Ca khúc Việt gây sốt mạng xã hội nước ngoài ngày một xuất hiện nhiều hơn. Đáng nói, nó xuất hiện trong nhiều trường hợp khác nhau, từ mạng xã hội đến sự kiện lớn. Nhạc Việt thực sự đang có những chuyển động đáng kể hướng vào thế giới hội nhập.

Sơn Tùng M-TP là chủ nhân của Hãy trao cho anh

Có rất nhiều trên mạng xã hội

Có lẽ sẽ rất ngạc nhiên với những ai ít quan tâm tới đời sống âm nhạc của giới trẻ Việt Nam hiện nay khi biết được rằng, không ít bài hát Việt đã được phổ biến trong giới trẻ trong khu vực và thế giới. Chẳng hạn các ca khúc Anh có muốn đưa em về không? (Orinn - Ngô Lan Hương), Anh là ai (Phương Ly), Có chàng trai viết lên cây (Phan Mạnh Quỳnh), Ngưng làm bạn (Hoàng Yến Chibi), Tình bạn diệu kỳ (Ricky Star - Lăng LD - Amee), Cứ chill thôi (Chillies - Suni Hạ Linh - Rhymastic), OK (Binz - Kiều Loan)... từng trở thành các hot trend trên mạng xã hội Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Nga... Rất nhiều các nhóm nhạc trẻ, hotboy, hotgirl, các nghệ sĩ trẻ nổi tiếng của các nước này đã làm video clip hát lại những bài hát này. Từ đó góp phần lan tỏa trong đông đảo giới trẻ trở thành hiện tượng trên mạng xã hội.

Ca sĩ, nhạc sĩ Lê Quang Hùng, nghệ danh Quang Hùng MasterD là “chủ nhân” của MV Dễ đến dễ đi ra mắt từ ngày 1/11/2020. Ngạc nhiên là ca sĩ, nhạc sĩ sinh năm 1997 này lại nổi rần rần trên mạng xã hội ở... Thái Lan. Nhiều gương mặt showbiz nổi tiếng ở Thái Lan như ca sĩ Mook Worranit, diễn viên Cee Siwat, youtuber Bie The Ska đã cover. Và sau đó Dễ đến dễ đi đã tạo thành hot trend trên ứng dụng Tiktok tại Thái Lan. Không dừng lại ở đó, Dễ đến dễ đi tiếp tục lan sang một số nước trong khu vực Ðông Nam Á như Campuchia, Lào, Myanmar và lan rộng ra đến Trung Quốc.

Chưa hết, giữa tâm điểm scandal diễn viên, ca sĩ Ngô Diệc Phàm tại Trung Quốc, ca khúc mang tên Hai phút hơn của rapper Pháo đã nhanh chóng trở thành hottrend trên mạng xã hội có tên Douyin (TikTok phiên bản Trung Quốc). Trên mạng xã hội Douyin này, video có độ dài 10 giây với giai điệu bắt tai và nhịp điệu cuốn hút của Hai phút hơn đã thu hút hàng nghìn người hát và nhảy theo và hàng chục triệu lượt theo dõi. Hiện tại, Hai phút hơn đã đang lọt vào bảng xếp hạng nền nhạc thịnh hành của Douyin đầu tháng 8.

Phan Mạnh Quỳnh - Có chàng trai viết lên cây

Xuất hiện chính thống

Chắc có nằm mơ cũng ít ai dám nghĩ, trong một giải thi đấu thể thao nhà nghề ở Mỹ nổi tiếng nhất thế giới của bộ môn bóng rổ lại sử dụng âm nhạc của Việt Nam để phát giữa những lúc giải lao. Ấy vậy mà điều đó đã xảy ra. Bản nhạc Việt Nam gây bất ngờ chính là Hai phút hơn và nó đã vang lên trong các trận đấu bóng rổ tại giải nhà nghề Mỹ NBA Playoffs 2021 tổ chức hồi tháng 5 vừa qua. Như vậy, trước khi tạo thành hot trend trên mạng xã hội Trung Quốc, Hai phút hơn đã gây ấn tượng mạnh với kỳ tích đáng nhớ cho nhạc Việt đại chúng.

Góp mặt vào danh sách tác phẩm được sử dụng phát giữa các trận thi đấu thể thao lớn mang tầm quốc tế còn có một ca khúc Việt được nhắc tên, đó là Hãy trao cho anh của nam ca sĩ Sơn Tùng M-TP. Hãy trao cho anh được vang lên tại sự kiện thể thao lớn nhất khu vực Ðông Nam Á lần thứ 30 - SEA Games 30 - tổ chức tại Philipines hồi năm 2019. Hãy trao cho anh chính thức ra mắt vào 20h ngày 1/7/2017, đã đạt được tới 25,8 triệu lượt xem trong 24 giờ đầu. Với thành tích này, Sơn Tùng M-TP đã đạt kỷ lục MV của nam nghệ sĩ solo có lượt xem công chiếu lớn nhất thế giới và top 20 MV có lượt xem toàn cầu cao nhất trong vòng 24 giờ. Chưa hết, ngày 3/7/2019 chuyên trang âm nhạc uy tín của Mỹ Billboard có đăng tải tin tức có tựa đề: “Sơn Tùng M-TP kết hợp với Snoop Dogg trong Give it to me/ Hãy trao cho anh”. Nội dung tin có đánh giá: "Hãy trao cho anh là một bài hát có giai điệu bắt tai, theo phong cách dance, là sự hòa quyện giữa các yếu tố âm nhạc reggaeton, tropical house và hiphop và chính những điều đó đã “tạo nên một giai điệu mùa hè sôi động”.

Không chỉ từng “gây bão” mạng xã hội, trong số những ca khúc Việt Nam được sử dụng ở những sự kiện lớn bên ngoài biên giới còn phải kể đến Dễ đến dễ đi của Quang Hùng MasterD khi ca khúc của ca nhạc sĩ trẻ gốc Huế này được sử dụng là một trong những sự kiện âm nhạc truyền hình lớn nhất tại Trung Quốc. Cụ thể, trong sự kiện âm nhạc mang tên Ðêm hội Tmall 616 của Ðài Hồ Nam xuất hiện bản cover tiếng Trung có tên gọi Ðôi mắt em tựa ánh sao trời qua phần trình bày của Cúc Tịnh Y và Hầu Minh Hạo. Bên cạnh giọng hát trẻ trung, cả hai ngôi sao còn thể hiện phần vũ đạo với những động tác đặc trưng của Dễ đến dễ đi.

Quang Hùng MasterD là chủ nhân của MV Dễ đến dễ đi

Hội nhập

Nhìn vào những ca khúc nhạc Việt tạo được những ấn tượng với khán giả nước ngoài có thể thấy các ca khúc nổi lên với khá nhiều trường hợp khác nhau. Từ ca khúc “bắt trend” scandal của ca sĩ nước sở tại, đến ca khúc tạo được cảm tình từ chính những giai điệu, tiết tấu. Trong khi chủ yếu các ca khúc được phổ biến thông qua mạng xã hội phổ biến trong giới trẻ của nước sở tại thì cũng có những ca khúc bước ra từ đó để tiến thêm một bước nữa nằm trong danh mục các tác phẩm chính thức được sử dụng trong chương trình. Ngoài ra là các ca khúc được chọn sử dụng làm nhạc nền, nhạc phát trong các khoảng trống thời gian giữa các cuộc thi đấu trong các sự kiện thể thao lớn...

Đối với âm nhạc, chủ yếu các ca khúc có giai điệu bắt tai, có tiết tấu sôi động. Hơn nữa, các ca khúc này dù là nhạc Việt nhưng nó cũng có mối tương quan từ âm hưởng đến tiết tấu với những ca khúc của giới trẻ trong khu vực. Ngoài âm nhạc, phần hình ảnh cũng được tạo nên phù hợp với giới trẻ khu vực và thế giới. Những ca khúc tạo được ấn tượng nhiều nhất thường là những ca khúc có tiết tấu sôi động, tiết tấu này có tính vũ đạo, để người nghe có thể bắt chước theo nghệ sĩ một cách dễ dàng, hoặc thậm chí không gây khó cho người sử dụng khi họ muốn tự sáng tạo nên những vũ điệu phù hợp.

Điều này chứng tỏ, giới trẻ hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc tại Việt Nam đã và đang không ngừng cập nhật, tiếp nạp thêm những xu hướng âm nhạc khu vực và thế giới một cách nghiêm túc. Bên cạnh đó, họ cũng có những sáng tạo riêng để tạo nên những sản phẩm vừa nằm trong nhu cầu thưởng thức của khán giả, vừa có những nét riêng để khiến khán giả nghe phải nhớ.

Tất nhiên không thể không nhắc tới một trong những tác nhân khiến các nghệ sĩ trẻ Việt Nam tạo được những thành tích ấn tượng có lẽ phải xuất phát từ việc Việt Nam đã sớm “phổ cập” internet và liên tục cập nhận những công nghệ tiên tiến trên thế giới vào Việt Nam. Ðiều đó giúp cho các nghệ sĩ trẻ có điều kiện tốt nhất để tiếp cận những giá trị mới mẻ của âm nhạc trong khu vực và thế giới.

Hoàng Yến Chibi - Ngưng làm bạn.2

Bao giờ tạo thành làn sóng nhạc Việt?

Có lẽ thời điểm mà nhạc Việt dành cho giới trẻ đang có nhiều điều kiện để hội nhập với khu vực và thế giới chính là giai đoạn hiện nay. Và với những thành tích bất ngờ mà các nghệ sĩ trẻ trong lĩnh vực âm nhạc đã tạo được trong thời gian qua hoàn toàn có thể nhìn thấy một tương mai mới, sáng láng cho nhạc Việt đại chúng.

Trong khu vực, từng thấy những làn sóng âm nhạc khuynh đảo thị trường âm nhạc châu lục như Hồng Kông những năm thập niên 90 thế kỷ trước, hay Nhật Bản, Trung Quốc. Hai thập niên trở lại đây người ta chứng kiến sự phát triển vượt bậc của nền công nghiệp giải trí tại Hàn Quốc với những đặc điểm tương đồng với âm nhạc giải trí Âu Mỹ nhưng cũng đã tạo được những nét rất riêng biệt cho mình. Nhìn ngay sang những nước trong cùng khu vực Ðông Nam Á, tuy sự ảnh hưởng không rộng lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc... nhưng Thái Lan cũng tạo được những ấn tượng trong lĩnh vực âm nhạc giải trí. Âm nhạc của giới trẻ nước này thường được sự quan tâm của khán giả trẻ các nước lân cận như Lào, Campuchia, Myanmar...

Ðể đạt được những thành tựu ấn tượng như những điều trên đây vài năm trước đây vẫn luôn là một mơ ước khó đạt đến của nhạc Việt đại chúng. Tuy nhiên, với những thành công bất ngờ của các nghệ sĩ trẻ Việt Nam trong khu vực và thế giới thời gian qua đã khiến cho nhiều người tự tin rằng nhạc Việt đại chúng cũng hoàn toàn có thể tạo được thành làn sóng trong đời sống âm nhạc giải trí có tầm ảnh hưởng tới các nước trong khu vực và thế giới.

Tất nhiên, niềm tự tin này hiện mới chỉ dừng ở mức hy vọng, bởi trên thực tế, dù thành công ngày một nhiều nhưng nó vẫn là những hoạt động manh mún chứ không mang tính hệ thống. Trong khi để nhạc Việt đại chúng có thể tạo thành một làn sóng thì còn rất nhiều yếu tố khác nữa. Chúng ta cần một định hướng chung mang tầm vĩ mô cho sự phát triển của âm nhạc giải trí, cần nghiên cứu mô hình Hàn Quốc và một số nước trên thế giới để đưa ra những chính sách chiến lược phù hợp với thế giới và điều kiện, đặc điểm của Việt Nam.

Tác giả: Bảo Bảo

Nguồn: Tạp chí VHNT số 472, tháng 8-2021