Người Lô Lô làm du lịch

Thôn Lô Lô Chải (xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang) nằm sát điểm cực Bắc Việt Nam, cách cột cờ Lũng Cú khoảng 1,5km. Nơi đây vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống với những căn nhà trình tường, mái ngói âm dương và hàng rào đá từ nhiều đời của người Lô Lô qua nhiều thế kỷ, tạo nên một không gian hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, là một trong những điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch cộng đồng.

Toàn cảnh làng Lô Lô Chải (xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang) với những căn nhà trình tường, mái ngói âm dương của người Lô Lô

Trước đây, cuộc sống của bà con chủ yếu dựa vào canh tác nương rẫy trên địa hình khắc nghiệt, kinh tế còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, nhờ vào tiềm năng sẵn có và sự hỗ trợ từ nhiều nguồn lực, người dân nơi đây dần được tiếp cận với hoạt động du lịch, các mô hình homestay tại Lô Lô Chải đã phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng tầm du lịch cộng đồng. Điều quan trọng nhất tạo nên thành công ấy chính là việc người Lô Lô vẫn gìn giữ gần như nguyên vẹn các giá trị văn hóa truyền thống, từ đời sống vật chất đến tinh thần và trở thành điểm dừng chân không thể bỏ qua trong hành trình khám phá cực Bắc của du khách.

Anh Sình Dỉ Gai, Trưởng thôn Lô Lô Chải chia sẻ: Hơn 10 năm trước, người dân thôn Lô Lô Chải chỉ biết làm nông nghiệp, trồng ngô và chăn nuôi nhỏ lẻ. Điều kiện tự nhiên khó khăn, đất đai ít, chủ yếu là núi đá tai mèo. Vì thế, dù có cố gắng, chăm chỉ người dân cũng rất khó để thoát nghèo. Hiện nay, thôn có 120 hộ dân, hơn 50 hộ tham gia làm du lịch, thường xuyên đón khách nghỉ lại qua đêm trong các homestay với dịch vụ theo chuẩn 3 sao du lịch cộng đồng OCOP. Vào những dịp lễ Tết và cuối tuần, có thể đón tới 200 khách qua đêm, đặc biệt vào mùa hoa tam giác mạch, nơi đây gần như “cháy” phòng. Nhờ vậy, đời sống bà con đã khấm khá hơn, nhiều gia đình cũng từ đó mà thoát nghèo.

Những em bé Lô Lô tạo dáng chụp ảnh cùng du khách nước ngoài - Ảnh: MP

Trang phục của phụ nữ Lô Lô - Ảnh: MP

Từ năm 2016, với sự hỗ trợ của chính quyền và các tổ chức phi chính phủ, thôn Lô Lô Chải bắt đầu triển khai mô hình du lịch cộng đồng. Mô hình bắt đầu được nhân rộng, và được chính quyền địa phương tạo điều kiện cho vay vốn, mỗi hộ 60 triệu đồng, để các hộ làm theo đúng tiêu chí của dịch vụ homestay, bao gồm: các dịch vụ vệ sinh, phòng tắm, phòng nghỉ, ăn uống... Người dân được tập huấn làm homestay, giữ gìn trang phục, nghi lễ và văn hóa truyền thống.

Thấy nhà anh Gai làm homestay có thu nhập, vài hộ khác trong thôn cũng học làm theo, tận dụng ngôi nhà của chính mình, mua sắm thêm một số vật dụng phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi của du khách. Chị Dìu Thị Hương – chủ quán "Cà phê Cực Bắc" mở tại ngôi nhà cổ Lô Lô có lịch sử hơn 200 năm chia sẻ: "Là người yêu văn hóa dân tộc và với vốn tiếng Anh học được, mình có thể làm hướng dẫn viên dẫn khách du lịch nước ngoài tham quan, trải nghiệm dịch vụ tại thôn Lô Lô Chải, đồng thời quảng bá tiềm năng du lịch, văn hóa truyền thống của người Lô Lô đến với du khách nước ngoài".

Những căn hộ được cải tạo để làm homestay - Ảnh: MP

Đến với du lịch làng Lô Lô Chải, du khách không chỉ hấp dẫn bởi khung cảnh bình dị mà còn bởi nền văn hóa độc đáo của người dân nơi đây, bạn sẽ được đắm mình trong bức tranh thiên nhiên tươi đẹp với những thửa ruộng bậc thang mượt mà, các loài hoa như: hoa tam giác mạch, hoa đào, hoa mận thi nhau khoe sắc, tạo nên vẻ đẹp khó quên. Bên cạnh đó, du khách không thể bỏ qua các món ăn đặc sản độc đáo, chứa đựng những hương vị văn hóa của người dân tộc Lô Lô như: rượu ngô men lá, thịt trâu gác bếp, thịt lợn cắp nách, canh xương hầm, bánh cuốn trứng, bánh tam giác mạch... Tất cả hòa quyện với nhau như muốn níu chân du khách không nỡ rời xa.