Đắk Lắk: Bảo tồn và phát huy hiệu quả di sản văn hóa cồng chiêng

Theo thông tin từ Sở VHTTDL Đắk Lắk, năm 2023, ngành VHTTDL Đắk Lắk đã tổ chức nhiều kế hoạch, hoạt động cụ thể, thiết thực, nhằm góp phần giữ gìn, bảo tồn, khai thác, phát huy hiệu quả di sản văn hóa cồng chiêng trong đời sống cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh, như: tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá về văn hóa cồng chiêng; phục dựng, trình diễn các nghi lễ, lễ hội; cấp chiêng và trang phục truyền thống; tổ chức giao lưu, liên hoan văn hóa cồng chiêng;...

Năm 2023, ngành VHTTDL Đắk Lắk đã tích cực tham mưu, triển khai thực hiện: Nghị quyết số 10/2021/NQ-HĐND ngày 17-12-2021 của HĐND tỉnh về Bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2022 - 2025; Kế hoạch số 37/KH-UBND ngày 18-2-2022 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Nghị quyết số 10/2021/NQ-HĐND ngày 17-12-2021 của HĐND tỉnh về Bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2022 -2025; Kế hoạch số 13/KH-UBND ngày 3-2-2023 về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2023 - 2025; Quyết định số 279/QĐ-UBND ngày 17-2-2023 của UBND tỉnh về việc phê duyệt dự án hỗ trợ kỹ thuật Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk; Quyết định số 1448/QĐ-UBND ngày 11-6-2021 phê duyệt Đề án tổ chức Ngày hội Văn hóa các dân tộc Đắk Lắk, tổ chức định kỳ 5 năm một lần, góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa một các thiết thực, hiệu quả;…

Đồng thời, tổ chức cấp 13 bộ chiêng của người Êđê, Gia Rai và 252 bộ trang phục truyền thống cho đội chiêng, đội văn nghệ ở thôn, buôn đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk năm 2023; trong đó, có 5 bộ chiêng và 124 bộ trang phục từ nguồn kinh phí tài trợ của JBCIA (Hàn Quốc). Tiến hành phục dựng 3 nghi lễ, lễ hội của đồng bào dân tộc thiểu số gắn với diễn tấu cồng chiêng, gồm: Lễ cúng bến nước tại Buôn Tring, phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ; thực hành nghi lễ Mo Thượng thọ của người Mường tại xã Ea Pal, huyện Ea Kar; Lễ mừng thọ của người M’nông Gar, huyện Lắk.

Bên cạnh đó, các lớp bồi dưỡng, tập huấn, truyền dạy đánh cồng chiêng, sử thi cũng được tổ chức theo đúng Kế hoạch, với 6 lớp, gồm: lớp truyền dạy chỉnh chiêng Êđê; lớp bồi dưỡng hướng dẫn các hoạt động nghiệp vụ cho nhóm nghệ nhân tỉnh Đắk Lắk hoạt động hằng ngày tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam; lớp diễn xướng, truyền dạy kỹ năng cơ bản về Lời nói vần (Klei duê) của người Êđê, xã Cuôr Đăng, huyện Cư M’Gar; tổ chức diễn xướng, truyền dạy Sử thi tại xã Ea Tul và lớp Lời nói vần của người Êđê, huyện Cư M’Gar; lớp truyền dạy đánh chiêng dân vũ của người Gia Rai tại xã Ea Sol, huyện Ea H’Leo.

Ngoài ra, để từng bước khôi phục không gian văn hóa cồng chiêng trong đời sống cộng đồng, ngành VHTTDL tỉnh đã chủ trì tổ chức 10 kỳ Chương trình biểu diễn Văn hóa Cồng chiêng phục vụ nhân dân và du khách với các chủ đề: Xuân Cao Nguyên; Ban Mê mùa xuân; Buôn Ma Thuột - Điểm đến của Cà phê thế giới; Mưa Cao Nguyên; Tiếng sáo diều trên Cao Nguyên; Nhịp chiêng Tây Nguyên; Em là cô gái Ê đê;...

Sở cũng phối hợp cùng các địa phương thành lập các đoàn tham gia hoạt động, sự kiện văn hóa do Bộ, ngành Trung ương tổ chức và các tỉnh, thành đăng cai, như: trình diễn di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh của Việt Nam Lần thứ Nhất vào dịp Giỗ Tổ Hùng Vương năm 2023 tại Phú Thọ; tổ chức biểu diễn quảng bá văn hóa cồng chiêng và âm nhạc Tây Nguyên, kết hợp làm việc về mô hình tổ chức và hoạt động của Nhà hát Ca Múa Nhạc Biển Xanh Bình Thuận; Liên hoan văn hóa cồng chiêng tại tỉnh Gia Lai; Ngày hội Văn hóa các dân tộc Tây Nguyên tại tỉnh Kon Tum;… qua đó góp phần giao lưu, bảo vệ, gìn giữ di sản văn hóa dân tộc.

Trong thời gian tới, để đảm bảo tính kế thừa, gìn giữ, phát huy có hiệu quả di sản văn hóa cồng chiêng, ngành VHTTDL Đắk Lắk sẽ tiếp tục triển khai thực hiện các nội dung trong Nghị quyết số 10/2021/NQHĐND về việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cồng chiêng tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2022 - 2025; tổ chức thực hiện sơ kết 3 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 10/2021/NQ- HĐND; tổ chức lớp tập huấn nâng cao năng lực cán bộ văn hóa cơ sở; Kế hoạch tập huấn nghiệp vụ quản lý nhà nước về lĩnh vực di sản văn hóa;… Đề xuất, kiến nghị với Chính phủ quan tâm ban hành chính sách hỗ trợ nguồn kinh phí bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc tỉnh Đắk Lắk và bảo tồn, phát huy di sản không gian văn hóa cồng chiêng các tỉnh Tây Nguyên.

MINH HẰNG

;