Lễ hội kết nghĩa buôn làng là một trong những lễ hội độc đáo của đồng bào M’nông tỉnh Bình Phước, thường được tổ chức khi cộng đồng ở buôn, sóc này muốn kết nghĩa, thắt chặt mối tương giao với buôn, sóc kia thông qua già làng, những người có uy tín trong cộng đồng.

Lễ hội kết nghĩa buôn làng vừa được đồng bào M’nông đến từ xã Bù Gia Mập, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước tái hiện tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) cuối tuần qua.

Quang cảnh buổi lễ được tái hiện

Tại buổi tái hiện, chủ lễ là già làng vai đeo xà gạc, mặc ồi, mang khố truyền thống, cổ đeo chuỗi hạt ngũ sắc, dắt một con dao côi ở thắt lưng. Các thành viên còn lại của đội tế; đội bê lễ vật; đội văn nghệ lễ hội trong trang phục truyền thống.

Trang phục truyền thống của đồng bào M'nông

Buổi lễ bắt đầu bằng ba hồi tù và, già làng cử một đoàn cồng chiêng và đội múa đi đón khách, vừa đi vừa tấu bản mừng khách, đội múa đi sau múa theo nhịp. Phía chủ lễ dâng rượu bày tỏ niềm vui mừng khi khách đến buôn nhà; sau đó, dẫn khách về phía cây nêu tại sân chính lễ hội.

Phía chủ lễ đón chào khách và dâng rượu bày tỏ niềm vui mừng khi khách đến buôn nhà

Chủ lễ thực hiện các nghi lễ tại cây nêu

Đội tế lễ của chủ lễ lấy bánh chuối bột nếp nướng dâng tặng các thành viên nhà khách để tỏ lòng mến khách. Tiếp đó, các thành viên nhà khách trao các lễ vật do mình mang đến cho chủ lễ để góp vui vào lễ hội. Nhà chủ lễ cùng già làng bày biện các lễ vật vừa nhận lên bàn lễ.

Sau khi lễ vật đã bày biện xong, già làng phía chủ lễ và nhà khách đại diện hai buôn, sóc ngồi xuống hát đối đáp hỏi thăm mừng hội, trong khi đó, một nghệ nhân lớn tuổi kèn bầu đệm màn hát đối đáp tượng trưng cho mối kết giao nghĩa tình giữa hai buôn sóc.

Chủ lễ mời người phụ nữ lớn tuổi đại diện phía nhà, khách thực hiện các nghi thức cho mối kết giao nghĩa tình thủy chung giữa hai buôn sóc

Sau khi xong màn đối đáp, già làng tiến vế phía cây nêu, bôi huyết heo, gà, vịt lên cây nêu và khấn to lời với đại ý: "Hôm nay ngày lành tháng tốt, sóc tôi dựng nêu, giết heo, giết gà thiết đãi các thần, mời các thần về đây chứng giám cho lễ kết nghĩa của hai buôn sóc chúng tôi, hai bên nay đã ưng cái bụng, chung cái tình, kể từ nay cho đến muôn đời sau, hai buôn sóc chúng tôi đã là anh em một nhà, chung Yàng trời, Yàng đất, Yàng núi, Yàng sông, Yàng bên đông, Yàng bên tây!…".

Dứt lời khấn, già làng mời người phụ nữ lớn tuổi đại diện phía nhà khách tiến hành nghi thức uống rượu cần, trong tiếng hò reo vui mừng biểu trưng cho mối kết giao nghĩa tình thủy chung giữa hai buôn sóc. Trong khi đó, dân làng cùng quây quần vui hội trong bản độc tấu gõ cối mừng hội đặc trưng, trong tiếng cồng, tiếng chiêng vang vọng, cùng nhau múa hát, thưởng các món ăn truyền thống...

Màn độc tấu gõ cối mừng hội đặc trưng tại buổi lễ

Lễ hội kết nghĩa buôn làng do đồng bào M’nông tái hiện nằm khuôn khổ hoạt động tháng 10 “Khám phá nét ẩm thực dân tộc" tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, buổi lễ có sự tham dự của đại diện 15 cộng đồng các dân tộc đang hoạt động thường xuyên tại đây.

Đông đảo du khách đến tham dự và thưởng thức ẩm thực tại buổi lễ tái hiện

Tin, ảnh: MINH PHẠM