quái của nàng tiên nâu. Nhiều gia đình khuynh gia bại sản vì trong nhà có người thân nghiện ngập. Có nhà cả 3 anh em đều bị nghiện, tinh thần suy sụy, sức khỏe giảm sút, bỏ bê đồng ruộng, gây ra nạn thiếu đói triền miên. Huyện có 2 con đường quốc lộ thông thương lên 10 huyện miền núi của tỉnh và nước bạn Lào. Với một địa bàn trải rộng có biển, có đồi núi, Sông Bùng, Kênh Nhà Lê, đường bộ, đường sắt, ga tàu bến xe... Diễn Châu phải đương đầu chống chọi với nạn ma túy từ nhiều phía. Buôn bán qua biên giới, tuồn về Diễn Châu thông qua quốc lộ 7A và 48A. Từ các tỉnh phía Bắc như Thanh Hóa, Ninh Bình; từ các tỉnh phía Nam như Hà Tĩnh, Quảng Trị theo ô tô tàu hỏa, đường bộ, đường sông, đường biển vào ra trao gửi nàng tiên nâu. Chuyển một bánh hê-rô-in trót lọt về Diễn Châu, kẻ xấu nắm chắc trong tay hơn 45 triệu đồng. Được Nghị quyết 07 về đấu tranh phòng chống ma túy của Tỉnh ủy Nghệ An và đề án xóa địa bàn phức tạp về ma túy, tổ chức cai nghiện tập trung của UBND huyện Diễn Châu soi sáng, cùng với sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, tất cả đã đồng loạt tấn công, truy quét các tụ điểm ma túy trên địa bàn. Công an, huyện đội, đồn biên phòng Diễn Thành đã phối hợp với các đoàn thể quần chúng ở 38 xã, thị trấn tạo thành thế trận an ninh vững chắc. Với phương châm tổ chức hợp lý, triển khai đồng loạt và được người dân đồng tình ủng hộ nên chỉ trong một thời gian ngắn, công an huyện, công an các xã, đồn biên phòng đều lập được chiến công xuất sắc, bắt và xử lý hàng chục vụ buôn bán, sử dụng trái phép ma túy. Từ năm 1995 đến năm 2019, bình quân mỗi năm Diễn Châu bắt giữ từ 15 - 20 vụ mua bán vận chuyển tàng trữ trái phép chất ma túy, xử lý hàng trăm đối tượng. Có cầu ắt có cung, một số đối tượng “ngoi lên” buôn bán đường dài, chưng cất tàng trữ ma túy tại nhà với số lượng lớn như đối tượng Lượng ở xã Diễn Phúc đã phải lãnh mức án cao nhất. Trong hai năm 2018 - 2019, công an huyện và công an các xã còn bắt xử lý hơn 25 vụ, với 35 đối tượng mua bán, vận chuyển tàng trữ trái phép ma túy, thu giữ 1.846 gam hê-rô-in, 4.138 gam ma túy đá, 6.400 viên hồng phiến. Điển hình là chuyên án 118H vào 12 giờ ngày 11/01/2018, tại địa bàn xã Diễn Hồng, Ban Chuyên án đã bắt đối tượng Nguyễn Viết Đường, sinh năm 1977, trú tại xóm 7, xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu, đồng thời khám xét tại nhà riêng của y thu giữ 4 bánh hê-rô-in, 6.400 viên ma túy tổng hợp, 500 gam ma túy đá và một số hung khí. Cũng trong ngày 11/1/2018, Ban chuyên án tiếp tục bắt giữ đối tượng Lương Anh Phương, sinh năm 1981, trú tại xã Châu Thôn, huyện Quế Phong đang trên đường vận chuyển ma túy từ Quế Phong theo quốc lộ 48A xuống Diễn Châu tiêu thụ. Qua đó, thu giữ 1 bánh hê-rô-in, 2,5 kg ma túy đá cùng 3 triệu đồng tiền mặt. Từ năm 2019 đến nay, lực lượng công an bắt 5 vụ với 5 đối tượng buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy, lập hồ sơ đưa đi cai nghiện tập trung. Xóm Nam Thịnh, xã Diễn Ngọc có 21 đối tượng nghiện và một tụ điểm ma túy được xóa sổ. Thôn Cầu Bùng (xã Diễn Kỷ) chỉ gần 400 hộ nhưng có thời điểm có 49 đối tượng gồm 33 đối tượng hút, tiêm chích, 12 đối tượng buôn bán lẻ hê-rô-in, 4 đối tượng trộm cắp. Xóm 6, xã Diễn Cát cũng có hơn 10 đối tượng nghiện, trong đó có 4 thanh niên nhiễm HIV đã chết. Các xã Diễn Phúc, Diễn Thành, Diễn Bích, Diễn Hồng, Diễn Trường, Diễn Yên mỗi nơi có từ 15 - 20 con nghiện. Tuy nhiên, hiểm họa ma túy/ HIV là tệ nạn, không thể một sớm một chiều giải quyết được ngay. Các cơ quan chức năng ở Diễn Châu vẫn tiếp tục đẩy mạnh phong trào toàn dân phòng chống ma túy với hình thức vừa đấu tranh triệt phá các tụ điểm ma túy, vừa quan tâm đến việc triển khai các hoạt động tuyên truyền, hướng tới thanh thiếu niên bằng nhiều hình thức, biện pháp phong phú thiết thực như chiếu phim, sân khấu hóa, tọa đàm chuyên đề được huyện và các đoàn thể tổ chức thường xuyên). Đông đảo cán bộ, đảng viên, nhân dân, học sinh cam kết tránh xa ma túy. Hơn 17.000 hội viên Cựu chiến binh ở 38 xã, thị trấn ai cũng đăng ký cam kết không có con em vi phạm ma túy, vừa tập trung tuyên truyền cho thế hệ trẻ, vừa rà soát các gia đình trong xã có người nghiện để vận động đi cai tập trung. 100% số xóm thành lập mỗi xóm từ 6 - 7 tổ an ninh nhân dân, mở hàng trăm hộp thư tố giác tội phạm tại Nhà văn hóa xóm. Ba năm qua, đã có hơn 10.000 người dân trong huyện viết phiếu tố giác tội phạm ma túy. Tiêu biểu như thôn 7 Cầu Bùng (xã Diễn Kỷ) có 342 người viết phiếu tố giác. Toàn huyện kẻ vẽ, treo hàng nghìn băng rôn, khẩu hiệu nơi công cộng. Ngoài ra, Ban Chỉ đạo phòng chống ma túy/AIDS huyện đã xây dựng, củng cố và duy trì hoạt động hiệu quả nhiều mô hình, điển hình là phòng chống ma túy trong thanh thiếu niên, Hội Cựu chiến binh, Hội Người cao tuổi. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng được hơn 258 đội thanh niên tình nguyện, Hội Cựu chiến binh tình nguyện “Thắp sáng niềm tin” với hơn 8.500 đoàn viên, hội viên tham gia. Các đội đã tiếp cận, giúp đỡ hơn 1.000 đoàn viên thanh niên chậm tiến, người nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng. Hội Cựu chiến binh huyện và Huyện Đoàn Diễn Châu cũng đã xây dựng được hơn 600 mô hình sản xuất, kinh doanh giỏi, thu hút hàng ngàn lao động trẻ vào làm việc, trong đó có hàng chục thanh niên sau khi cai nghiện tái hòa nhập cộng đồng. Đến nay, Diễn Châu đã có 60 báo cáo viên, tuyên truyền viên các cấp. Báo cáo viên, tuyên tuyền viên của huyện đã thực sự phát huy vai trò xung kích trong công tác phòng chống ma túy và tệ nạn xã hội. Mới đây, toàn huyện lập thêm 30 hồ sơ đi cai nghiện tập trung. Mô hình cai nghiện thay thế bằng ma the dôn đã phát huy hiệu quả, toàn huyện có 350 người điều trị thường xuyên với 80% số người cắt cơn.

Qua 4 năm thực hiện đề án xóa địa bàn phức tạp về ma túy, toàn huyện giảm được 124 người (giảm 222% so với trước khi ban hành đề án). Về Diễn Châu những ngày này, chúng tôi thật vui bởi vào gia đình nào có người cai nghiện ma túy tái hòa nhập cộng đồng cũng thấy cuộc sống dần ổn định, đàn gà hằng trăm con đang tìm mồi ở dưới tán cây ăn quả xum xuê. Những tên đất, tên làng trước đây là tụ điểm của con nghiện như Cầu Bùng (Diễn Kỷ), Cầu Đau (Diễn Cát), Bãi tắm biển Diễn Thành, Cầu Đò Đông (Diễn Hoa), cống tiêu úng Diễn Thủy, đầu cầu Diễn Kim, Diễn Bích… nay đã trở lại bình yên. Rõ ràng, phòng chống ma túy theo tinh thần Chỉ thị 7 của tỉnh Nghệ An không dừng lại ở chỗ bắt, xử hàng trăm vụ buôn bán thuốc phiện, cai nghiện tập trung mà còn góp phần cùng với bà con lương giáo tiến hành cuộc cách mạng về chuyển dịch, cơ cấu kinh tế làm đổi thay gương mặt một vùng nông thôn rộng lớn, từ xã miền núi Diễn Lâm đến các giáo xứ, giáo họ ở 9 xã bãi ngang ven biển. Đến mùa thu năm 2021, các tụ điểm ma túy ở Diễn Châu căn bản đã được quét sạch, hơn 80% số xã, 100% số trường học đã loại trừ ma túy ra khỏi cộng đồng. Bằng phát huy nội lực, tranh thủ ngoại lực, khơi dậy sức dân, cùng với các dự án phát triển kinh tế, xã hội, sự hỗ trợ của nhà nước, Diễn Châu đã làm nên một diện mạo mới, với 32/37 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Số hộ giàu và khá thu nhập từ 100 triệu đồng đến hơn 460 triệu đồng hộ/năm, chiếm 70%, 68.300/ 74/600 hộ đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa”. Đời sống của nhân dân được nâng lên với mức thu nhập bình quân 53 triệu đồng/người/năm. Huyện không có học sinh bỏ học, thất học. Diễn Châu trở thành điển hình tiên tiến 10 năm liền thực hiện chương trình quốc gia phòng chống ma túy, nhiều lần được UBND tỉnh Nghệ An tặng Bằng khen.

MẶC SINH

Nguồn: Tạp chí VHNT số 477, tháng 10-2021