Nhân dịp ra mắt hai cuốn sách tranh không lời của nghệ sĩ nổi tiếng Suzy Lee “Cơn sóng” và “Cái bóng”, chiều ngày 16-11-2025, Nxb Kim Đồng phối hợp với The Initiative of Children's Book Creative Content (ICBC) và VYMI Ensemble tổ chức chương trình trò chuyện nghệ thuật: “Những câu chuyện bên kia khoảng lặng” - Một cuộc trò chuyện về sách tranh không lời của Suzy Lee và âm nhạc.

Tại chương trình, bà Nguyễn Thị Kim Dung - Trưởng Ban biên tập Sách tranh, Nxb Kim Đồng chia sẻ: “Trong bối cảnh xuất bản giao thoa với nghệ thuật, dòng sách tranh không lời vốn từng bị xem là kén độc giả đang dần chinh phục công chúng. Chúng tôi tin rằng với sự trưởng thành của thị hiếu cùng tinh thần tìm tòi phong cách mới, giàu chiều sâu của độc giả, đặc biệt là của các họa sĩ, tác giả sách tranh trong nước, sẽ giúp dòng sách này ngày càng được quan tâm. Nxb Kim Đồng mong muốn tiếp tục sứ mệnh giới thiệu tới độc giả trong nước những tác phẩm và tác giả mới mẻ, chất lượng, góp phần mở rộng biên độ thưởng thức mỹ thuật sách tranh”.

Thông qua cách kể chuyện hoàn toàn bằng hình ảnh, sách tranh không lời mở ra một thế giới kỳ diệu của trí tưởng tượng. Từ đó, mỗi cuốn sách sẽ có muôn vàn cách cảm, cách hiểu, cách kể khác nhau - không có câu trả lời nào là duy nhất đúng. Người đọc sẽ cần huy động mọi giác quan, để nhìn, lật, chạm, xoay, tư duy, tưởng tượng, ngẫm ngợi và lý giải. Chính hành trình ấy khiến mỗi câu chuyện, qua lăng kính của từng độc giả, ở mỗi thời điểm trở nên độc nhất. Trước đây, một số ấn phẩm sách tranh không lời từng được Nxb Kim Đồng giới thiệu với bạn đọc như: Cuộc phiêu lưu của cún Polo, Bánh gato đâu nhỉ?, Bí mật trong tay nải và Những bông hoa bên vệ đường…

Giám tuyển sách thiếu nhi Phạm Thị Hoài Anh dẫn dắt khán giả mở từng trang sách của cuốn Cơn sóng

Cuộc trò chuyện bắt đầu từ một câu hỏi: “Khi ngôn từ không hiện diện, chúng ta sẽ kể những câu chuyện như thế nào?” và tiếp tục được bồi đắp bởi những suy tư, khám phá về trí tưởng tượng, đường nét, nhịp điệu, những khoảng lặng… là những yếu tố nhỏ bé nhưng bền bỉ làm nên ngôn ngữ riêng của các loại hình nghệ thuật không lời, đặc biệt là âm nhạc cổ điển và sách tranh không lời.

Lựa chọn cuốn sách Cơn sóng (Wave) - một tác phẩm sách tranh không lời độc đáo của nghệ sĩ sách tranh Suzy Lee là mạch nguồn cảm hứng, chương trình nghệ thuật: “Những câu chuyện bên kia khoảng lặng” - Một cuộc trò chuyện về sách tranh không lời của Suzy Lee và âm nhạc gửi lời mời khán giả bước qua ranh giới của lời, mở ra biên độ rộng lớn của trí tưởng tượng.

Giám tuyển sách thiếu nhi Phạm Thị Hoài Anh dẫn dắt khán giả mở từng trang sách của cuốn Cơn sóng để cảm nhận những biến chuyển sinh động của cảm xúc trong tranh minh họa của cuốn sách. Bằng cách sử dụng  ngôn ngữ kể chuyện là cấu trúc vật lý của cuốn sách, tác giả Suzy đã tạo ra những đường biên đầy bất ngờ trên từng trang sách.

Câu chuyện của âm nhạc được giám tuyển Phan Đỗ Phúc dẫn dắt để tiếp nối cuộc đối thoại trên những trang sách. Các khúc biến tấu do những nghệ sĩ của Dàn nhạc Giao hưởng trẻ Việt Nam (VYMI) biểu diễn, đã cho độc giả thấy cách một ý tưởng âm nhạc đơn giản có thể mở rộng thành tưởng tượng, đối thoại và trò chơi. Mỗi tác phẩm trở lại cùng một đường nét giai điệu, từ đó khám phá những khả thể mới của màu sắc, nhịp điệu và ý nghĩa. Cách tiếp cận này thêm một lần phản chiếu kỹ thuật kể chuyện của Suzy Lee trong cuốn sách Cơn sóng: một đường nét, một chủ đề, được trở đi trở lại, khám phá nhiều lần để mở rộng thế giới xung quanh. Không cần lời, chỉ nhịp, hình và khoảng trắng. Âm nhạc vận hành trên cùng nguyên tắc ấy để yếu tố tối giản trở thành cánh cửa dẫn vào chiều sâu cảm thụ.

Câu chuyện của âm nhạc được giám tuyển Phan Đỗ Phúc dẫn dắt để tiếp nối cuộc đối thoại trên những trang sách

Tác giả Suzy Lee sáng tạo sách tranh không lời bằng cách sử dụng những nét vẽ chì than đơn giản nhưng vô cùng sinh động, giàu năng lượng cùng những gam màu tương phản mạnh mẽ. Sách của Suzy Lee không có lời dẫn, thay vào đó, cô để việc dự đoán, suy nghĩ và kể chuyện cho các độc giả nhí - những “tác giả” giàu trí tưởng tượng thỏa sức sáng tạo. Nhờ đặc điểm phi ngôn ngữ, những cuốn sách tranh của Suzy Lee không bị giới hạn bởi nội dung câu chuyện, hay gặp rào cản văn hóa và ngôn ngữ, nhờ đó đã chinh phục độc giả ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Tác phẩm Cơn sóng (Wave) đưa ta đến bãi biển mênh mông với những trò đùa giỡn của một cô bé cùng những cơn sóng xanh mát. Còn trong Cái bóng (Shadow), ta lại được chứng kiến câu chuyện thú vị diễn ra trong một căn phòng tối, nơi thế giới thực và thế giới tưởng tượng đan xen vào nhau, tạo nên một “màn rượt đuổi” hấp dẫn. Hai tác phẩm này nằm trong Bộ ba ranh giới của Suzy Lee. Tác giả đã tận dụng gáy sách - “ranh giới” vật lý nằm giữa các trang sách liền kề - để kể những câu chuyện về cách mà các thế giới khác biệt gặp gỡ, hòa tan vào nhau, về những đường biên của tưởng tượng và hiện thực, giữa giới hạn và tự do, giữa điều ta nhìn thấy và điều khiến ta rung động.

Hai tác phẩm sách tranh không lời được giới thiệu tới độc giả Việt Nam

Họa sĩ Suzy Lee sinh ra tại Seoul, Hàn Quốc, hiện cô sống ở Singapore. Cô tốt nghiệp chuyên ngành Mỹ thuật, Đại học Quốc gia Seoul và nhận bằng Thạc sĩ về sách nghệ thuật tại trường Cao đẳng Mỹ thuật Camberwell, Anh. Tác phẩm của cô được xuất bản và triển lãm rộng khắp thế giới.

Với những cống hiến và đóng góp của mình, tác giả Suzy Lee đã được trao Huy chương Hans Christian Andersen danh giá vào năm 2022 cùng rất nhiều giải thưởng uy tín khác trên toàn thế giới. Năm 2008, tác phẩm Cơn sóng đã giành được huy chương Vàng của Hiệp hội họa sĩ minh họa tại Triển lãm nghệ thuật Hoa Kỳ. Cơn sóng và Cái bóng cũng được chọn là sách thiếu nhi minh họa xuất sắc nhất của tờ New York Times năm 2008 và 2010.

Bài, ảnh: NGÔ HỒNG VÂN