Nằm giữa lòng thành phố Điện Biên Phủ, trên quốc lộ 279, phường Mường Thanh, Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ hiện lên như một biểu tượng của tinh thần bất khuất, ý chí quật cường của dân tộc Việt Nam. Đây không chỉ là một công trình kiến trúc đồ sộ, hiện đại bậc nhất tỉnh Điện Biên, mà còn là một bảo tàng mang đậm giá trị lịch sử, văn hóa, xứng tầm với chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Toàn cảnh bên ngoài Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ

Bảo tàng được thiết kế theo hình nón cụt độc đáo, với phần trang trí xung quanh mô phỏng hình quả trám, gợi nhớ về tấm lưới ngụy trang trên chiếc mũ của người lính Điện Biên. Công trình gồm 1 tầng hầm và 1 tầng nổi, mỗi tầng mang một chức năng riêng biệt. Tầng hầm là không gian đón tiếp khách tham quan, nơi diễn ra các hoạt động học tập, tương tác và giải trí. Tầng nổi là nơi trưng bày cố định chuyên đề về chiến thắng Điện Biên Phủ, với điểm nhấn là không gian panorama toàn cảnh tái hiện trận chiến lịch sử.

Với diện tích trưng bày lên đến 1.250m², bảo tàng trưng bày hơn 1.000 tài liệu, hiện vật, hình ảnh và bản đồ, được sắp xếp một cách khoa học, nghệ thuật, kết hợp với công nghệ hiện đại. Các hiện vật được trưng bày theo trình tự thời gian, đan xen với việc trưng bày theo bộ sưu tập, giúp khách tham quan dễ dàng hình dung và cảm nhận về chiến dịch Điện Biên Phủ.

Hành trình tham quan Bảo tàng đưa du khách đi qua 5 chủ đề chính: Sơ lược cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp xâm lược; Chiến dịch Điện Biên Phủ; Tác động của chiến thắng Điện Biên Phủ đối với trong nước và thế giới; Sự giúp đỡ của nhân dân thế giới trong chiến dịch Điện Biên Phủ và tôn vinh.

Khu trưng bày sống động của Bảo tàng

Năm 2024, Điện Biên ghi dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ du lịch Việt Nam với hàng loạt sự kiện trọng đại, đặc biệt là kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Trong bối cảnh đó, Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã khẳng định vai trò là “điểm sáng” văn hóa, thu hút lượng khách tham quan kỷ lục và đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ đã đón tiếp 381.018 lượt khách, vượt xa chỉ tiêu 150.000 lượt, trong đó có 2.918 lượt khách quốc tế. Đây là con số ấn tượng, cho thấy sức hút mạnh mẽ của Bảo tàng đối với du khách trong và ngoài nước.

Không chỉ thu hút khách tham quan, Bảo tàng còn tổ chức nhiều hoạt động đa dạng, phong phú, góp phần lan tỏa giá trị lịch sử của Điện Biên Phủ. 13 cuộc trưng bày, triển lãm đã được tổ chức, trong đó có nhiều cuộc triển lãm quy mô lớn, thu hút hàng chục nghìn lượt khách tham quan như: triển lãm ảnh với chủ đề Thanh Hóa với Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 trong khuôn khổ Tuần văn hóa, du lịch Điện Biên - Thanh Hóa tại Quảng trường Lam Sơn, Thành phố Thanh Hóa, thu hút hơn 3.000 lượt khách tham quan; Triển lãm chuyên đề Biển đảo trong lòng tổ quốc, thu hút hơn 2.200 lượt khách tham quan. Các triển lãm như: Sức mạnh hậu cần trong Chiến thắng Điện Biên Phủ, triển lãm tranh ký họa của họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân… đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng công chúng. Bên cạnh đó, Bảo tàng cũng chú trọng đến công tác giáo dục và truyền thông. Nhiều hoạt động giáo dục tại trường học như chương trình trải nghiệm Chúng em làm chiến sĩ Điện Biên đã được tổ chức, thu hút đông đảo học sinh tham gia. Công tác truyền thông được đẩy mạnh trên các kênh thông tin, mạng xã hội, góp phần lan tỏa giá trị lịch sử của Điện Biên Phủ.

Bảo tàng tổ chức nhiều cuộc triển lãm quy mô lớn, thu hút hàng chục nghìn lượt khách tham quan

Năm 2025, Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ đặt mục tiêu tiếp tục phát huy giá trị lịch sử của Điện Biên Phủ, trở thành điểm đến hấp dẫn, phục vụ công tác giáo dục và phát triển du lịch. Bảo tàng sẽ tập trung vào các hoạt động như tăng cường công tác tuyên truyền, giới thiệu về Chiến thắng Điện Biên Phủ, đổi mới các hoạt động giáo dục, trải nghiệm cho học sinh, mở rộng địa bàn sưu tầm, bảo quản hiện vật, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động bảo tàng và phát triển các hoạt động dịch vụ, phục vụ du khách. Theo thống kê của Bảo tàng, lượng khách tham quan 3 tháng đầu năm 2025 (tính đến ngày 16-3) là 30.922 lượt, trong đó khách nước ngoài là 1.303 lượt. Bên cạnh đó, lượng khách dịp Lễ hội Hoa ban 2025 (từ ngày 10 đến 16-3-2025) là 4.354 lượt người.

Ấn tượng nhất tại Bảo tàng là  khu vực trưng bày bức tranh panorama Chiến dịch Điện Biên Phủ. Đây là một trong những tác phẩm mĩ thuật lớn trên thế giới về đề tài chiến tranh, được thể hiện bằng chất liệu acrylic trên toan với sự tham gia sáng tác của gần 100 họa sĩ, thực hiện trong 2 năm 6 tháng. Nội dung bức tranh được chia thành 4 trường đoạn: Toàn dân ra trận; Khúc dạo đầu hùng tráng; Cuộc đối đầu lịch sử và Khúc khải hoàn mừng chiến thắng. Tất cả các hình ảnh và sự kiện được xâu chuỗi, kết nối liền mạch theo diễn biến của chiến dịch, tạo cho người xem một cái nhìn đầy đủ, trực quan và sinh động. Toàn cảnh bức tranh Panorama dài 132m, cao hơn 9m cùng với phần mái vòm liền kề thể hiện mây trời đã tạo ra một bức tranh có diện tích bề mặt lên đến 3.250m². Du khách khi tham quan bức tranh được giới thiệu lần lượt các trường đoạn, kết hợp với hiệu ứng ánh sáng, âm nhạc hùng tráng từng trường đoạn, theo thứ tự dòng thời gian của chiến dịch.

Nhiều thế hệ trẻ đến thăm quan Bảo tàng nhân dịp Lễ hội Hoa ban 2025

Bức tranh Panorama "Chiến dịch Điện Biên Phủ" là tâm điểm thu hút sự chú ý của du khách mỗi khi đến Bảo tàng

Du khách Nguyễn Diệu Linh (22 tuổi, Hà Nội) chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên em đến Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ nhân dịp Lễ hội Hoa ban. Em cảm thấy vô cùng choáng ngợp trước không gian trưng bày của bảo tàng, đặc biệt khi bước vào khu trưng bày bức tranh panorama khổng lồ. Mỗi chi tiết trong bức tranh này đã khắc họa hình ảnh quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh của thế hệ đi trước. Là thế hệ trẻ ngày hôm nay, khi tới đây tham quan, em cảm thấy vô cùng xúc động và em nghĩ các bạn trẻ giống như em sẽ có thêm động lực để tiếp tục cố gắng học tập, cống hiến cho đất nước sau khi tham quan bảo tàng này”.

Trong năm 2025, Bảo tàng tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá về bức tranh Panorama Chiến dịch Điện Biên Phủ và các hạng mục mới trong Dự án đầu tư nâng cấp, hiện đại hóa phòng trưng bày giới thiệu tổng thể Chiến dịch Điện Biên Phủ tại Bảo tàng như: không gian tương tác trải nghiệm thực tế ảo AR, VR, 2 bộ phim 3D Chiến dịch Điện Biên Phủ - Huyền thoại 56 ngày đêm và Điện Biên - Đất và Người…

Với những thành tựu đã đạt được và kế hoạch phát triển rõ ràng, Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ hứa hẹn sẽ tiếp tục là “điểm sáng” văn hóa, du lịch của Điện Biên trong thời gian tới.

Bài, ảnh: LIÊN HƯƠNG